Sönmez, otel zinciri kuruyor, enerji ve çimentoda büyüyecek

Sönmez Holding, Bursa'nın en büyük gruplarından biri. Son birkaç yıldır, grupta radikal değişiklikler oluyor.

Tekstil işiyle tanınan grupta bu sektör stratejik bir kararla küçültülürken, yeni işler ön plana çıkıyor. Sönmez Holding, önümüzdeki dönemde dört sektörde büyümek istiyor: Teknoloji perakendeciliği, çimento, enerji ve turizm.

Turizmde iki oteli var. İki otel daha yapıyor. Böylece 4 oteli olan Baia zinciri ortaya çıkacak. Bir de yine Bursa'da termal otel yapacak. Arkasından üç büyük ile oteller gündeme gelecek... Bu sektöre şu anda 100 milyon dolarlık yatırım gündemde.

Enerjide bir santralı var. Sektöre 200 milyon dolarlık yatırım yapacak.  Santralın yeri henüz belli değil. Uşak veya Bursa'yı düşünüyor.

425 milyon dolar yatırım

Çimentoya yapılacak 125 milyon dolarlık yatırımla birlikte, Sönmez'in gündemindeki yatırım portföyü 425 milyon doları buluyor.

Sönmez, gayrimenkul projeleri gerçekleştirdi ama artık bu sektörde başka bir proje yapmayacak. Celal Sönmez işlerin fazla dağılmasından yana değil. Birkaç sektöre odaklanmak istiyor. Bu sektörleri de saptamış durumda. Tekstilden orta vadede çıkacak gibi görünüyor. "Bazı dallarda bir 10 yıl daha iş yapılabilir" diyor.

İşlerin başına üç oğlunu getirmiş. Kendisi de kaptan köşkünde oturuyor. Aynı zamanda Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı olan Sönmez, Bursa'nın Türkiye'nin gerçek sanayi başkenti olduğu görüşünde.

Sönmez hangi sektörlerde var?

Tekstil, turizm, teknoloji perakendeciliği, otomotiv, lojistik gibi işlerimizin yanında bir de çimento işine girdik. Bilecik Çimento AŞ'ye geçen yıl ortak olduk ve yatırım aşamasındayız. Önümüzdeki yıl üretime başlayacağız. Birinci etabı açtıktan sonra geleceğe bakacağız. 1 milyon 300 bin ton yıl klinker kapasiteli bir tesis oluyor. 125 milyon dolarlık bir yatırım yapacağız.

İnşaat durgun, niye girdiniz bu sektöre?

Kârlı bir sektör. Türkiye'nin alt yapıları bitmez. Şu sıralar durgunluk var gibi gözükebilir ama Türkiye'nin geleceğinde çimento olacak. Civar ülkelere ihracat yapacağız. Rusya, Kafkas ülkeleri hedefimiz. Irak'ın toparlanması halinde topyekûn inşa edilecek.

Sektör payları nasıl? En büyük geliriniz nereden?

Tekstilin payı yüzde 20'lerdedir. Tekstilde planlı bir küçülme içindeyiz. Turizmde ciro düşüktür ama yatırım değerleri önemlidir. Bir oteli 40-60 milyon dolarlara mal edersiniz ama cirolar düşüktür. Fakat kârlılık yüksektir.
Sönmez Plaza ve As Merkez Sönmez Gıda AŞ'nin içindedir. Bustaş (soğuk hava depoculuğu) ve frigorofik TIRla taşımacılık var. Enerji grubun iş hacminin yüzde 15'idir. Buhar ve sıcak su da satıyoruz. Teknoloji perakendeciliğinin grubun iş hacmi içindeki payı yüzde 20-25 arasına oturmuştur.

Enerji işiniz var, nasıl gidiyor?

Enerji, yine Türkiye'nin hem gündemindeki ve maalesef son 30 yılda çok iyi yönetilememiş bir sektör olmasından dolayı açığı olan ve ne kadar yatırım yaparsanız yapın kaldıracak ve kâr getirebilecek bir sektör. Makro düzeyde baktığınızda ne yazık ki diyorsunuz ama bir sermaye grubu olarak baktığınızda içinde bulunulması gereken bir sektör.

Toptan elektrik alıp dağıtım yapma işimiz bitti. Özel sektör 160 liraya DUY'a satarken bana daha ucuza elektrik vermez. Devlet satabilir ama ben satamam. Üretici olarak kaldık. Firmalara verebiliyorduk, şimdi sisteme veriyoruz. Bizimki doğalgaz çevrim santralı 35 megavat gücünde.
Teknoloji perakendeciliğine de iddialı bir giriş yaptınız...

