Tekstilde alarm çanları çalıyor: İthalata vergi getirilmezse batarız!
Küresel talep daralması, artan maliyetler gibi nedenlerle ihracatta zor günler geçiren tekstil sektörü kırmızı alarm veriyor. Sektör temsilcileri ithalata vergi getirilerek iç piyasadaki üreticinin korunması gerektiğini aksi halde firmaların batacağını söylüyor.
Türkiye’nin en fazla istihdam yaratan ihracatçı sektörlerinden olan tekstilde kırmızı alarm çalıyor. Son yıllarda sektörde yapılan yatırımlar istenen kapasitelere ulaşmazken, istihdamda ciddi kayıplar görülüyor. Sektör temsilcileri, 200 binden fazla kişinin işten çıkarıldığını belirtiyor. Bu rakam sadece Kahramanmaraş’ta 60 bine yaklaştı. Küresel talebin azalması ve artan maliyetlerle birlikte zor günler geçiren sektörde yeni yapılan yatırımlardan bazıları üretime bile geçmezken, bazı firmaların düşen kapasitelere birlikte battığı ifade ediliyor.
Sorunun temel nedeni olarak, sektör firmalarının iç piyasadaki ihracatçı müşterilerinin Dâhilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında Asya ülkelerine yönelmesi olarak görülüyor. Tekstil sektörünün temsilcileri, iç piyasada kapasite sorunu olmadığını, firmaların ithalata yönelmesiyle sektörün zor durumda kaldığını söylüyor. Ekonomi gazetesine konuşan sektör temsilcileri, tekstil sektörünün hızla kan kaybettiğini, bir an önce önlemlerin alınmasını gerektiğini belirtti.
30 CENT İÇİN ÖZBEK FİRMA TERCİHİ!
İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği (İTHİB) Başkanı Ahmet Öksüz, sektörün üretim kapasitesinin yüzde 50-60 civarında olduğunu, bazı bölgelerde yüzde 30’lara düştüğünü belirterek, “Bu koşullarda kapanan firmalar da var. Kırmızı alarm çalıyor şu an. 2022’de çalışmaya başlayan kendi iplik tesisimiz kapalı. İşi tamamen iplik olanların durumu daha da kötü. Bu firmaları kaderine bırakıyoruz. Çok ciddi yatırımlar var. Makineler kuruldu, milyon dolarlar harcandı, şimdi ise çalışmaz durumda. Niye biz Özbekistan ipliğini getirip, Özbek firmaların çalışmasını sağlayıp kendi fabrikalarımızın durmasına neden oluyoruz. Bu kabul edilemez bir durum” şeklinde konuştu.
KAPASİTEMİZ YETERLİ EK VERGİ GELSİN
Türkiye’de üretimi yeterli olan ürünlerin ithalatının önüne geçilmesi gerektiğini belirten Öksüz, şunları söyledi: “Dış ticaret açığımız var, kapasitemizi kullanamıyoruz, maliyetler yüksek. DİR izin belgesi verilmemesi ve ithalata ek vergiler getirilmesi şart. Ülkemizde en düşük koruma vergisi yüzde 5-8 arasında pamuk ipliğinde var. En az yüzde 15-20 düzeyinde olmalı. İthalatın yüzde 50’den fazlası DİR kapsamında yapılıyor. Pamuk ipliği ithalatında kısmi bir düşüş var ama pazar da yüzde 40 küçülmüş. Bir iplik tesisi kurmak için en az 30-40 milyon dolara harcanması lazım. Yarın, bu fabrikalar kapandığında içerde üretici bulamayacaklar. İplik sektörünün müşterisi dokumacıdır. Henüz bu konuda bakanlık düzeyinde de bir adım görmedik. Önlemlerin acil olarak alınmasını istiyoruz.”
Depremle beraber Kahramanmaraş’ın yok olduğunu belirten Kahramanmaraş Ticaret Borsası Başkanı Mustafa Narlı, Kahramanmaraş sanayisinin yüzde 70’ini tekstilin oluşturduğunu, şu an kapasitelerin yüzde 40’a kadar indiğini söyledi. Kapasitelerin bu gidişle yüzde 25’lere kadar düşeceğini belirten Narlı, “Ticaret Bakanlığı’ndan ithalata vergi getirilmesini istedik. 60 bin kişi işten çıktı bu dönemde. Çin, Pakistan, Hindistan, Özbekistan, Tacikistan gibi ülkelere abilik yapacak durumda değiliz. Çin menşeili ürünler piyasada dolaşıyor. Sektörümüz ölüyor. İthalata yüzde 40-50 vergi gelmesi şart” ifadesini kullandı.