Taner Yıldız: Doğalgaz tedarikinde krizi inşallah yaşamayız!
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, doğalgaz tedarikine ilişkin, "Öngörüm böyle bir krizi inşallah yaşamayız ama 'Böyle bir ihtimal var mı?' derseniz, Ukrayna'dan kaynaklanabilecek böyle bir durum var" dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Yıldız, petrol fiyatlarındaki gelişmelere ilişkin bir soruyu yanıtlarken, ham petrol varil fiyatının 115-118 dolar civarına çıktığında spekülatif kazançlar içerdiğini, 100 dolar ve altında olması gerektiğini vurguladı. Şu anda 85-86 dolar olan petrol varil fiyatlarının, Türkiye'ye fayda sağlayacağına dikkati çeken Yıldız, bu düşüşün teknik ve siyasi gerekçelerinin olduğunu dile getirdi.
Yıldız, şunları kaydetti:
"Akaryakıt fiyatlarında malum 3 defa üst üste indirim oldu ve 2005 yılından bu tarafa herhangi bir siyasi karar olmaksızın da otomatik fiyatlama mekanizmasıyla beraber kendi halinde bir formül çerçevesinde dalgalanıyordu. Yalnız şunu unutmamamız lazım: Ham petrol varil fiyatlarında yüzde 24,5'luk, yüzde 25'lik bir düşüşün aynı şekilde petrol ürünlerinde dünyada düşmediğini görüyoruz. Biz Akdeniz havzasınca, Genova piyasasında ve bütün Akdeniz'e komşu ülkelerle beraber Avrupa Birliği üyesi ülkelerin bulunduğu bir piyasada bulunuyoruz. Burada CIF fiyatları itibarıyla baktığımızda yüzde 17'ler civarı düşen ve yine yurt dışının döviz fiyatlarını, dövizdeki yükselme çünkü biz dolarla alıp, TL'yle satıyoruz. Dövizdeki yükselme CIF fiyatlarındaki değişiklikleri hesaba kattığımızda 21 kuruşluk indirimin şu ana kadar birebir yansıdığını gördük. Yani Genova piyasasındaki 21 kuruşluk indirim aynen buraya da yansıdı, motorin ve benzinde bunlar tabii ki değişiklik arz ediyor. Dalgalandığı kadar otomatik fiyatlama mekanizması 3 gün sonra takip etmek kaydıyla bu fiyatlara yansıyacak. Ama bilmemiz lazım ki tekraren hatırlatıyorum, yalnızca ham petrol varil fiyatlarına bakarak benzin ve motorin fiyatlarını tahmin etmek tek başına yeterli olmayacaktır."
"Her indirim zararımızın indirilmesi için kullanılacak"
Yıldız, doğalgazda da bir indirim olması ve bunun vatandaşa yansıyıp yansımayacağının sorulması üzerine, şöyle dedi:
"Şimdi Türkiye’nin özellikle ham petrol varil fiyatlarına endeksi ama 6 ay ila 9 ay sonrasında yansıyan bir yapısı var. Önümüzdeki yılın özellikle 5-6. aylarında 2015’in şu anki fiyatların faz farkıyla uygulandığı bir formülasyon da çok daha bunun olumlu tesirini göreceğiz. Ancak unutmamız gereken önemli bir husus var. Biz hala son yapılan fiyat düzenlemelerine rağmen aldığımız fiyatın daha altında satıyoruz. Bu BOTAŞ’ın normalde bırakın kar hedeflerini, orta vadeli programda Hazine’nin bize verdiği kar hedeflerini bırakın normalde kendi vergilerini ödeyecek yapıyı bile kurgulamaya yetmiyor."
Vatandaş ve sanayicinin yararına yapılan çalışmalar nedeniyle BOTAŞ'ın 2 milyar lira zarar ettiğini belirten Yıldız, "Her indirim bizim bu zararımızın indirilmesiyle alakalı kullanılacak. Yani biz zaten şu anda zarar ediyoruz. O zararın giderilmesiyle alakalı kullanılacak ama bu rakamlar bir müzakere sürecini içeriyor. Biz indirim talep etmekte haklıyız ama bu indirimin miktarı ne kadar olacak bunu hep beraber göreceğiz" ifadelerini kullandı.
Doğalgazda "al ya da öde uygulamasına" ilişkin bir soruyu yanıtlayan Yıldız, uygulamanın Rusya Federasyonu ile geçen yıl sonlandırıldığını, İran ile bu yıl sonunda sıfırlanacağını bildirerek, "Azerbaycan ile de 2015 yılında tamamlıyoruz. Bu şu demek: Bizim parasını verip de almadığımız hiçbir doğalgaz miktarı kalmamış olacak. Yani biz almadığımız doğalgaza para mı ödüyoruz deniyor? Bunun avans ödemeleri vatandaşımızın cebinden çıkacak temelli sürekli bir para olmadığının bilinmesi lazım, hamd olsun bu süreci de iyi yönettiğimiz kanaatindeyim" diye konuştu.
Doğalgazda "al ya da öde uygulamasına" ilişkin bir soruyu yanıtlayan Yıldız, uygulamanın Rusya Federasyonu ile geçen yıl sonlandırıldığını, İran ile bu yıl sonunda sıfırlanacağını bildirerek, "Azerbaycan ile de 2015 yılında tamamlıyoruz. Bu şu demek: Bizim parasını verip de almadığımız hiçbir doğalgaz miktarı kalmamış olacak. Yani biz almadığımız doğalgaza para mı ödüyoruz deniyor? Bunun avans ödemeleri vatandaşımızın cebinden çıkacak temelli sürekli bir para olmadığının bilinmesi lazım, hamd olsun bu süreci de iyi yönettiğimiz kanaatindeyim" diye konuştu.
AA