Perakendeciler AVM kiralarında indirim bekliyor!
AVM'ler açıldı ancak mağazaların ciroları istenen düzeyde olmadı. Bu nedenle perakendeciler AVM yönetimlerinden kiralarda indirim yapmasını bekliyor.
Salgının kontrol altına alınmasıyla birlikte Türkiye'de normalleşme yönünde adımlar atılıyor. Ekonominin yeniden canlandırılması için bir dizi uygulama hayata geçirilmeye başlandı. Bunlardan biri de 1 Haziran itibariyle alışveriş merkezlerinin açılması oldu. AVM'ler açıldı açılmasına fakat mağazalar gerek ziyaretçi sayısı gerekse ciro bakımından eski günlerinden henüz çok uzakta. Para Dergisi'nden Özbey Men'in haberine göre; birçok mağaza normal dönemlere göre ancak yüzde 25 oranında ciro yapabiliyor. Bu da perakendecilerin mali yapılarını zorluyor. Perakendeciler bu sorunu çözmek için AVM yönetimlerinden kira konusunda kolaylık sağlamalarını bekliyorlar. Aldığımız bilgilere göre, yerel alışveriş merkezleri bu konuda bazı adımlar atmış. Ancak yabancı AVM'lerden henüz olumlu bir yaklaşım olmadığı belirtiliyor. AVM yönetimleriyle perakende şirketleri arasında kira pazarlıkları sürüyor.
"CİROYA ENDEKSLİ PAYLAŞIM"
Çelet Holding'in Türkiye'de Desa, Samsonite, Tumi ve Trunk&Co markalalarıyla toplamda 134 mağazası var. Desa CEO'su Burak Çelet, bu mağazaların yüzde 85'ini 1 Haziran itibariyle açtıklarını söylüyor. Haziran ayı ve sonrasında nasıl bir kira politikası izleyecekleri konusunda bilgi vermeyen AVM'lerdeki mağazaları açmadıklarını belirten Çelet, açılan mağazaların gerek ziyaretçi sayısı gerekse ciro bakımından geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 25 ile 50 arasında seyrettiğini söylüyor. Haziran ayı ve sonrasında nasıl bir kira politikası izleyecekleri konusunda bilgi vermeyen AVM'lerdeki mağazalarnını açmadıklarını belirten Çelet, şöyle devam ediyor:
"Özellikle yerli AVM yatırımcıları yabancı yatırımcılara göre ülkenin şartlanni daha iyi kavrayan basiretli bir tüccar portresi çiziyorlar ve taşın altına ellerini daha fazla koyuyorlar. Yeni normalde AVM'lerin "kazan kazan' mantığını benimsemelerini ve dövize endeksli yüksek sabit kiraları değil, 'ciroya endeksli kazanç paylaşımı' modelini baz alan bir iş yapısına bürünmelerini bekliyoruz. Bu yaklaşımı sergilemeyen AVM sahipleriyle iş ilişkimizi noktalıyoruz."
Koronavirus nedeniyle tüketimin e-ticaret ortamına kaydığını hatırlatan Çelet, firmaların internet üzerinden yaptıkları satışların hatırı sayılır oranda artış gösterdiğini vurguluyor. Türkiye'de AVM ve mağaza sayısının gereğinden fazla olduğunu savunan Çelet, gerek AVM bazında gerekse markalar bazında konsolidasyonların olacağına inandıkla rina belirtiyor. Çelet, sözlerini söyle tamamlıyor:
"Piyasadaki gelişmeleri sadece elindeki 5-10 sene önce, o dönemin şartları altında imzalanmış olan kontratlar üzerinden değerlendiren AVM sahipleri ve onların adına işletmecilik yapan aracı kuruluşlar, markaların ağırlaşan piyasa koşullarında kendilerini tercih etmediklerini görecek ve bu yaklaşımlarını değiştirmedikleri takdirde piyasanın dışına itilecekler. Aynı şekilde hesapsızca ve ardı ardına mağaza açan bazı markalarımız da önümüzdeki günlerde çok daha ince eleyip sık dokuyarak mağaza açma kararı alacak."
"TAZMİNATSIZ ÇIKIŞ İMKANI OLSUN"
Damat-Tween markalarının sahibi Orka Holding, Haziran ayı itibariyle Türkiye'deki tüm mağazalarını açtı. Yurtdışındaki mağazalarını ise bulundukları ülkelerde önlemler hafifledikçe açıyor. Orka Holding Yönetim Kurulu Başkanı Süleyman Orakçıoğlu, bu dönemde AVM'lerin markalara destek çıkması gerektiğini belirtiyor. Orakçıoğlu, "Zira markalar yaşarsa AVM'ler de yaşayacaktır. AVM'lerden beklentimiz markalara tazminatsız çıkış imkânı vermeleri. Elbette bu dönemde ciro kirasına dönülmesi de markalar için iyi olacaktır" diyor.
Perakende sektöründe pandemi öncesi ve sonrasında iş yapış şekillerinde ciddi değişikliklerin olacağına işaret eden Orakçıoğlu, "Yeni döneme en iyi ve en hızlı şekilde ayak uydurmak için yeni stratejileri belirlemeye başladık. Böyle dönemleri detoks dönemleri olarak görmek en uygun bakış açısıdır. Üzerimizdeki fazlalıkları atarak yolumuza devam etmek en doğru yöntem olacaktır" diye konuşuyor.
