Tapuda daire numaraları yanlış yazılırsa ne olur

"Ne olacak canım, fark edildiğinde tapuya gidilip düzelttirilir" demeyin. O kadar basit değil!
Ciddi anlamda sorunlar ortaya çıkabilir.

Hatta gelir vergisi ödenmesi bile söz konusu olabilir.

YAŞANMIŞ BİR OLAY

Yaşanmış bir olayda, 28.02.1995 tarihinde alman bir evin, tapusunda müteahhitten kaynaklı sorun nedeniyle üç nolu meskene sahip olunmasına rağmen tapuda dört no.lu mesken olarak kaydedilmesinden dolayı dört no.lu mesken sahibi ile birlikte trampa yolu ile hata düzeltilmek istenilmiş ve bu düzeltme sonucunda ileriye dönük vergisel yükümlülükler gündeme gelmiş.

DEĞER ARTIŞI KAZANCI

Önce ilgili yasa hükmüne göz atalım.
193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Değer Artışı Kazançları" başlıklı Mükerrer 80. maddesinde, "Aşağıda yazılı mal ve hakların elden çıkarılmasından doğan kazançlar değer artışı kazançlarıdır.

6. İktisap şekli ne olursa olsun (ivazsız olarak iktisap edilenler hariç) 70. maddenin birinci fıkrasının (1), (2), (4) ve (7) numaralı bentlerinde yazılı mal (gerçek usulde vergiye tâbi çiftçilerin ziraî istihsalde kullandıkları gayrimenkuller dahil) ve hakların, iktisap tarihinden başlayarak (01.01.2007 tarihinden geçerli olmak üzere) beş yıl içinde elden çıkarılmasından doğan kazançlar (Kooperatiflerin ortaklarına bu sıfatlan dolayısıyla tahsis ettikleri gayrimenkulleri tahsis tarihinde ortak tarafından satin alınmış sayılır.).

Bu maddede geçen "elden çıkarma" deyimi, yukarıda yazılı mal ve hakların satılması, bir ivaz karşılığında devir ve temliki, trampa edilmesi, takası, kamulaştırılması, devletleştirilmesi, ticaret şirketlerine sermaye olarak konulmasını ifade eder.

Bir takvim yılında elde edilen değer artışı kazananın, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılmasından sağlananlar hariç, (01.01.2011-31.12.2011 tarihleri arasında uygulanan miktar) 8.000 Türk lirası gelir vergisinden müstesnadır..." hükmü yer almaktadır.

Yukarıdaki Kanun maddesinden de anlaşılacağı gibi gayrimenkullerin trampa edilmesi "elden çıkarma" olarak kabul edildiğinden bir satış gibi değerlendirilecek.

SAFİ DEĞER ARTIŞI

Gelir Vergisi Kanunu'nun "Safi değer artışı" başlıklı Mükerrer 81. maddesinin birinci fıkrasında, "Değer artışında safi kazanç, elden çıkarma karşılığında alınan para ve ayınlarla sağlanan ve para ile temsil edilebilen her türlü menfaatlerin tutarından, elden çıkanları mal ve hakların maliyet bedelleri ile elden çıkarma dolayısıyla yapılan ve sananın uhdesinde kalan giderlerin ve ödenen vergi ve harçların indirilmesi suretiyle bulunur. Hâsılatın ayın ve menfaat olarak sağlanan kısmının tutan Vergi Usul Kanunu'nun değerleme ile ilgili hükümlerine göre tayin ve tespit olunur." hükmü, maddenin son fıkrasında da, "Mal ve hakların elden çıkarılmasında iktisap bedeli, elden çıkarılan mal ve hakların, elden çıkarıldığı ay hariç olmak üzere Devlet İstatistik Enstitüsü'nce belirlenen toptan eşya fiyat endeksindeki artış oranında artırılarak tespit edilir. Şu kadar ki, bu endekslemenin yapılabilmesi için artış oranının % 10 veya üzerinde olması şarttır." hükmü yer almaktadır.

Bu itibarla, örneğin 28.02.1995 tarihinde satın alman gayrimenkulün daire numaralarının tapuda yanlış yazılması neticesinde trampa yoluyla tapuda düzeltilmesi satış hükmünde olup, söz konusu gayrimenkulün iktisap tarihi ile (01.01.2007 tarihinden önce iktisap edildiğinden dört yıl) trampa edildiği tarih arasındaki süre dört yılı geçtiğinden değer artış kazana olarak vergilendirilmeyecek.

Ancak, trampa yoluyla tapuda yapılan değişiklik yeni bir iktisap olarak dikkate alınacak olup, değişiklik tarihinden itibaren beş yıl içinde gayrimenkulün elden çıkarılması halinde, değer artış kazana olarak vergilendirilmesi gerekecektir.

Bu nedenle aman dikkat!..

Tapuyu almanın heyecanıyla, hemen cebinize ya da çantanıza koymayın ve dikkatle inceleyin...
Hürriyet/Şükrü Kızılot