Sektör temsilcilerinden Yapı Denetim Kanunu değişikliğine tepki!
İnşaat güvenliği açısından büyük tartışmalara sebep olan kanun değişikliğine tepki veren odalar ve uzmanlar, deprem coğrafyasında müteahhitlerin kontrolünde bir sistemin felaket olacağını söyledi.
‘Köy Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un yapı denetim sisteminde tartışma yaratan değişiklikleri son günlerin en çok konuşulan konuları arasında yer alıyor.
Gazete Duvar’dan Ceren Deniz imzalı habere göre söz konusu kanun, yapı sahiplerine ve müteahhitlere denetim firmasını seçme hakkını yeniden kazandırıyor. İnşaat alanı 500 metrekareye kadar binalar için denetim firması, Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın elektronik sistemiyle değil, 2019 yılı öncesi gibi müteahhitlerin tercihiyle seçilecek. 500 metrekarenin üzerinde olan inşaatlar için de Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı elektronik ortamda 2 yapı denetim firması belirleyecek ve müteahhit bunlardan bir tanesini seçebilecek. Tarafsız denetimi ortadan kaldıracağı gerekçesiyle yoğun eleştirilere konu olan kanunda revizyon talep ediliyor.
UZMANLARDAN TEPKİ
Konu ile ilgili olarak verilen detaylara göre kanun değişikliğinin gerekçesi, uzak mesafeli ve küçük projelerde, elektronik dağıtımla belirlenmiş olan yapı denetim firmalarının işi üstlenmekten imtina etmesi ve bu nedenle işlerin aksaması şeklinde gösteriliyor. Fakat sektör temsilcileri buna katılmıyor.
Uzmanlara göre kanun bu haliyle, 2019’da yapılan düzenlemeleri geri alıyor ve yapı denetim sisteminini de oldukça köklü değişikliklere uğratıyor. 6 Şubat depremlerinden sonra artırılması beklenen inşaat güvenliğinin, aksine zayıflatıldığı kaydediliyor.
‘YAPI DENETİMİNDE BAĞIMSIZLIK ZEDELENECEK’
Söz konusu değişiklik ile ilgili olarak kritik uyarılar yapan pek çok uzman, kanunun inşaatlarda denetimi ortadan kaldırarak, bina güvenliğini müteahhidin inisiyatifine bırakacak nitelikte olduğu görüşüne sahip. Meslek örgütlerinde yaygın kanı, yapı denetim firmalarının müteahhitlerin etkisi altına gireceği ve bağımsızlıklarının da zedeleneceği şeklinde.
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB), söz konusu kanunla ilgili olarak yaptığı açıklamada yapılaşmada denetimi zayıflatan düzenlemeler içerdiğine değindi. TMMOB, meslek odalarının denetim yetkisini işlevsiz duruma getirmeyi hedeflediği ve kamu yararına aykırı olduğu gerekçesiyle düzenlemeye karşı olduklarını duyurduk
2 BİN 500 YAPI DENETİM FİRMASI VAR
Konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada ülkemizde güvenli yapılaşmayı sağlamak amacıyla kurulmuş yaklaşık olarak 2 bin 500 yapı denetim firması olduğunu dile getiren Yapı Denetim Kuruluşları Birliği Derneği Antalya Şube Başkanı, inşaat mühendisi Volkan Soysal, elektronik dağıtım sisteminin bu firmalar üzerinden düzgün işleyişini hiçe sayan bir kanun hazırlandığını belirtti.
Açıklamasında bu yeni düzenlemenin yapı denetim kuruluşlarını müteahhitlerin seçmesine imkan tanıyarak tarafsız denetimi ortadan kaldıracağına değinen Volkan Soysal, “Denetim mekanizmasının bağımsızlığını kaybetmesi ve bu alanda şeffaflığın zedelenmesi anlamı taşıyor. Yapı denetim ve müteahhitler arasında, mevzuata aykırı ticari bir bağ kurulmak isteniyor” ifadelerini kullandı.
‘RİSKLİ BİNA YERİNE RİSKLİ BİNA YAPILACAK’
Yaptığı açıklamada kanun değişikliğinin endişe verici pek çok detay içerdiğini dile getiren Volkan Soysal, “Böyle bir düzen, denetimsizliğin önünü açarak can güvenliğini de tehdit edecek. Riskli diye yıkılan yapıların yerine yeni riskli binalar inşa edilecek. Ayrıca söz konusu bu değişiklikle yapı denetim firması, kendi denetlediği binanın çevresinde yer alan bir yapının taşıyıcı sisteminde oluşabilecek hasarlardan da sorumlu tutulacak. Bu, sistemin de işleyişine aykırı. Çünkü yapı denetim uzmanı, sona ermiş projeleri kontrol etmekle yükümlü. Böyle bir düzenleme, yapı denetimi gereksiz bir yük altına sokarak, inşaat sektörünü de karmaşaya sürükler” ifadelerini kullandı.
‘SUİSTİMALE AÇIK ESKİ DÜZENE BİR GERİ DÖNÜŞ’
Konu ile ilgili olarak yaptığı açıklamada yeni düzenlemenin eskiye dönüş olduğunu dile getiren Antalya Yapı Denetimleri Derneği Başkanı Hüseyin Can Başer de şunları dile getirdi: “Bu düzenlemenin yapı denetim sistemini zayıflatacağı oldukça aşikar. Müteahhitler yapı denetim uzmanlarının patronu olmuş olacak. Müteahhitler, kendi projelerinin denetimini yapacak firmayı seçme hakkını yeniden elde etmiş olacak. Bağımsız değil, müteahhitlerin kontrolünde bir yapı oluşacak. Yeniden 2019 yılı öncesindeki gibi şeffaflıktan uzak, suistimale ve tehlikeye açık bir sisteme geçilecek. Müteahhit baskısı altında bir denetim sisteminin, güvenliğinden söz etmek de mümkün değil. Deprem gerçeğiyle yüzleşmiş Türkiye’de böyle bir kanun değişikliği yapmak, halkın güvenliğini hiçe saymak anlamı taşıyor.”
