27 / 04 / 2024

Taksim Meydanı trafiğe kapatılırsa nasıl olur

Taksim Meydanı trafiğe kapatılırsa nasıl olur

Taksim Meydanı trafiğe kapatılırsa dünyanın farklı şehirlerinde örneklerini gördüğümüz geleneksel ya da modern meydanları mı andırır, yoksa trafiğin alta alınmasıyla köprülü kavşağa mı döner İşin uzmanlarına sorduk...istiklal caddesi,sıraselviler,istanbul



 İstiklal Caddesi"ne, Sıraselviler"e kıvrılmak için üçer kez karşıdan karşıya geçmek, otobüslerden birini yakalamak, metrodan nefes nefese çıkmak, polis ordusunun önünden seri adımlarla geçmek, heykelin önünde fotoğraf çektiren turistlerin kadrajına, çevresindeki demirlere çökmüş etrafı ˜kesen" erkeklerin görüş alanına girmeden ilerlemek, epeydir sadece buluşma noktası olarak hizmet veren AKM"nin önünde beklemek, İstanbul"un göbeğinde hissetmek, 1 Mayıs"ta şarkılar söylemek, biber gazını soluduğunda öksürmek demek. Yürümek, buluşmak, bağırmak, bazen sessizce geçmek ya da œİşte İstanbul"a geldim diye soluklanmak demek.
Kenti yönetenler açısından kontrol altına alınması gereken bir alan demek elbet. Asayiş demek, heykele çelenk bırakmak, ˜gereksiz" toplaşmaların önüne geçmek demek¦ Mimar Sinan Üniversitesi, şžehir ve Bölge Planlama Bölümü"nden Y. Doç. Dr. Erbatur çavuşoğlu"nun kaleminden aktaralım meydanların, iktidarlar için ne olduğunu: œ (¦) Giderek ortak alanlar, kamusal kullanımlar arttıkça meydanlaşır kent, daha çok karşılaşma, eğlenme, yarışma, paylaşma imkanları sunar. Ama iktidar açısından kent gibi meydanın da var oluş nedeni öncelikle güvenlik ve gösteriştir. İktidara başkaldırmanın ilk işareti de, kalabalığın meydanda toplanmasıdır her zaman ve o nedenle de iktidar gözünü bir an bile ayırmaz meydandan¦

Kent sakinlerine de danışılmalı
İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş duyurdu; Taksim Meydanı"nın yayalaştırılması ve trafiğin yerin altına alınmasıyla ilgili inşaat çalışmalarına 2011 yılında başlanabileceğini. Taksim"deki trafiğin yeraltına alınması için projeler yaptırdıklarını, 2011"de inşaat çalışmalarına başlamayı arzu ettiklerini söyledi. Topbaş"ın açıklamasına göre; Atatürk Kültür Merkezi"nin önünden geçen Mete Caddesi ve Tarlabaşı"ndan Sıraselviler"e dönen yol yayalara açılacak. Trafik bir kat alta alınacak Metro çıkışı merkezden yanlara alınacak. Otobüs durakları meydandan kaldırılacak.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi"nden projenin detaylarına ilişkin bilgi alamadık. Görüşüne başvurduğumuz mimar ve şehir planlama uzmanlarıysa şu konuda hemfikir: Meydanın düzenlenmesi konusunda temel öncelik, değişikliğin kent sakinlerine ve işin uzmanlarına danışarak yapılması olmalı.
Detaylara hakim değiliz. Hayalimizdekiyse dünyada örneklerine rastladığımız, çevresindeki tarihi yapılarla iletişimi kopmamış, insanların rahat hareket etmesine olanak tanıyan, oturma düzenekleri, kafeler, kitap, çiçek standları gibi detayların düşünüldüğü, tek başına gönül rahatlığıyla durmanın da kalabalıklar olarak toplanmanın da mümkün olabildiği, trafikten, polis barikatlarından uzakta, kentin ritmini hissedebileceğimiz bir Taksim Meydanı¦

