Peşinatını ödediğiniz evin Bina Tamamlama Sigortası var mı?
Maketten veya ön ödemeli konut satışlarında müteahhitin işini zamanında tamamlayamaması ya da iflası durumunda devreye giren Bina Tamamlama Sigortası, birikimlerinizi müteahhitlere kaptırmayı engelliyor.
ÜLKEMİZDE özellikle İstanbul’da nereye baksanız bir konut inşaatı görmek mümkün... Kentsel dönüşüm ile birlikte artan bu durumda, inşası süren konutlar, ön ödemeli olarak maketlerden satılıyor. Geçmişte mali sıkıntıya düşerek, arka arkaya iflas eden inşaat şirketlerin yüzünden vatandaşların kimi zaman mağdur olabildiğine şahit olmuştuk. Bu mağduriyeti önlemek adına 2013 yılında Tüketici Kanunu’na, ön ödemeli konut satışları için Bina Tamamlama Sigortası maddesi eklendi. Geçtiğimiz yıl ise genel şartları açıklanarak Bina Tamamlama Sigortası resmen başlatıldı.
Bina Tamamlama Sigortası, proje sahibi müteahhitler tarafından yaptırılıyor. Yani, artık projeden konut satın almak istenildiğinde, proje sahibi firmanın Bina Tamamlama Sigortası olup olmadığım sorgulamak gerekiyor. Böylelikle ön ödeme yaparak konut alındığında, tüm birikimleri güvence altına almak mümkün. Müteahhitin projeyi söz verdiği tarihten önce bitirememesi ve müteahhit şirketin iflası veya müteahhitin hayatını kaybetmesi durumunda devreye giren bu sigorta, parasını ön ödeme olarak müteahhit firmaya emanet etmiş kişilerin mağdur olmaması için güvence sunuyor.
Sigorta şirketleri bu poliçeye sahip müteahhitleri, poliçe gereği üç ayda bir denetliyor. Müteahhittin projede nasıl ilerlediğinin ve finansal durumunun denetlenmesi, tüketiciye de güven veriyor. Ancak ürüne proje sahiplerinin ilgisinin yeterli seviyede olmadığını da belirtmemiz gerek.
Satıcının iflasına teminat sunuyor
Bina Tamamlama Sigortası, satıcının iflas etmesi, satıcın gerçek kişi olması durumunda mirasçıların mirası reddetmesi şartıyla ölümü ve satıcının sözleşmede taahhüt edilen teslim tarihini müteakip bir yıl içinde konutu tamamlaya-maması durumlarında teminat sağlıyor. Ancak poliçeye şu durumlar da ek teminat olarak eklenebiliyor:
- Sözleşmenin kat karşılığı yapılması halinde arsa sahibine ait menfaatler,
- Proje kapsamında yer alan dükkan, ofis gibi ticari nitelikteki taşınmazlar,
- Deprem, yanardağ püskürmesi, toprak kayması, fırtına, dolu, yıldırım, sel ve su baskınları gibi doğal afetler nedeniyle projenin tamamlanamaması,
- Kredi ile alınan taşınmazlar için kredi verenin ya da konut finansmanı kuruluşunun sorumluluğu.
Hem müteahhitlere hem vatandaşa faydası var
Müteahhitlere
- Yasal yükümlülükleri olan bir teminatı banka kredilerini tüketmeden ve teminat mektubu almadan bulabilirsiniz.
- Yasa gereği sigorta şirketinin müteahhiti denetlemesi ile proje yönetim ve finansal risk kontrolü sağlanmış oluyor.
Tüketicilere
- Birikimleriniz teminat altına alınmış oluyor.
- Proje sahibinin iflası ya da projeyi zamanında bitirememesi durumunda sigorta devreye girerek binanın tamamlanmasını ya da birikimlerinizi geri almanızı sağlıyor.
Maketten ev aldılar...
Müteahhit dolandırdı, kaçtı
Esenyurt’tan bir projeden maketten ev satın alan vatandaş, müteahhite parasını ödedi. Ev tamamlandı ama müteahhit, vatandaşa vaat edilen daireyi başka kişilere de sattı. Dolandırılan vatandaş, ortadan kaybolan müteahhiti arıyor.
850 aile mağdur oldu
Gaziantep'te bir inşaat firmasının sahipleri, iflas erteleme kararından sonra sattıkları 850 daireyi teminat göstererek 100 milyon kredi alıp ortadan kayboldu. Sözleşme karşılığı dairelere yerleşmelerine rağmen tapularını alamayan 850 aile mağdur oldu. Dolandırılan daire sahipleri arasında kaymakam, hakim, savcı, emniyet müdürü, MİT emeklilerinin yanı sıra bakıma muhtaç kişilerin hatta firmanın kendi çalışanları bile yer aldı.
İzmirli müteahhitler 'temel'den dolandırdı
Geçen yıl içinde İzmir’in Gaziemir ilçesinde müteahhitlik yapan iki kişi, tanıtım yaparak 24 daireyi 100 kişiye sattı. Ev sahiplerine apartmanın yapılacağı alanı gösteren müteahhitler, aylar geçmesine rağmen temel atmadı. Aynı dairenin üç, dört kişiye birden satıldığını anlayan mağdurlar savcılığa suç duyurusunda bulundu.
Birikimlerini müteahhitlere veren tüketiciler korunuyor
JLT Türkiye İş Geliştirme Direktörü Kerim Gürkan: Ürün, maketten veya ön ödemeli konut alan tüketiciyi, ön ödemeyi yaptıkları müteahhitin işi doğru zamanda bitirememesi veya finansal yetersizlik göstermesi risklerine karşı koruyor. Kısacası devlet bu ürünle, birikimlerini müteahhitlere veren tüketicileri, bu müteahhitlerin sözlerini tutamaması ve tüketicileri mağdur etmesi riskine karşı güvenceye alıyor. Müteahhitlerin satın alacağı bu sigortanın arkasında kuvvetli bir sigortalama ve finansal derecelendirme/okuryazarlık tecrübesi olan sigorta şirketlerinin olması gerekiyor. Ne yazık ki ürüne gerek proje sahipleri gerekse de sigorta şirketleri tarafından sınırlı bir ilgi olduğunu söyleyebiliriz. Bu teminat verilmeden önce, müteahhit şirketin finansal ve operasyonel olarak çok detaylı ve derin bir şekilde analiz edilip fiyatlamanın ona göre yapılması ve daha sonra da proje sürecinin çok detaylı bir şekilde izlenmesi gerekiyor. Bu doğrultuda finansal sigorta ürünleri ve finansal/operasyonel derecelendirme alanlarında uzman personel gibi konularda yatırım yapmamış sigorta şirketlerinin bu ürünü hızlıca sunmaları ne yazık ki istendiği kadar hızlı ilerlemiyor. Bunun yanı sıra, arzın az olmasından kaynaklanan talep sıkıntısını da görüyoruz. Bunun haricinde de en önemli sebep genel şartların sigorta şirketlerini ürkütmesi.
Ekoomist