Satın alınan ev ayıplı çıkarsa ne yapılabilir?

Posta Gazetesi köşe yazarı olan Tamer Heper bugünkü yazısında okuyucusunun sorduğu ''Satın alınan ev ayıplı çıkarsa ne yapılabilir?'' sorusunu yanıtladı.

Müteahhitten daire aldım. Daire teslim edildi ama içinde eksiklikler görüyorum. Bunun için tazminat talep edebilir miyim? Sürem nedir?

L.A. “Müteahhitten daire aldım” tabiri biraz farklı bir hukuki durumu çağrıştırıyor. Doğrusu, gayrimenkul alımı, görerek, seçerek ve öylece kabul ederek almak anlamı taşıyor. Daireyi beğenmişsinizdir, parasını verip tapusunu almışsınızdır. Bu alım-satım ilişkisidir. Gördüğünüz her ne ise bunu kabul etmişsinizdir. Buna ayıplı mal diyemeyiz. Belki ‘eksik var’ deriz ama öylece kabul edildiği için müteahhitten bir talebiniz olamaz. Ancak sonradan kullanma ile bir ayıp ortaya çıkarsa o zaman talebiniz olur. Ancak vatandaş müteahhitten daire aldım deyince tatbikat şudur. Müteahhit inşaatı yapar, müşteri ile arasındaki sözleşmede “İnşaatı şu tarihte bitirip teslim edeceğim, nitelikleri de şöyle olacaktır” der. Bu durumda müteahhit inşaatı taahhüt ettiği tarihte müşteriye sözleşme ve teknik şartname hükümlerine göre teslim etmelidir. Bu bir gayrimenkul satış vaadi sözleşmesidir. Anında yapılan alım-satımdan farklıdır.

SORUMLU MÜTEAHHİT

Okuyucumun durumu buysa iki şey söz konusu. Birincisi taahhüt edilen ama yapılmayan şeyler, ikincisi kullanma sırasında ortaya çıkan ayıplar. Sözleşmeye göre yapılması gerekip de yapılmayanlara ‘eksik iş’ diyoruz. Kullanma sırasında ortaya çıkan hasara da gizli ayıp diyoruz. İkisinde de sorumluluk müteahhidin. Eksik iş hemen muayene ile belirlenebileceği için en kısa sürede müteahhide başvurmayı gerektirir. Kullanma ile ortaya çıkan için ise ortaya çıktıktan hemen sonra ilk fırsatta müteahhide başvurulmalıdır. Gizli ayıp için başvuru müddeti beş yıldır. Bunun için müteahhitten onarım bedeli, sözleşmeye uygun hale getirmesi veya değer kaybına neden olacak ise bu kayıp istenebilir.

TEREDDÜTLÜ BİR DURUM

‘Eksik iş’ konusunda tereddütlü bir durumdan söz etmek isterim. Bir dosyamda tüketici elindeki broşürde gösterilen bahçede bir bitki gösterilen yerde olmadığı için tazminat istemişti. Bazı kararlarda broşürde görünüp de fiilen bulunmayan her şey için ‘eksik iş’ muamelesi yapılıyor. Ben buna karşıyım, zira elde imzalanmış sözleşme ve teknik şartname var ise buna uyulmalıdır. Broşürün tatbik edilebilmesi için broşür imzalanmış hali ile sözleşme eki olmalıdır. Aksi halde sözleşmeye tabi bir belge kabul edilmemelidir. İmzalanan sözleşme tarafları bağlar, imzalanmamış bir belge bağlamaz. Broşür, satış vaadi yapıldıktan sonra basıldı ise ne yapacağız? Üstelik broşürdeki resimler ressamlarca düzenlenip basıma verilmektedir ki bir taahhüt olarak kabul edilmemelidir, aslolan sözleşmedir. Nitekim bence yeni tüketici yasasının 8/1 maddesi bunu öngörmektedir.

Posta / Tamer HEPER