˜Times Meydanı"nın yayalaştırılma sürecine bakılabilir"
Ömer Yılmaz, mimar (Arkitera Mimarlık Merkezi"nin yönetim kurulu başkanı)
Bu tip kararları basın toplantısından öğreniyoruz. Elbette kentin yönetim kararlarına politikacılar karar verecek ama kararlar daha üst bir kararlar silsilesiyle ilişkili olduğu sürece¦ İstanbul"un imar konularında üst kararlar mekanizması ne yazık ki yok... Taksim otobüs, dolmuş, taksi, tramvay, metro ve fünikülerin birleşip dağıldığı bir meydan. En radikal müdahalede bile ancak duraklar çıkarılabilir. Düzenlemeyle de trafik meydanı olmaktan çıkması zor. Taksim"i İtalya"nın romantik meydanları gibi hayal etmek zor... Aklıma Taksim"e benzeyen meydan olarak Barselona"daki Katalonya Meydanı geliyor. Orada da trafik var, kentin en önemli yeri, anıtı olan bir park var. Times Meydanı yayalaştırıldı. Taksim"e örnek alamayız ama dünyanın en önemli meydanlarındandı. Oradaki sürece bakılabilir.

˜Meydan olması için etrafındaki binalarla ilişki kurmalı"
Haydar Karabey, Mimar (Limited Mimarlık)
Esas olan bizim ne olacağını bilmememiz¦ Bütün dünyada böyle şeyler kent halkıyla paylaşılır. Proje sergilenir, insanlar oylar, tartışır. Taksim Meydanı hepimizin meydanı. Hem Cumhuriyet meydanı, hem 1 Mayıs meydanı, hem gösteri, hem eğlence meydanı. œBen orayı şöyle yapıyorum gibi neredeyse hükümdarlık taslamak son derece yanlış. Bir İstanbullu olarak ne olacağını bilmek istiyorum. Kent yaşayan bir organizmadır. Birtakım yeni ihtiyaçlar duyar. Ona göre düzenlenebilir. Buna karşı değiliz ama ne yapılacağını bilmek bütün kentlilerin hakkı. Bir meydanın, meydan olması için etrafındaki binalarla ilişki kurması lazım. Kapalı bir AKM"yle ne ilişkisi kuracak Bir yerde polis barikatı, bir yerde umumi tuvalet¦ Bunların düzenlenmesi çok doğru. Meydan tabii ki insan öncelikli olmalı, trafik öncelikli değil. Ama biz de katılmak istiyoruz buna. Meydanı bomboş hale getirirseniz de çavuşesku meydanlarına dönme riski var. Taksim için en az iki, üç mimari proje yarışması yapıldı. Onlar sergilenebilir, daha çağdaş fikirler de çıkar.

˜Politik kimliği de hesaba katılmalı"
Öğr. Gör. Dr. şžükrü Aslan, Sosyolog (Mimar Sinan Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi)

Meydanın trafiğe kapatılması şehirdeki hayata nasıl etki edecektir sizce
Bütün bağlantılarından muaf olarak baktığımızda olumlu bir girişim olarak görebiliriz. İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı"nın açıklamalarından anladığım kadarıyla yayalaştırılmış bir Taksim Meydanı"ndan çok bir tür köprülü kavşak gibi duran bir Taksim Meydanı imgesi beliriyor. Meydanın her köşesinden dibine doğru tünellerin açıldığı bir görüntü bu tarihi dokuya onarılamaz zararlar verir. Bu zihniyet 1980"li yıllarda araç trafiği için Taksim Meydanı"nın hemen yanında Tarlabaşı"nda bir tarihi katletti. Meydanın yayalaştırılması çalışmalarının, mekana müdahale ederek para kazanacak olan çevrelerin değil, ilgili meslek kuruluşları tarafından titiz bir çalışmaya konu edilmesi ve yerel yönetimin de bu yönde bir süreci örgütlemesi uygun olur diye düşünüyorum. Bu yönüyle baktığımda Sayın Kadir Topbaş"ın œ2011"de çalışmaya başlayacağız açıklamasını biraz kaygıyla karşıladığımı söylemek isterim.

