Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik beklentilere cevap verebildi mi?
Emlak komisyoncusu ve mülk bilirkişisi İsa Demir, "Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik beklentilere cevap verebildi mi?" sorusunun yanıtını verdi. İşte Demir'in yazısı...
Emlakçıların yıllardır beklediği yasa hala çıkmamış olsa da ; düzenleme yönetmelik olarak 5 Haziran 2018 gün ve 30442 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan düzenleme mesleğe bir standart getirmesi açısından önemli bir başlangıç olmasıyla birlikte, var olan eksiklikler birçok meslektaşı kayıt dışına itecek gibi görünüyor. 6585 sayılı Perakende Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’a dayandırılarak hazırlanmış olan bu yönetmelik maalesef ‘’topal ördek’’ olarak doğmuştur. Yayım tarihi itibariyle 18 ay içinde yönetmelikte belirtilen şartları yerine getiremeyen emlakçı, emlakçılık yapamaz duruma gelecek. Bu durum ülkedeki işsizler ordusuna yeni on binlerin katılmasını ve kayıt dışı emlakçılığın önünü açacaktır. Mesleğe bir kalite getirmek için hazırlandığı ifade edilen yönetmeliğin, yıllardır bu işi layıkıyla yapan birçoğunu da oyunun dışına atacağı gözden kaçmamalıdır.
Yönetmeliğin klasik Türk tipi ‘’Kervan Yolda Düzülür’’ mantığıyla hazırlandığı da aşikardır. İstanbul’da İstanbul Ticaret Odası, İstanbul Emlak Esnaf Odası ve diğer Birleşik Esnaf Odalarına kayıtlı toplam 13.068 firmadan Yetki Belgesi başvurusu yapan 794 firma arasında sadece 206 emlakçı yetki belgesi alabilmiş 140 firmanın talebi red edilmiş, diğer talepler ise 39 ilçede 10 personel ile incelenmeye devam edilmektedir. Binlerce meslektaşımız ise yönetmelikten haberdar bile değildir…
Eski emlakçıya müktesep hak adıyla belirli haklar verilmiştir ancak yeterli değildir. Müktesep haklarda eğitim belgesi zorunlu kılınmış ancak, böyle olmamalıdır. Ofis sahibi olmayıp, sektörde çalışanlar için de müktesep haklar olmalıdır. 20- 30 yıldır bu işi yapan ancak eğitim seviyesi yeterli olmayan emlak danışmanları vardır. Her 5 yılda bir yetki belgesinin yenilenmesi ve sınava girilmesi de sorunludur. Hangi avukat veya muhasebeci 5 yılda bir yeniden sınavdan geçirilmektedir ??? Kaldı ki bu sınavlar neye göre yapılacağı, soruları kimin hazırlayacağı, şu an sınava gireceklerin hangi kaynaktan sınava hazırlanacağı belli değildir.
Meslek açısından yönetmelikte birçok sıkıntılı durum var ve düzeltilmelidir. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası ve İstanbul Emlak Brokerleri Kulübü (İSTEB) yönetmelikteki sorunlu maddelerin değişimi için her türlü çabayı sarf etmektedirler. Bu yönetmelik yasa öncesi bir ön durak olmalıdır. Emlakçılık mesleğinin de bir yasası kesinlikle olmalıdır. Mesleğin içindeki durumun yanında, mesleği de koruyan, meslekle ilgili entegrasyonları sağlayan yasalar da yapılmalıdır. Ülke ekonomisinin önemli bir bölümünü teşkil eden gayrimenkul ticareti, yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır. ‘’Ayakçı ve emek hırsızlarına’’ fırsat verilmemelidir. Yabancı menşei firmalara yerel emlakçıyı yem etmemek için özel çaba sarf edilmelidir.
Sıkıntı emlakçının çok komisyon alması, ofislerin ve emlakçının yetersizliği değildir. En büyük sorun emlakçı olmayanların kayıt dışı emlakçılık yapmasıdır ve bunları cezalandıracak bir birimleri olmaması veya cezaların yetersizliğidir. Meslek zaman içinde çok daha iyi eğitimli emlakçılar tarafından icra edilecektir, ancak bu durum zamana yayılarak yumuşak geçiş yapılmalıdır. Ülke gerçekleriyle bağdaşmayan ve çok kişiyi ilgilendiren kanun ve yönetmelikler zaman içinde çalışmaz duruma gelmektedir. Bu ülkede var olan birçok yasa; ülke gerçeklerine aykırılığı nedeniyle uygulanamamaktadır.
Gelişmiş ülkelerde olduğu gibi meslek yasa ile korunmalıdır. Mesleğe profesyonel bir kimlik kazandırarak zamandan tasarruf etmek, karlılığı arttırmak mümkündür. Gelişmiş ülkelerde en kıymetli 5 meslekten biri olan emlakçılık ülkemizde de hak ettiği saygınlığa kavuşmalıdır. Bu durum meslek temsilcileri ile devletin el birliğiyle sağlanabilir…
İsa Demir
Gayrimenkul Yatırım Uzmanı
Gayrimenkul dolandırıcılarına dikkat!