Prim borcu olan Bağ-Kurlular EYT’ten nasıl yararlanacak? Bağ-Kur’lular nasıl emekli olacak?

EYT düzenlemesi ile milyonlarca çalışana emeklilik hakkı doğdu. Ancak SSK’lı çalışanlar ile Bağ-Kur’lu çalışanlar arasında prim gün sayısı açısından oluşan farklar kafaları karıştırıyor. Peki prim borcu olan Bağ-Kurlular EYT den yararlanabilir mi? Nasıl yararlanacak? İşte merak edilen soruların yanı

EYT düzenlemesiyle birlikte milyonlarca çalışana emeklilik yolu açılırken, Bağ-Kur’lular da bu düzenlemeden yararlanabilmek için hangi koşulları yerine getirmeleri gerektiğini merak ediyor.

EYT düzenlemesine göre, emeklilik başvurusu yapmayı planlayan Bağ-Kur'luların, prim gününe dikkat etmesi gerekiyor.  Bağ-Kur sonrası bin 260 gün SSK primi oluşması halinde EYT düzenlemesi kapsamında SSK emeklilik hakkı oluşabileceği belirtiliyor. Uzmanlar, bu durumda SSK'dan emekli olma imkanı doğacağını, emekli maaşının ise daha yüksek olabileceğini vurguluyor.

Peki, Bağ-Kurluların EYT düzenlemesinden yararlanabilmesi için neler yapması gerekiyor? Öncelikle kadın çalışanların 7 bin 200, erken çalışanların ise 9 bin prim gününü doldurmuş olması gerekiyor. Akşam Gazetesi’nden Okan Güray Bülbül'ün köşe yazısına göre Bağ-Kur'lu EYT'liler için prim günü ve son dönemde çalışılan bin 261 gün faktörü gibi çeşitli farklılıklar bulunmakta.

Bağ-Kurluların işte kafaları bu yüzden karışırken, Bülbül köşe yazısında emeklilik ile ilgili merak edilen sorulara açıklık getirdi. Bülbül’e göre, EYT'liler 20 yılı aşkın sürenin sonunda yaş engeline takılmadan emekli olma hakkını elde etti. SSK’lı olanlarda eğer kadınsa 20 yıl sigortalılık süresi ve en fazla 5 bin 975 prim günü şartı aranıyor. Erkek çalışanlarda ise 25 yıl sigortalılık süresi ve en fazla 5 bin 975 prim günü şartına bakılıyor.

Bağ-Kur'lular için ise prim günü sayısı farklı. Kadınlarda 7 bin 200 prim günü, erkeklerde 9 bin prim günü şartı aranıyor. Her iki kurum çalışanları arasındaki emeklilik prim gün sayısında oluşan fark ise EYT’lileri farklı arayışlara ittiğini yazan Bülbül, ayrıca 20 yıl SSK'lı olup son 3.5 yıldır yani bin 261 gün Bağ-Kur'lu çalışanların ise SSK'lı gibi emekli olamadığının altını çizdi.

SİGORTALILIK SÜRESİNE DİKKAT!

Bülbül’ün köşe yazısına göre, ilk defa 8 Eylül 1999 ve öncesinde Bağ-Kur'lu olmuş bir erkek çalışan 9 bin prim günü, kadın çalışanlar ise 7 bin 200 prim gününü doldurunca emekli olabiliyor. Bağ-Kur'lular için sigortalılık süresinin bir anlamı olmadığını ifade eden Bülbül, Bağ-Kur'lu bir erkek çalışanın 25 yıl, bir kadın çalışanın ise 20 yıl prim ödeyerek emekliliğe hak kazanabildiğini, SSK'lı çalışanlarda ise en fazla 16 yıl, 7 ay ve 5 gün prim ödeyerek emekli olunabildiğini ifade etti.

BAĞ-KUR AYLIKLARI DÜŞÜK OLUYOR

SSK'lı ve Bağ-Kur'lu çalışanlar arasındaki temel farka da değinen Bülbül, SSK'lının priminin işveren tarafından ödendiğini, Bağ-Kur'lunun ise primini kendisinin ödediğini belirtti. SSK'lı bir işçinin brüt ücreti üzerinden hesaplanan sigorta priminin işçi payı kesildikten sonra işçiye net ücretinin ödendiğini belirten Bülbül, Bağ-Kur'lunun ise ay sonunda gelir ve giderlerden geriye elinde kalan tutarla kendi primini ödediğini kaydetti. Bağ-Kur'luların genellikle en alt düzeyden yani asgari ücret üzerinden kendi primlerini ödediğini yazan Bülbül, bu yüzden Bağ-Kur'luların aylıklarının daha düşük olduğunu vurguladı.

1261 GÜN KURALINA BAKILIYOR

Bülbül, ilk defa 8 Eylül 1999 ve öncesinde sigortalı olmuş kişilerin eğer birden çok sigortalılık statüsünde çalışması varsa, hangi statüden olacağının son 7 yıldaki durumuna göre belirlendiğini belirtiyor. Yani son 7 yılda hangi statüde daha fazla çalışılmış ise o kurumdan emekli oluyor. Buna göre, emekli olmadan önceki son bin 261 günde kişinin hangi statüde prim ödemesi varsa, emeklilik şartları da o statüye göre belirlenmekte.

Mesela; bir kişi 1 Ocak 1999 tarihinde sigortalı olmuş, 1 Ocak 2020 tarihine kadar 15 yıl SSK'lı olarak çalıştıktan sonra 1 Ocak 2020 tarihinde kendi işyerini açarak Bağ-Kur'lu olmuşsa, bu durumda Bağ-Kur’dan emekli olabiliyor. Bülbül’e göre, Bağ-Kur şartlarına göre 9 bin prim gününe ihtiyacı olan kişi son bin 261 gündeki statüsü yüzünden 5 bin 975 prim günüyle emekli olabilecek iken, 1 Nisan 2023 tarihiyle 6 bin 570 prim günü olmasına karşın Bağ-Kur için gerekli 9 bin günü tamamlayamadığı için aylık bağlatamıyor. Ancak 6 yıl 9 ay daha prim ödemesi halinde emekli maaşı bağlatabiliyor.