Socar Türkiye Ege Rafinerisi'nin finansman anlaşması imzalandı!

Yıllık 10 milyon ton rafinaj kapasitesi olacak STAR'ın finansman anlaşması, bakanlar Fikri Işık ve Taner Yıldız'ın katıldığı törenle imzalandı.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fikri Işık, SOCAR Türkiye Ege Rafinerisi'ne (STAR) ilişkin, "Bu rafinerimizin ve projemizin bir önemli özelliği 'stratejik yatırımlar' başlığı altında Türkiye'nin verdiği ilk stratejik yatırım teşvik belgesine sahip olmasıdır. Şu anda Türkiye'nin özel sektör tarihindeki ilk rafineri yatırımı ve aynı zamanda Türkiye'deki en büyük reel sektör yatırımıdır" dedi.

Işık, STAR Proje Finansmanı Anlaşması'nın imza töreninde yaptığı konuşmada, Türkiye ile Azerbaycan için önemli bir gün olduğunu belirterek, STAR Rafinerisi ile ilgili gerekli finansmanın tamamıyla birlikte projede çok önemli bir aşamanın geride bırakıldığını kaydetti. 

Bu imza töreninin sadece Türkiye ile Azerbaycan için değil, bütün Avrupa için önem taşıdığını ifade eden Bakan Işık, şunları söyledi:

"Azerbaycan ile Türkiye arasındaki ilişkiler her zaman dostluk ve kardeşlik zemininde güçlendi ve ilerledi. Büyük lider Haydar Aliyev'in bilincimize kazınan unutulmaz ifadesiyle; 'İki devlet, bir milletiz'. Son yıllarda Bakü-Tiflis-Ceyhan, TANAP, STAR gibi projeler sayesinde iki ülke arasındaki ilişkilere özellikle enerji alanında stratejik boyut kazandırmış olduk. Bu projeler Avrupa'nın enerji ihtiyacı ve arz güvenliği açısından da çok büyük bir önem taşıyor. Coğrafya bir kaderdir, ancak bu coğrafyanın imkanlarından yararlanma seviyemiz kendi çabalarımız, çalışmalarımız ve projelerimiz belirler. Türkiye'nin coğrafi olarak ne kadar stratejik bir konumda olduğunu ifade etmeye gerek yok. Türkiye bu coğrafyanın kendisine sunduğu fırsatlardan yeterince istifade edemedi. 2002 yılında sadece Anadolu'nun değil, Anadolu'nun etrafında yaşayanların da kaderi değişmeye başladı. Ekonomi, siyaset, demokratikleşme, dış politikada bambaşka bir Türkiye portresi oluşmaya başladı."

Işık, Türkiye'nin tüm dünyada barışı, istikrarı savunan bir ülke haline geldiğini anlatarak, "Türkiye dünyanın güçlü ve sağlam ekonomilerinden birine sahip. Türkiye'de yatırım ortamı her geçen gün iyileşiyor. SOCAR'ın 2008 ile 2018 yılları arasında TANAP ile birlikte imza atacağı yatırımların toplamı 20 milyar doları geçiyor. Eskiden biz yılda ortalama 1 milyar dolar yabancı sermaye çekerken, bugün sadece SOCAR'ın Türkiye'ye yapacağı doğrudan yabancı yatırım 2 milyar dolardır. Bu eski Türkiye ile yeni Türkiye arasındaki farkın çok önemli göstergesidir" diye konuştu. 

"Devlet rafineri sektöründe devam etseydi SOCAR Türkiye'ye bu yatırımı yapar mıydı?"

Her yatırımın önemli olduğunu, ancak petrokimya alanındaki yatırımın kendileri için ayrı bir değer taşıdığını ifade eden Işık, "Kimya sektörümüz en fazla ticaret açığı verdiğimiz sektörlerden biridir. İnanıyoruz ki bu tesislerimiz faaliyete geçtiğinde Türkiye'nin cari açığının azalmasına katkı sağlayacak tesislere kuvuşmuş olacağız" dedi. 

Işık, Türkiye'nin çok uzun yıllar gereksiz tartışmalarla zaman kaybettiğini dile getirerek, "Neymiş efendim rafineriler stratejikmiş özelleştirilemezmiş, özelleştirildi ve bugün Türkiye yepyeni rafineriler kazanıyor. 2023'te sadece SOCAR Türkiye'de 10 bin doğrudan istihdam sağlayacak, dolaylı istihdamı hesaplarsanız bu rakam çok daha yukarı çıkıyor. Acaba devlet rafineri sektöründe devam etseydi SOCAR Türkiye'ye bu yatırımı yapar mıydı?" şeklinde konuştu. 

Atacakları her adımı sadece ülkenin menfaatleri doğrultusunda attıklarını belirten Işık, petrokimya yatırımlarının devam edileceğine inandıklarını kaydetti. 