Politik, tarihsel ve kentsel açıdan özel bir yerde duruyor Taksim Meydanı
Taksim Meydanı, herhangi bir meydan değildir. İlgili meslek kuruluşlarının, uzmanların, yerel örgütlerin meseleye müdahil olmasını çok gerekli kılan koşullardan birisi de Taksim Meydanı"nın, Türkiye"nin ve İstanbul"un toplumsal tarihinde çok önemli bir politik mekan olmasıdır. Gündelik hayatında Taksim Meydanı ve çevresini kullananların hafızalarında meydana kimliğini veren ve 1977 katliamıyla somutlaşan politik imgenin canlı tutulması siyaseten kendi geçmişimizle yüzleşmenin de gereği. Politik kimliğini hesaba katmayan bir ˜Taksim Meydanı" tartışması baştan eksiktir. Büyükşehir Belediyesi yetkililerine şu çağrıda bulunmak isterim: Taksim Meydanı"yla ilgili her girişiminizde, burada hayatlarını yitiren emekçileri temsil eden kurumların sözüne kulak vermek, en basit ifadeyle insani bir tutumdur. Ötesini söylemeye gerek yok.

˜Taşıt ve yaya ulaşımı bütünleşmeli"
Faruk Göksu, şžehir Plancısı (Kentsel Strateji Ltd. şžti.)
Yayalara açık bir kent meydanının olmazsa olmazları nelerdir
Meydanın taşıt ağırlıklı kavşak kullanımından çıkarılması, işlevsel ve görsel olarak yeniden tasarlanması olumlu. Bir meydan tasarımı başta imaj, oran ve kamusal kullanım kriterleri açısından ele alınmalı, yaya ulaşabilirliliği artırılmalı. Taksim Meydanı"nın yeni(den) kimliğini ve imajını ortaya koyacak tasarım ilkeleri için stratejilerin bazılarını şöyle sıralayabilirim:
İmaj ve Kimlik Stratejisi: Meydan tasarlanırken Taksim heykeli, AKM, kilise, su sarnıcı, Gezi Parkı ve İstiklal Caddesi temel tasarım verileri olarak ele alınmalı.
Ulaşılabilirlik Stratejisi: Meydanın konumu ve önemli ulaşım akslarının kesim noktası olması nedeniyle tamamen yayalaştırılması yerine otopark, taşıt ve yaya ulaşımının bütünleştirileceği bir stratejisi olmalı.
Bütünleşme Stratejisi: Yakın çevresini dikkate alan bir bütünleşme stratejisinin kurgulanması mekansal, sosyal ve ekonomik gelişmeyi sağlayacaktır. Yeni tasarım Tarlabaşı, Sıraselviler, Talimhane ve Gezi Parkını dikkate alarak bütüncül bir yaklaşımla ele alınmalı.
Kamusal Alan Yaratma Stratejisi: Kullanılabilir kamusal alanlar artırılmalı, tüm sosyal grupları buluşturan aktivitelerle canlılığını korumalı.

Hangi meydan örnek alınabilir
Yunan ve Roma meydanları ölçek, işlev, imaj ve duygu yönüyle örnektir. Taksim, geçmişin izlerini kaybetti. Taksim için örnek alınabilecek meydanlar günümüzde tasarlanan meydanlar olmalı. New York"taki Times Square, yeni renk düzenlemesiyle Berlin"deki Potsdam Meydanı,  İzmir  Konak Meydanı örnek alınabilir. Ancak, Taksim"e özgün bir düzenleme yapılmasında yarar var.
Radikal


Geri Dön