Sanayici 'yatay'ı tercih ediyor!
Son dönemde İstanbul’da OSB statüsüne sahip bazı sanayi bölgeleri yatay düzlemde kapasite artışı yapamadığı için dikey büyümeyi tercih ediyordu. Ancak kat çıkılarak yapılan bu yatırımlar her sektör için verimli olmuyor...
İstanbul özelinde çevre düzeni planı kapsamında sanayi parsel oranının yüzde 1’in altında seyrettiği kaydediliyor. Sanayi sektöründeki oyuncular bu oranın daha yukarıda olması istenirken Dünya gazetesi ve İstanbul Sanayicileri ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (İSİFED) tarafından ortaklaşa düzenlenen yuvarlak masa toplantısında konu ile ilgili öneriler gündeme geldi. Sanayide kapasite artışıyla ilgili çözüm yolları, ithalat başvurularında oluşan sorunlar ve yerel yönetimlerle OSB’lerin bir araya getirilmesiyle ilgili modellemelere de çözüm önerileri bekleyen sektör temsilcileri bu alanda mevzuatsal anlamda da yapısal değişikliklere gidilmesini talep ediyor. Toplantıya İSİFED Yönetim Kurulu üyeleriyle Dünya gazetesi yöneticileri Rüştü Bozkurt, Hakan Güldağ ve Şeref Oğuz katılım gösterdi.
Arsa teşviki, yatırımları komşu ülkelere kaptırıyor
İstanbul’da yer teminiyle ilgili ciddi sorun yaşadıklarını anlatan İSİFED Yönetim Kurulu Başkanı Muammer Ömeroğlu, “Fabrikamızı İstanbul dışında bir merkeze götürdüğümüzde işçilerimizin yarısından fazlası bizimle beraber gelmiyor. En azından İstanbul içerisinde gösterilen bir sahada genişleme çalışmasına gidilirse bu durumu personel kaybı konusunda en fazla yüzde 15’lik bir fire ile kapatmanız mümkün” dedi. İstanbul’da arazi fiyatları, imar konusunda mevzuatsal açıdan oluşan sorunlar gibi nedenlerden dolayı birçok sanayicinin yatay olarak büyüyemediğinden bahseden Ömeroğlu, “Şartlar ve arazi temini konusundaki sorunlar nedeniyle sanayiciler dikey eksende yani faaliyet gösterdikleri fabrikalarda aldıkları izinler sayesinde kat çıkarak ve bu katlara planlanan yatırımların bir bölümünü hayata geçirerek büyüme gayreti içerisinde oluyor. Arsa teşvikinden dolayı 100’e yakın firma Bulgaristan, Romanya, Polonya gibi ülkelere gitmek zorunda kaldı” açıklamasında bulundu. Diğer taraftan İstanbul’da bulunan arsa fiyatlarının yüksek olduğunu söyleyen Ömeroğlu, “Öyle ki bazı alanlarda sadece fabrika yatırım bedeli 15 milyon dolar. Sanayi sektöründe verimin elde edilebilmesi için yatay eksende büyümeye ve kapasite artışına ihtiyaç var. Özellikle ihracat yapan firmalara kapasite artışı konusunda kolaylıklar sağlanmalı. Bulgaristan, Romanya, Polonya gibi komşu ülkelerde verilen arsa teşvikleri sayesinde yaklaşık 100 firmamız yatırımlarının bir bölümünü bu ülkelere kaydırdı” dedi.
“Makine hatlarının dikey yönde çalışması zor”
Türkiye’de bazı firmaların ihracatı hedef alarak büyüklerini anlatan Beylikdüzü Sanayici ve İş İnsanları Derneği Başkanı Adnan Şahin; “Firmam yapmış olduğu üretimleri dünyanın önde gelen otomotiv devlerine ihraç ediyor. Yer tahsisi sorunu çözülürse yapmış olduğumuz ihracatı iki kat artabilir. Şu anda 100 kişiye istihdam sağlıyoruz. Yatay olarak kapasite artışına gidecek çözüm imkanları sunulursa bu rakamın bin kişiyi bulma potansiyeli var. Makine hatlarımızın çıkılan katlarda çalışması hem kapasite hem de ağırlık olarak çok zor” dedi. Diğer taraftan sermayelerinin büyük bir kısmını arsa ve fabrika yatırımına ayırdıklarından bahseden Şahin, sanayicilere arsa temini konusunda verilen desteklerin kritik bir yere sahip olduğunu kaydetti.
“OSB’ler ve yerel yönetimlerin kucaklaşması lazım”
Dünyada bazı kentlerin sanayi özellikleriyle öne çıktığından bahseden Esenyurt Sanayici ve İş İnsanları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Fevzi Torolsan ise şu açıklamalarda bulundu: “OSB yönetmeliği konusunda bazı değişikliklerin yapılması gerekiyor. Bu bağlamda OSB’lerin partnerleri belediyeler olmalıdır. OSB’ler ve yerel yönetimlerin kucaklaşması lazım. İstanbul’daki bütün OSB’ler yerel yönetimlere kapalı. Bu hamleler OSB’lerin altyapı hizmetlerini daha sağlıklı almasını sağlayabilir. Özellikle OSB’lerdeki birçok firmadan alınan kurumlar vergisinden belirli bir payın belediyelere ayrılması gerektiğini düşünüyorum.”
“Ürün tedarik konusunda ciddi sorunlar yaşıyoruz"
Gümrüklerde ithal edilen ürünlerle ilgili mevzuatsal uygulamalarda ciddi sorunlar olduğunu anlatan Tokatlı Sanayici ve İş İnsanları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Semra Saniye Mert, bu süreçten en çok etkilenen sektörün makine olduğunu ve Ticaret Bakanlığı'nca yapılan mevzuatsal çalışmalarda yapısal düzenlemelere gidilmesi gerektiğinden bahsetti. Buna ilave firmalara verilen teşviklerin önemli olduğunu dile getiren Mert, "İthalat uygulamaları konusundaki sorunların aşılması gerekiyor. Bu alanda üretici firmalar da ciddi anlamda sorunlar yaşıyor” şeklinde konuştu. Mert, ithalat başvurularında TSE denetimde olan ve yurt dışından getirilen ürünlerin denetlenmesi konusunda iş akış süreçlerinin uzadığını hatta gümrükteki ürünlerin süre problemi nedeniyle sipariş verilen ülkeye yeniden gönderildiğini açıkladı.