Bakan Işık, petrokimya alanında yatırımların devam etmesi için önemli teşvikleri art arda  uygulamaya koyduklarını ifade ederek, sözlerine şöyle devam etti:

"Bu rafinerimizin ve projemizin bir önemli özelliği de 'stratejik yatırımlar' başlığı altında Türkiye'nin verdiği ilk stratejik yatırım teşvik belgesine sahip olmasıdır. Şu anda Türkiye'nin özel sektör tarihindeki ilk rafineri yatırımı ve aynı zamanda Türkiye'deki en büyük reel sektör yatırımıdır. Bu açıdan bizim üretim ve yatırım anlamında önem verdiğimiz bir projedir. Bu proje Türkiye ile Azerbaycan'ın birlikte iş yapma kabiliyeti açısından önemli bir projedir. İki ülkenin birbirine duyduğu güvenin güzel bir göstergesidir."

Yıldız: Hazine garantisiz projenin tesisi siyasi güvenle alakalı

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız da imza töreninde, Türkiye'nin siyasi istikrarının tartışılmaya çalışıldığı bir ortamda bugünkü imzanın çok daha değerli ve önemli olduğunu anlattı.

Türkiye'nin geçen hafta Azerbaycan'la Şahdeniz'deki hisse devri ve TANAP'taki hisselerin artışıyla ilgili anlaşma paketini imzaladığını anımsatan Yıldız, "45 milyar dolarlık proje paketini 2018 yılının sonuna kadar tamamlamak durumundayız ve Türkiye bu proje paketiyle birlikte yüzde 10'luk hisse satın aldı. Bunu 6 ay içerisinde ödeyecek" dedi.

Türkiye'nin Azerbaycan'daki yatırımlara katkı verdiğini, Azerbaycan'ın da Türkiye'deki yatırımlara katkı koyduğunu aktaran Yıldız, geçen yıl Türkiye'nin Şahdeniz'deki gelirinin 265 milyon dolar olduğunu, bunu 2 katına çıkaracaklarını dile getirdi.

Söz konusu projeden 2041 yılına kadar 27,8 milyar dolarlık brüt bir gelir beklediklerini anımsatan Yıldız,  "Türkiye, sadece Şahdeniz I'le ilgili söylüyorum, 9 milyar metreküp doğalgazın yüzde 19'luk hissesine ve 55 bin varil/gün petrol kapasitesinin de yine aynı şekilde yaklaşık yüzde 27'sine sahip oldu. 2018'in sonunda Türkiye'de üretilen yerli kömürün kendisi kadar petrol konusunda üretimimizi artırmış olacağız. 2018'in sonunda yine tükettiğimiz doğalgazın yüzde 12'sini sağlamış olacağız. Bu projeler daha da gelişecek ve devam edecek. Çünkü bizler büyüyen, gelişen ve ilerleyen 2 ülkeyiz" diye konuştu.

Türkiye'nin nükleer santraller için Hazine garantisi vermediğini, Hazine garantisi oluşturmaksızın bir projenin tesis edilmesinin, aslında o ülkenin bütün siyasi güvenliği ile alakalı, önemli bir konu olduğunu belirten Yıldız, projeye finansman sağlayan 23 kurum arasında yer alan Garanti Bankası'na da teşekkür etti.

10 milyon ton kapasite

İthalatın önlenmesi ve iç kaynakların artırılmasıyla ilgili projeler geliştirmeye devam edeceklerini aktaran Yıldız, sözlerini, "Türkiye'de son 11 yılda her yıl yaklaşık 1 milyon araç trafiğe giriyor. Petrol ürünleriyle ilgili en son geldiğimiz tüketim noktasında 18 milyon adet aracın kullanıldığı bir ülkeyiz. O yüzden 10 milyon tonluk bir rafinaj kapasitesi Türkiye için son derece önemli..." diye tamamladı.

Babayiğit bir  yatırım yapıyoruz

SOCAR Türkiye Başkanı Kenan Yavuz, "Biz 'babayiğit' bir yatırım yapıyoruz. Ülkemiz reel sektör tarihinin en büyük proje finansmanını gerçekleştiriyoruz" dedi.

Yavuz, STAR Proje Finansmanı Anlaşması'nın imza töreninde, PETKİM'i satın aldıkları günden bu yana gerçekleştirdikleri çalışmaları anlattı.

Bugün gerçekleştirilen proje finansmanına iki buçuk yıl önce başladıklarını belirten Yavuz, şunları kaydetti:

"Son derece zor bir çalışmayı, bankacı arkadaşlarım, danışmanlarımız ve çalışma arkadaşlarımızla gerçekleştirdik ve bu mutlu sona ulaştık. Bu proje finansmanı, bizim ve Türkiye için pek çok ilki bünyesinde barındıran bir çalışma oldu. Biz 'babayiğit' bir yatırım yapıyoruz. Ülkemiz reel sektör tarihinin en büyük proje finansmanını gerçekleştiriyoruz. Ülkede şimdiye kadar kullanılan en uzun vadeli proje finansmanını gerçekleştiriyoruz. Bu kredi anlaşmasının Türkiye ve Azerbaycan'a, şirketimize ve projemize olan güvenin bir göstergesi olduğuna inanıyoruz."

Konuşmaların ardından STAR Proje Finansmanı Anlaşması imzalandı. 5,6 milyar dolara mal olacak STAR Rafineri'ye 3,29 milyar dolar proje finansman kredisi sağlanırken, 2,4 milyar dolarlık kısmı ise öz kaynakla karşılanacak.

AA