Remzi Kozal: Afetler şehirlerimizi tehdit ediyor!

TMMBP Genel Başkanı Remzi Kozal afetlerin büyükşehirlere yaptığı olumsuz etkiyle ilgili bir açıklama yaptı

Tüm Mühendisler ve Mimarlar Birliği Platformu Genel Başkanı Remzi Kozal şunları söyledi:

İstanbul başta olmak üzere, özellikle büyükşehirlerde, duvar bloklar şeklinde inşa edilen binalar ve asfaltlanan tretuvarlar, yollar; yağmurun toprakla temasını kesiyor. Toprak yüzeyinin betonlanmasıyla, toprağa sızması mümkün olmayan yağmur suları, eğimli bölgelerde yolları dere yatağına çevirmekte ve önüne gelen insan, araba vb. her şeyi sürükleyip götürmektedir.

Diğer taraftan;  yaya kaldırımları, bir önceki kaldırılmadan yenilendiği için, binaların bodrum katları, her yenilemeyle birlikte biraz daha zemine gömülmektedir. Dolayısıyla, binaların bodrum katları, zemin katları; su baskınlarıyla her an karşı karşıya kalabilecek durumdadır.

Yine düşük kotlardaki semtlerin, normalde yapılaşmanın dışında tutulması gerekirken, yoğun bir şekilde yapılaştırılması da su baskınları için uygun ortamlar hazırlamaktadır.

Bütün bunların yanında; alt yapının son derece yetersiz oluşu, yağmur suyu tahliye sistemlerinin bulunmayışı, kısa süreli sağnak yağışlarda dahi su baskınlarıyla karşı karşıya kalınmasına neden olmaktadır.

Şehirlerimizi afetlere karşı hazırlamalıyız

Yeryüzünün her kesimi az ya da çok çeşitli doğal afetlerle karşı karşıya kalmaktadır. Ülkemizde de bölgeler arasında  farklılıklar gösteren doğal afetlerle karşı karşıyayız.

Yurdumuzun doğusundan başlayıp batıya doğru uzanan fay hattı boyunca ve Marmara, Ege bölgeleri deprem açısından daha hassas bölgelerdir.

Seller  ve heyelanlar açısından en hassas bölgelerimizin başında, Karadeniz bölgemiz gelmektedir. Sinop'tan-Artvin'e kadar Karadeniz kıyı şeridine baktığımızda; deprem açısından, genelde güvenli bir bölge olmakla beraber, heyelan ve su baskınları açısından tam tersi, yüksek bir risk taşımaktadır.

Arazi yapısının eğimli olması ve yağmur yoğunluğunun yüksek olması sel ve heyelan riskini arttıran nedenlerdir.

Özellikle yağmurların yoğun olduğu ilkbahar ve sonbahar ayları seller ve heyelanlar için en hassas dönemlerdir.

Su baskınları ve heyelanlara karşı; şehirlerin ve binaların konuşlandırılmasında da bazı konulara  dikkat edilmelidir.

Şehirler ve binalar dere yataklarına konuşlandırılmamalıdır.
Özellikle eğimli, gevşek malzemelerden oluşan her an bir heyalan riski taşıyan bölgelerden kaçınılmalıdır.
Yerleşim yerlerini birbirine bağlayan yollar kesinlikle, dere yataklarına, heyelan riski yüksek olan güzerkahlara yapılmamalıdır.
Yine, dolgu toprak, kumsal, su seviyesi yüksek olan yerlerden kaçınılmalıdır.
Afetleri dikkate alarak şehirlerimizi planlamalıyız...

Şehirlerimizi planlarken, binalarımızı tasarlar ve inşa ederken  çok dikkatli olmalıyız.

Deprem açısından baktığımızda; fay hattına uzaklık-yakınlık, konuşlanılacak yer (zemin), inşaat kalitesi- seçilen malzeme ve teknoloji önem taşımaktadır.

Şehirlerimizi ve binalarımızı konuşlandıracağımız yerlerin, deprem açısından hassas olan bölgelerden, fay hattından uzak olmasına özen göstermeliyiz. Bolu-Marmara denizi güzergahındaki fay hattında, plansız-programsız yoğun yapılaşmaya gidilmesi, 17 Ağustos ve sonrası depremlerde can ve mal kaybını, dünyadaki benzer depremlerle kıyaslanamayacak şekilde, arttırmıştır.
Şehirlerimizi ve binalarımızı konuşlandıracağımız zeminin; elverişli, uygun olmasına dikkat etmeliyiz. Adapazarı örneğinde olduğu gibi, su seviyesinin yüksek olduğu, tarıma elverişli, taban arazilere şehirlerimizi kurmamalı, binalarımızı inşa etmemeliyiz.
İnşa edeceğimiz binaları, projelendirirken ve inşa ederken, zeminin özelliklerini dikkate alarak hareket etmeliyiz. Özellikle deprem riski yüksek olan bölgelerde, yapı teknolojisi ve malzemeler, ona göre seçilmelidir.
Ülkemiz  için, büyük can ve mal kayıplarına neden olan diğer doğal afetlerin başında; heyelan ve selleri, su baskınlarını sayabiliriz.

Ayrıca, yanlış şehirleşme ve altyapı  yetersizliği sonucu, her yıl su baskınları  nedeniyle büyük kayıplar vermekteyiz.