TCMB’nin yüzde 8,5’a düşürdüğü faizler, bankalarda neden yüzde 30’u aştı?

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası son dönemlerde faizleri sürekli düşürürken, ihtiyaç sahiplerinin bankalardan kullandığı kredi faizleri ise 30’u aştı. Peki neden?.. Merkez Bankası, deprem sonrası toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğu gerekçesiyle politika faizini 50 baz puan indirimle yüzde 8

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) politika faizi ile bankalarda uygulanan kredi ve mevduat faizleri arasındaki bağ tamamen koptu.

Merkez Bankası, deprem sonrası toparlanmayı desteklemek için yeterli olduğu gerekçesiyle politika faizini 50 baz puan indirimle yüzde 8.50 seviyesine çekerken, bu indirimler, piyasa faizlerinin yükselmesine yol açan ve finansman ihtiyacını kilitleyen bir etki yarattı.

MEVDUAT FAİZİ YÜZDE 30’LARI AŞTI

Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre TCMB, faizlerde son 4 ayda 500 puanlık indirim yaptı ve bu süreçte düzenleyici kurumlar tarafından piyasa faizlerini etkileyici bir dizi regülasyona imza atıldı. Söz konusu düzenlemeler neticesinde bankaların mevduat rekabeti kızışırken, ticari kredi faizlerinde sert düşüşe rağmen, bu kez de bankalar kredi vermeyi kesti. Sonuçta politika faizi yüzde 8.5'e indirilirken, mevduat faizleri ise yüzde 30'u aştı. Diğer yandan ticari kredi faizleri ise ortalama yüzde 14.49 artarken, ihtiyaç kredilerinde ise ortalama faiz yüzde 30.37'ye yükseldi.

Geçmiş dönemlerde ticari kredi faizlerinin altında kalan mevduat faizleri, TCMB’nin adımlarıyla, ticari kredi faizlerinin 12 puan üzerine çıktı. Yapılan faiz indirimleriyle enflasyonda tarihi yükselişe neden olan Merkez Bankası, uyguladığı makroihtiyati tedbirlerle birlikte kredi ve mevduat faizleri arasındaki makası da değiştirdi ve bankacılık sektöründeki faizlerde daha önce hiç görülmemiş bir tablo ortaya çıktı.

TİCARİ KREDİLER DURMA NOKTASINDA

Öte yandan Merkez Bankası’nın politika faizi indirimlerine rağmen yaz aylarında yüzde 50'ye ulaşan ticari kredi faizlerine de müdahale gelmişti. Geçtiğimiz yılın ağustos ayında yapılan düzenleme ile bankaların, TL ticari kredilerinde yüzde 30'u aşan faiz uygulaması da zorlaştırılmıştı. TCMB'nin haftalık faiz istatistiklerine göre ticari kredilerde uygulanan ortalama faiz yüzde 14.49'a geriledi ancak ticari krediler durma noktasına geldi.

KUR KORUMALI MEVDUAT FAİZLERİ YÜZDE 18’LERE TIRMANDI

Merkez Bankası'nın politika faizinde indirimlere yeniden başladığı Ağustos 2022'de 3 aya kadar vadeli TL mevduat faizleri ortalama yüzde 19.53 seviyesindeydi. Ancak bankalar arasında rekabet arttıkça, TL mevduat faizleri de yükseldi. 17 Şubat tarihi itibarıyla 3 ay vadeli TL mevduatta ortalama faiz yüzde 26.64'e çıktı. Bu yükselişte de, Merkez Bankası'nın TL mevduat oranında bankaların ulaşması gereken hedefi 2023 ile birlikte yüzde 60'a çıkarması ve döviz dönüşü kur korumalı TL mevduatta faiz üst sınırını kaldırması etkili oldu. Diğer taraftan dövizden dönüşlerde uygulanan KKM faizi ise yüzde 18'lere kadar yükseldi.