Tarım arazilerinin miras yoluyla bölünmesinin önüne geçilecek!
Türkiye’de 3 milyon çiftçi olmasına rağmen tarım arazilerinde toplam 40 milyon hissedar bulunuyor. Bunun anlamı şu. Miras veya başka nedenlerle tarım arazileri her geçen gün bölünüyor.
Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Tarım Reformu Genel Müdürlüğü tarım alanlarının bölünmesinin önüne geçecek 'arazi edinimi' projesini hayata geçirmeye hazırlanıyor. 15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren uygulamaya girecek çalışma ile tarım arazilerinde parçalanmanın daha fazla olmasının önüne geçilecek ve toplulaştırma teşvik edilecek. Bakanlık parçalanmanın önüne geçmek için bizzat arazi satan ile alanların listelerini kendisi koordine edecek. Toplulaştırma için çiftçiye destek olunacak. Tarım arazisinin alımında düşük faizli banka kredisi kullanılmasını sağlayacak olan bakanlık, kredinin yüzde 75'ini karşılamış olacak. Alıcıda yüzde 25 katkıda bulunacak. Tarım Reformu Genel Müdürü Dr. Gürsel Küsek tarım arazilerinde yaşanan soruna ve yapılacak reform çalışmasına ilişkin bilgileri paylaştı.
MİRAS YASASI BÖLÜNMEYİ KOLAYLAŞTIRIYOR
Küsek, tarım arazilerinin parçalanmasının en büyük nedeninin miras yoluyla bölünmesi olduğunu kaydetti. Miras yasasının da tarım arazilerinin bölünmesine imkan verdiğini kaydeden Küsek “Bir babanın 4 parseli varsa, her çocuk 4 parsele de hissedar oluyordu. Böylece 16 hissedar ortaya çıkıyordu. Türkiye'de yaklaşık 3 milyon çiftçi var, ama 40 milyon hissedar var. Parseller üzerinde hepsi hak sahibi olunca hisse miktarı metrekare düzeyine düşüyor” dedi. Bazı arazilerde binlerce sahibinin olduğunu hatırlatan Küsek bundan dolayı, birçoğunun satmak istense bile satılamadığını dile getirdi. Küsek, “Kimse hissesini satamıyor. Bu yüzden toplam 40 milyon hissedarın tümü aslında mağdur oluyor" dedi.
SATICI VE ALICI LİSTELERİ HAZIRLANACAK
Gerçekten çiftçilik yapan 3 milyon kişinin de mağdur olduğunu sözlerine ekleyen Küsek "Neredeyse bin kişinin toprağını 15 kişi kullanıyor. Yani arazliler çoklu parçalara bölünmüş" dedi. Yeni yasayla bölünmüş tarım arazileri için toplulaştırma amaçladıklarını anlatan Küsek çalışmaya ilişkin şunları söyledi: “15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren köye gidip arazideki hissesini satmak isteyen çiftçilik yapmayan kaç kişinin olduğunu anlamak listeleri bakanlık olarak hazırlayacağız. Hissedarlar ve komşunun ön alım hakkı var. Bunlar almak istiyorsa öncelik onların hakkı olacak. Böylece kağıt üzerinde satıcı ve alıcıları eşleştireceğiz. Gerçekten çiftçilik yapmak isteyen 15 kişi varsa, 600 hisseli arazinin alınmasını sağlamış olacağız. Arazilerin de büyük, düzgün, dikdörtgen şeklinde yolu olan parseller şeklinde olmasını sağlayacağız”
İşte uygulamanın yol haritası
-15 Mayıs 2015 tarihinden itibaren Türkiye genelinde tarım arazilerinin üzerindeki hak sahipleri belirlenecek
-Arazilerdeki hissesini satmak isteyenler ile çiftçilik yapmayanlartespit edilip listelenecek
-Hisselerin çiftçilik yapmak isteyenlere verilmesi yolu izlenecek
-Komşu ön alım hakkı önceliği ile tarım arazisi parselleri toplulaştırılacak
-Devlet çiftçiye destek olacak. Toplulaştırmada ihtiyaç olacak finans için ucuz kredi desteği sağlanacak
Satışa akraba kriteri getirilecek
Küsek yasa çalışmaları kapsamında parçalanmanın önüne geçmek için sadece birinci derece akrabalara satışı zorunlu olan bir kısıtlama getireceklerini kaydetti. Küsek, toplulaştırma çalışmaları kapsamında satılan tarım arazisinin zaman içerisinde değeri arttığı zaman farkın da eski hissedarlara verilmesinin sağlanacağını söyledi. Küsek " Örneğin tarım değeri 2 bin lira iken ileri yıllarda 200 bin liraya çıktığında, 198 bin lira eski hissedarlara pay edilecek" dedi.
Kolay kredi desteği
Tarım arazisi almak isteyen kişilere bankadan sübvansiyonlu kredi imkanı da getireceklerini söyleyen Küsek şu bilgileri paylaştı:“Yöreye göre kredi limiti belirlenecek. Cari faiz yüzde 10 ise yüzde 75'ini bakanlık karşılayacak. Bakanlık verime ve o tarlada ekilen verime göre kredinin vadesini gelir ve geri ödeme esasına göre belirleyecek. Geri ödeme gücüne göre cari fiyatlardan hesaplanacak arazinin tarım alım satım değeri ortaya çıkarılacak. Alım satım sırasında para bankada bloke edilecek. O parayı araziyi satan adam çektiği an satış gerçekleşmiş olacak. Kredi hesaplanmasında da her arazinin tarımsal gelir değeri hesaplanacak. Bunu da arazideki ürünün bir yıllık gelirini 20 yılla çarparak buluyoruz. Örneğin 100 lira yıllık gelir elde ediliyorsa, 20 yılla çarpınca arazinin tarım değeri 2 bin lira olacak” dedi.
Yeni Şafak