Ekonomi

Suriye operasyonu ekonomiyi nasıl etkiledi?

Türkiye’nin Fırat’ın doğusunda başlattığı askeri operasyon, ekonomide de etkisini göstermeye başladı. Dolar kuru Mayıs 2019’dan beri ilk kez 5,90’ı görürken, ABD’den gelecek olası bir yaptırım kararı endişe yaratıyor.

Türkiye'nin Suriye’nin kuzeyine yönelik başlattığı askeri operasyon, siyaset ve diplomaside olduğu kadar ekonomide de etkisini hissettiriyor. Dolar kuru Mayıs ayından bu yana ilk kez 5,90 seviyelerini gördü. DW Türkçe’ye konuşan ekonomistlere göre, operasyonun uzaması ve uluslararası toplumdan yükselen tepkilerin artması halinde piyasalardaki dalgalanma şiddetlenecek.

Dolar 5,90 seviyesine çıktı

DW Türkçe'de yer alan habere göre; Türk hükümetinin ‘Barış Pınarı’ adını verdiği operasyonun 9 Ekim Çarşamba günü hava saldırıları ve ardından kara harekatı ile başlaması sonrasında, ABD Başkanı Trump’ın açıklamaları ile geçen cumadan beri yükseliş trendine giren dolar kuru, yüzde 3,5 artışla 5,90 TL seviyesine kadar yükseldi. Euro kuru da 6,50 seviyelerinden işlem görüyor. Borsa İstanbul ise yüzde 2’yi aşan değer kayıpları ile 100 binin altına geriledi. Türkiye'nin dolar cinsi tahvilleri de Suriye'ye askeri operasyonun başlamasının ardından değer kaybetti. Tradeweb verilerine göre, Türkiye'nin uzun vadeli dolar cinsi tahvilleri 0,7 sent düşüşle iki haftanın dip seviyesine gerilerken, TL'nin bir yıllık öngörülen oynaklık göstergesi yüzde 17,8'e yükselerek dört haftanın zirvesine çıktı.

Uzmanlar, Suriye’ye yönelik harekatın zor günlerden geçen Türkiye ekonomisi için yeni bir ‘stres testi’ olacağını söylüyor. Şeker Yatırım tarafından yapılan değerlendirmede, dolar kurunun 5,89 direncini kırması halinde 5,95 seviyelerine çıkabileceği ifade edildi. Ziraat Yatırım’dan yapılan açıklamada ise, Borsa İstanbul’a ilişkin olarak "Endekste olası düşüşlerde 98.900 desteğinin altında 98.000 ve 97.400 sıralı destekler olarak izlenebilir. Diğer yandan, endeksin dünkü kapanışın üzerinde tutunması durumunda tepki yükselişleri görülebilir” denildi.

Yunus Kaya

"Piyasalar için jeopolitik riskler arttı”

DW Türkçe’ye konuşan Alnus Yatırım Araştırma Müdürü Yunus Kaya, ABD Başkanı Trump’ın Türkiye’nin Suriye operasyonu ile ilgili ilk açıklamalarının Türk piyasalarında ‘olumlu’ etki yarattığını ancak hemen sonrasında ardı ardına gelen tweetler ile dolar kurunun yükselmeye, borsanın ise düşmeye başladığını söylüyor.



Prof. Dr. Öner Günçavdı

"Ekonomideki kırılganlık çok yüksek"

Türkiye'nin ciddi bir ticari partneri olan ABD ile ilişkilerinin yaptırımlar ile yeniden bozulmasının Türkiye’nin dış ticaret ve büyüme hedeflerine zarar vereceğini kaydeden Prof. Günçavdı, “Kırılganlığı çok yüksek bir ekonomide yaşıyoruz. Türkiye sürekli nakit ihtiyacı olan, döviz ihtiyacı olan bir ülke. Dolayısıyla böyle radikal siyasi olaylar, Türkiye’nin ihtiyaçlarını karşılamakta zorluk çekmesine yol açacak” diye konuşuyor. Günçavdı, Türkiye’de özel sektörün gayrı safi yurtiçi hasılanın yüzde 70’ine karşılık gelen bir borçluluk oranına sahip olduğunu, dolar kurundaki artışların bu borcu hızla büyüttüğünü ifade ediyor. Türk Lirası üzerindeki baskının giderek şiddetlendiğini dile getiren Günçavdı:

"Belki Türkiye Suriye’ye kolayca girdi ama hem orada kalmak hem de oradan çıkmak kolay olmayabilir. Geçen hafta açıklanan Yeni Ekonomi Programı’ndaki bütçe hedefleri, ortaya çıkacak yeni maliyetler ile nasıl sağlanacak? Ayrıca muhtemelen 2020 için tahmin edilen 6 TL’lik dolar kuru, yılbaşından önce görülecek. Ekonomiyi olumsuz etkileyecek böyle bir müdahaleyi gerekli kılan nedenleri toplum olarak şeffaf bir şekilde tartışamadık diye düşünüyorum.”dedi.