Özellikle Boyner Holding ile birlikte geliştirdikleri İstwest projesi ile sektörün önemli oyuncuları arasına giren Fer Yapı'nın yönetim kurulu üyesi Ramadan Kumova, kentsel dönüşüm gündemine Manchester modeli ile katıldı. Kumova, "Manchester'da olduğu gibi dönüşüm zamana yayılarak ve emsal artırmadan yapılmalı" dedi.
İstanbul’un yıldızı parlayan bölgelerinden biri olan Basın Ekspres Yolu üzerinde önemli bir konut projesi yükseliyor. Altınyıldız’m eski arazisi üzerinde inşa edilen lstwest’in proje sahipleri Boyner Holding ve Fer Yapı.
Fer Yapı’nın Kartal, Bomonti’de de projeleri bulunuyor. Kentsel Dönüşüm Yasası’nın, başta İstanbul’da olmak üzere ülke genelinde yeni projelerin önünü açacağını belirten Fer Yapı Yönetim Kurulu Üyesi Ramadan Kumova, ancak uygulamada çok dikkat edilmesi gerektiğini söyledi. Dönüşümdeki en büyük tehlikenin emsal artırmak olduğunu söyleyen Ramadan Kumova, konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Kent hak ettiği değeri alacak
•Kentsel dönüşüm uygulaması nasıl bir sinerji yaratacak?
Olumlu bir uygulama. Kent hak ettiği değeri alıyor. İnsanlar sağlam binaya geçiyor. Destekliyorum. Ama metodunun emsal artırma (var olandan daha fazla konut yapma) yöntemiyle olmasını yanlış buluyorum. Kadıköy’deki Fikirtepe’yi ele alalım: Emsal artırıldı. 70 bin konut yapılacak. Metrekaresi 5 bin liradan satılacak ve iki yıl sonra bu konutlar piyasada olacak. İstanbul’da yılda 120 bin konut satılır. Bunun yüzde 20’sinin (24 bin konut) metrekare fiyatı 5 bin liradır. 70 bin konut birden çıktığında sadece Fikirtepe’den kaynaklanan büyük bir arz fazlası olacak. Bu arz emilemez. Aşırı konut fazlası oluşur. Dengeler bozulur. Bu, sektör için küçük kıyamet.
Boyner Grubu ile yola devam
•Sürpriz beraberlik oldu Boyner ile. Devamı gelecek mi?
Fer Yapı’nın ilk konut projesi İstvvest, İstanbul Bahçelievler’de Basın Ekspres Yolu’nda Altınyıldız’m eski fabrika arazisi üzerinde yükseliyor. Geçen yıl Mayıs ayında satışa çıkan proje konut, rezidans ve iş merkezinden oluşan karma bir proje. İki taraf da mutlu. İlk önce İstwest’i ayağa kaldıralım. Ondan sonra oturalım bir değerlendirme yapalım. Ama iki taraf da bir şeyleri beraber yapma niyetinde. Şimdi o aşamaya geliyoruz.
Türkler ne Almanla ne rusla yaşamak ister
•Mütekabiliyet Yasası ile yabancı akımı olur mu?
Bütün dengeleri geğiştirecek ölçüde değişim yaratır mı bilmem ama inşaat piyasasının tadı tuzu olur. Orada aslında başka problemler var. Türk insanı, ne Rus' la ne Arap' la ne Alman' la yaşamak ister ama konut almaya gelenler Türklerle yaşamak istiyor. Her iki taraf için uygun yerler var. Örneğin, şehrin en merkezi yerleri olur. Tarlabaşı, Galata, Karaköy' de insanlar birbirleriyle yaşamayı benimser ama Bahçeşehir' de, Halkalı' da Ümraniye' de yapılan projeler ileride sınıntı yaratabilir.
Güven sarsılınca kıyamet olur
•Peki beklediğiniz büyük kıyamet ne?
Türkiye’de konut işi tüketici güvenine dayalıdır. Tüketici maketten ev alır. Peşinatı verir, kalanı için kredi kullanır. Şimdi bir proje düşünün, maliyeti 100 lira. Firma 70 lirasını işin başında sattığı konutlardan sağlar. Bu parayla da inşaatı yapar. Konut fazlası oluştuğunda 100 liralık bir projenin ilk satışlarında elde edilen para 20 liraya inecek. Bu, inşaatın maliyetini karşılayamayacak. Dolayısıyla bitmeyen projeler, batan müteahhitler olacak. Tüketici güveni sarsılacak ki, işte bu da büyük kıyamet. I
•Kentsel dönüşümde öneriniz nedir?
İngiltere'de Manchester modeli var. 1000 konutluk bölge dönüştürülecek. Devlet başka yerde 1000 konut yapıyor ve herkesi oraya taşıyor. Sonra bölgedeki konutları yıkıp yerine yine 1000 konut yapıyor. Konutların yarısını kendine alıp satıyor, yarısını müteahhide veriyor. Sonra dönüp konut sahibine 'Sana bir ev verdim değeri 30 lira. Bu satışlardan da senin payına düşen gelir 100 lira. Al 70 lira daha2 diyor ve konu kapanıyor. Emsali de artırmıyor ama Türkiye'd bir ev verip iki hatta üç tane alacağım diyenler var. Türklerin bu işten zengin olma hayali o kadar güçlü ki, depremde ölürüm kısmını herkes ikinci plana atmış. Konu güvenlik değil, zenginlik olmuş. böyle olunca idare de emsali artıyor. Ama arz fazlası olunca daha çok para gelir mi bilmem.
Posta