Quasar İstanbul'un inşaatı durdurulacak mı?
Şişli Likör Fabrikası arazisinde yükselen Quasar gökdelenlerinin dayanağı olan plan değişikliğinin iptali Danıştay tarafından onandı. Mimarlar Odası, inşaatın derhal durdurulması çağrısı yapıyor..
Tarihi Şişli Likör Fabrikası’nı yıkan Quasar gökdelenlerinin dayanağı olan plan değişikliğinin iptaline Danıştay’dan onama kararı çıktı. Mimarlar Odası’nın plan değişikliğine açtığı davada İstanbul 6. İdare Mahkemesi iptal kararı vermişti. Gökdelenlerin dayanağı olan 1/5000 ölçekli plan tadilatının İstanbul’un anayasası kabul edilen Çevre Düzeni Planı hükümlerine aykırı olduğu, nüfus yoğunluğunun artırıldığı, korunması gereken tescilli eserlere zarar verildiği, Şişli bölgesinin yapı ve trafik yoğunluğu açısından olumsuz etkileneceği iptal gerekçeleri arasındaydı. Danıştay 6. Dairesi de idare mahkemesinin plan değişikliğini kamu yararı ve şehircilik ilkelerine aykırı bulan kararını onayarak projenin iptali yönünde karar verdi.
YARGIYA RAĞMEN İNŞAAT
6. İdare Mahkemesi’nin Kasım 2013’te aldığı karara rağmen TOKİ iştiraki Emlak Konut GYO’nun arsa karşılığı gelir paylaşımı modeliyle ihale ettiği arazi üzerinde Viatrans A.Ş. İle Meydanbey İnşaat ortak girişiminin projesi yükselmeye devam etti. Emlak Konut GYO, iptal kararının ardından, 2011 planların iptalinin projeyi bağlamadığını, inşaatın Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 2013’te onaylanan yeni planlar doğrultusunda devam edeceğini açıkladı. Mimarlar Odası’nın inşaatın durdurulması için Şişli Belediyesi’ne yaptığı başvurular da reddedildi. Oysa mahkemenin iptal kararında Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın 2013’te onaylanan planlarla dava konusu planların yürürlükten kalktığı yönündeki itirazı, yeni planda davacının talep ettiği değişikliklerin yapılmadığı gerekçesiyle reddedilmişti. Yeni plan değişikliği de Şehir Plancıları Odası tarafından yargıya taşındı.
Mimarlar Odası İstanbul Şube Başkanı Sami Yılmaztürk, “Yargı süreci o kadar ağır işledi ki dava, maalesef plan tadilini yargıya taşımamızdan dört yıl sonra sonuçlandı. Likör Fabrikası Cumhuriyet’i var eden ülke ekonomisinin nasıl kurulduğunun bir belgesi niteliğindeydi. Plan tadilatıyla bir endüstriyel miras yok edildi. Şehircilik açısından ise Mecidiyeköy’e bölgenin kaldıramayacağı ek nüfus ve trafik yükü getirildi. Açtığımız davada bu eleştirilerimiz haklı görülerek iptal kararı verildi, ancak inşaat devam etti. Yargının onay verdiği çekincelerimiz yeni planda da giderilmemiştir. İdare yargı kararına uygun plan yapmak zorundadır. Yargı kararına aykırı bir plan yapmak suçtur. Projenin derhal durdurulması gerekir” dedi.
***
Cumhuriyet’in ilk endüstri yapılarındandı
Fransız mimar Robert Mallet Stevens’a 1930’da Atatürk’ün emriyle yaptırılan Şişli Likör Fabrikası, Cumhuriyet’in ilk endüstri yapıları arasında yer alıyordu. Betonarme tekniğiyle yapılmış fabrika binaları, 2006’da 2 No’lu Koruma Kurulu tarafından ‘endüstriyel miras’ kapsamında kültür varlığı olarak tescillenmişti. Ancak daha sonra Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı 4 No’lu Tabiat Varlıkları Komisyonu kararıyla yapılar yıkılırken araziye 157 metre yüksekliğinde iki gökdelen yapılmasının önü açıldı.
Olgu Kundakçı-Birgün