"DAYANIŞMA ŞART"
Mayıs ayının ilk haftasında bazı mağazalarını "temassız mağazacılık" konseptiyle hizmete açan Boyner, Haziran ayının başında AVM'lerin açılmasıyla birlikte tüm mağazalarını devreye aldı. Boyner de mağazalarında halen kısıtlı sayıda müşteri ağırlıyor. Boyner Büyük Mağazacılık CEO'su Eren Çamurdan, bu şartlar altın
da olsa da müşterilerin ilgisinden memnun olduklarını belirtiyor. Çamurdan, ''Zaten bizim öncelikli amacımız, müşterilerimize sağlıklı koşullar altında ihtiyaç duydukları hizmeti sağlayabilmek. Bu dönemde mağazalarımızı ziyaret eden kişi sayısı yüzde 50 daha az, bununla birlikte alışveriş oranı normal döneme göre ikiye katlanmış durumda." diyor.
Türkiye'de AVM'lerde en çok aranan ve tercih edilen anchor bir mağaza olarak, AVM yönetimleri ile çok yakın çalıştıklarını ifade eden Çamurdan, planlama yaparken, AVM'lerle sürekli iletişim halinde olduklarını dile getiriyor. Sektörün aktörleri olarak bu zor dönemde dayanışma gösterdiklerini kaydeden Çamurdan, Her iki taraf için ortak paydalarda buluşarak bu zorlu süreçleri atlatacaklarına inandıklarını vurguluyor. Çamurdan, "Boyner olarak 'temassız mağazacılık'la ve aldığımız en üst seviyede önlemlerle farkındalık oluşturabilmek için var gücümüzle çalışıyoruz. Mağazalarımızdaki trafik yüzde 80 seviyelerine gelene kadar tam anlamıyla bir normalleşmeden bahsedemeyiz" diyor.
CİRO/KİRA ORANI
Erkek moda markaları Ramsey ve Kip'in Türkiye'de toplam 97 mağazası bulunuyor. Firma 1 Haziran itibariyle bu mağazaların tümünü hizmete açtı. Gürmen Group Ramsey-Kip Markalarından Sorumlu Yönetim Kurulu Üyesi Zeynep Doğan, açılış sürecinde birçok AVM'nin açıkladığı kira indirimleriyle bir dayanışma içine girdiğini belirtiyor. Doğan, "Ancak talebin belirsiz olduğu bu dönemde daha uzun soluklu ve yapılan ciro ile ilintili bir bakış açısına ihtiyaç olduğunu düşünüyorum. Dolayısıyla talep yerine oturana değin, en azından sene sonuna kadar, sözleşmelerdeki ciro-kira oranı ile devam etmeliyiz ki markaların toparlanma süreci hızlansın. Bu da dolaylı yönden içinde AVM'lerin de yer aldığı ekosistemin devamlılığını sağlayacaktır" diyor. Her ülkede olduğu gibi Türkiye'de de talebin yerine oturması ve turizmin perakende sektörü için yeniden bir kaldıraç olmasının zaman alacağını ifade eden Doğan, şöyle devam ediyor:
"Henüz bir şey söylemek için erken olmakla birlikte ilk açılışta talepte geçen yılın aynı dönemine göre ciddi bir gerileme var. Özellikle turistlerin yoğun olarak tercih ettiği AVM'lerde bunu daha çok hissediyoruz. Sektör olarak talebin yerine oturmasını hızlandırmak için tüketiciyi motive etmek için özel teklif ve kampanyalar sunarak, mükemmel bir deneyim yaşatacak, iyi hissettirecek, değerli, inovatif ürünler geliştirerek üzerimize düşeni yapıyoruz."
"İNDİRİMLER TATMİNKAR DEĞİL"
Türkiye'de 33 mağazası bulunan Giovane Gentile, bunlardan üçünü pandemi sürecinde kapattı. Geri kalan mağazalardan cadde üzerinde olanların Mayıs'ın ilk haftasında devreye alan firma, AVM mağazalarını ise 1 Haziran'da faaliyete geçirdi. Giovane Gentile Genel Müdürü Zaur Samedov, şu andaki işlem hacminin geçen yılın aynı döneminin yüzde 20-30'u civarında olduğunu belirtiyor. Yaşanan bu süreçte kira ve genel giderler konusunda AVM yönetimleriyle pazarlıkların devam ettiğini ifade eden Samedov, “Bizim talebimiz açılıştan sonra üç ay kirasız dönem, ondan sonra da bir yıl süreyle sözleşmelerde geçerli olan ciro kirasına bağlanmak yönündeydi. Talebimizi karşılayıp ciro kirasını kabul eden sadece bir AVM oldu. Geri kalanlardan yüzde 50 civarından indirimler alarak hareket ettik. Tatminkar olduğunu çok söyleyemesek de ilerleyen zamanlarda tabloyu daha net göreceğiz. Yüzde 70-80'lere varan bir satış kaybı var, kiraların da yüzde 50 ile ne kadar devam edeceği bilinmiyor" seklinde konuşuyor.
Cirolarda yıl içerisinde bir toparlanma beklediklerini dile getiren Samedov, bu toparlanmanın ne oranda gerçekleşeceğini şimdiden kestirmenin zor olduğunu vurguluyor. Samedov, "Yıl sonuna kadar mağazalarımızdaki kaybımız geçen seneye göre kuvvetle muhtemel yüzde 2030'ları bulacağını öngörüyoruz. Bundan sonra müşteriye daha sıcak yaklaşımlarımız olacak, farklı ve belki de biraz agresif kampanyalar yapacağız. Zira yaz sezonunun 3-4 ayını kaybettik ve önümüzdeki üç aylık süreci ağırlıklı olarak indirimlerle ve düşük karlılık beklentisiyle geçireceğiz” diyor.
AVM kiralarında yeni düzenlemeler yolda!
