Paranın adresi gayrimenkul
Özellikle banka mevduat faiz oranlarındaki tarihi gerileme paranın adresini borsa ve gayrimenkul'e çevirdi.
Risk alanlar hisse senedine yönelirken, garanticiler bu dönemi gayrimenkulde fırsat olarak görmeye başladı.
2006 yılı Mayıs ayından beri % 40'lar seviyesine kadar gerileyen gayrimenkul fiyatları son 6 önce 2003-2006 dönemi "dip direnç " seviyeleri olarak gördüğüm noktadan ivmeyi tekrar yukarıya doğru çevirdi.
Son dönemde; gayrimenkul piyasalarında, artan talep, konut teslim sürecleri ve proje bitişleri gayrimenkul fiyatlarını %.10-15'ler seviyesinde yukarı taşımayı başardı.
Bu yükselişin şiddetini artıracak unsur ise: Yatırıma dayalı talep ile ihtiyaça dayalı talebin birarada hareket etmesinde yatmaktadır.
Bugün piyasada gözlemlediğimiz talep % 60-70 seviyelerinde yatırım; %30-40 seviyesinde ihtiyaç kaynaklıdır. Özellikle son denemlerde yaygınlaşan „ yeniden yapılandırmalar „ kredi/mortgage kullanımını teşvik etmede, mortgagedan uzaklaşanların psikolojisini pozitif yönde etkilemektedir.
Gayrimenkul piyasalarında tüm para metreler alımı göstermekte metreler, milime düşerken, sıra, para, kısmına gelmektedir.
Burada ise en önemli etkin talebin psikolojik yönüdür. Bunun için gelecek kaygısının ortadadan kalkması ve geleceğe güvenle bakma gelmektedir.
İzlenimlerim, gayrimenkul alım isteklerinin tekrar dost sohbetlerine girdiği ve sokaklarda konuşulmaya başlandığı yönündedir. Bu etkinin verimleri önümüzdeki aylarda alınmaya başlanacaktır.
İşte bugün; bu yönden gayrimenkul alımı için büyük fırsatların olduğu dönemdir. Elinde hala dövizi olanların son limanı; gayrimenkul piyasalarıdır. Dövize endeksli fiyat politikası izleyen gayrimenkul projeleri bugün„ döviz zedelerin „ TL karşılığında kaybettikleri zararı karşılayabilecekleri tek noktadır.
Tarihi, hormonsuz faiz oran ve vadeleri kaçırımamalıdır. Kısacası ,bu dönemi değerlendirecek, değerlendirir. Aksi takdirde dünya piyasaları ve ülkemizde gayrimenkul sektöründe ralli start noktasında damalı bayrağı beklemektedir. Bu ralli eskisinden daha uzun soluklu olacak ve yarışa önde katılan kazanacaktır.
Faiz beklentisinde bundan sonraki oynamaların olası marjları beklemeye, gayrimenkul alımını ertelemeye değmeyecek boyutdadır. Kaldı ki, önemli oranda aşağı salınımlarda halkımız „ yeniden mortgage „ yapılandırma konusunda son aylarda büyük bir tecrübe kazanmıştır.
Gayrimenkul talebinin şiddeti / artması fiyatları hızla yukarı doğru hızla yükseltecektir. Yükseliş eğrisine, artan taleple birlikte eriyen stok sonrasında, yeni başlayacak projeler eklenecektir.
Bildiğiniz gibi son 2 yılda gayrimenkul fiyatları ile birlikte inşaat maliyetleri ve kısmi oranda arsa fiyatları gerilemiştir. Artacak gayrimenkul talebi sonucunda yeni başlacak projelerde inşaat maliyetleri ve arsa fiyatlarını tekrar yükselteceğinden bu iki ana girdi gayrimenkul satış fiyatlarının yukarı yönünü kuvvetlendirecektir.
Yatırım için veya yerleşim için bu dönem fırsatları geç kalınmadan, alternatifler azalmadan mutlaka değerlendirilmelidir.
Unutmayın… Fırsat değerlendirilir ise fırsat, değerlendirilmez ise kısmet' dir.
Bilge Özdemir