Teknoloji perakendeciliği işimiz büyük. Teknolojix'e ortak olduk. Bu sektörde ayrıca Hyundai'nin elektronik bölümünün Türkiye distribütörlüğü var. Bir de AGB şirketimiz var. Elektronik ürünlerde toptancılık yapıyor.

Sönmez AGB ilginç bulduğu ürünleri alır, toptan ticaret yaptığı teknoloji firmalarına, büyük market mağazalara satar ya da kendi Teknolojix mağazalarımızda satarız. AGB, 900'den fazla noktaya satış yapıyor.
Teknolojix mağaza sayısı 50'yi buldu.

Hyundai'de ilginç bir sistem vardır. Kendisinin kabul ettiği üreticilere fason üretim yaptırabilirsiniz. Biz Hyundai klimayı Mısır'da ürettiriyoruz. Trand marka bilgisayar üretiyoruz. Marka olarak konumlandırmaya çalışıyoruz.
Teknolojix'in biz ortak olduğumuzda 11 mağazası vardı. 2007 yılında 100 milyon dolar ciro yaptı. Mağaza sayısı 50'yi buldu. 2008'de çok daha iyi bir çıkış bekliyorduk ama istediğimiz artış olmayabilir. Bu yıl Hyundai devreye girdi. Hedefler yine de tutar. Bu iş ilginç. Bizde bütün dünya markaları pazarda. Aslında dünyada böyle değildir. Ulusal markalar kendi ülkelerinde vardır.

Otomotivde ne yapıyorsunuz?

Ford bayiliğimiz var, Kamil Koç'la ortağız. Geçen yıl 67 milyon YTL ciro yaptı. Taşımacılıkta Sönmez Lojistik var. Bustaş'ın içinden çıktı. 85 tırla taşımacılık yapıyor. Medya işimiz var. Radyo, TV, gazete var. Birkaç dergimiz var. Bursa Hakimiyet çok eski bir gazete.

Mevcut santral dışında enerjide başka planlar var mı?

Enerjide yatırımlarımız olacak. 400 megavat olsun diye düşünüyoruz. Görüşmeleri başlattık, makine satıcıları ile görüşüyoruz. Doğalgaz çevrimde uzmanlaştık. Sıkıntılı, malzeme bulunmuyor. Elektrik enerjisinde kömürde devletle muhatapsınız. Rüzgârda, hidrolikte yine devletle muhatapsınız. Ama doğalgazı biz kendimiz alabiliriz. Bunun için devletle muhatap olmak gerekmiyor. Doğalgazı BOTAŞ'tan alırız. 200 milyon dolarlık bir yatırım yapacağız. Doğalgaz daha ucuzdur. Kaynak ithaldir. Fiyatı çıkarsa elektriğin fiyatı da çıkar.

Bizim santralımız Uşak'ta. Devamı da ya orada olacak ya da Bursa'da. Uşak bölgesinde elektrik arz açığı büyük. Ama altyapı sorunu var. O çözülürse Uşak'ta yaparız. Dağıtım ihaleleriyle ilgilenmiyoruz.

Turizmde iki oteliniz var. Bu sektörde ne yapmak istiyorsunuz?

İki otelimiz var, birisi Uludağ'da birisi Bodrum'da. İki yeni otelin inşaatı devam ediyor. Biri Lara'da, diğeri Bursa'da. İkisi de beş yıldızlı. Lara'daki tamamlanmak üzere. Önümüzdeki yıl nisanda açılacak. Bursa'daki yeni başladı o da önümüzdeki yıl haziranda açılacak. Bu iki otele 75 milyon dolar yatırım yapıyoruz. Bursa şehir oteli oluyor.

Otel işinde `Baia' ismiyle zincir oluşturmak istiyoruz.

Yine Bursa - Çekirge bölgesinde yerimiz var. Orada Hüsnü Güzel ve Servinaz otellerimiz var. Bunlar biraz eski, dökükler. Bunların yerinde, tarihi dokuyu koruyarak bir otel yapacağız. Hidroterapi merkezi de denilebilir. 2009'da başlıyoruz.

Bursa'nın termal özelliğini ön plana çıkaracak bir yer yapmak istiyoruz. Tahminen 35 milyon dolar yatırım yaparız. Arsa ile birlikte 55 milyon dolar olur.

Sonrası var mı derseniz gençlere bırakıyoruz, istiyorlarsa yapsınlar. Muhakkak İstanbul, Ankara, hatta İzmir'i düşünmek gerekir. Biz niyet edinceye kadar potansiyel dolarsa onu bilemem.