Termik santral kurmak isteyenlere devlet hazır arsa verecek!

Şartları yerine getiren yatırımcıya ÇED izinlerinin bile devlet tarafından alındığı hazır arsa teslim edilecek. İhalelerde de vatandaş yararı gözetilecek, en çok para veren değil, en ucuz elektriği satacak firmalar öne geçecek.

TBMM Genel Kurulu'nda görüşmeleri devam eden Elektrik Piyasası Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun teklifi bir dizi düzenlemeyi birlikte getiriyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı vatandaş odaklı düzenlemeleri hayata geçirmeye hazırlanıyor. Bakanlık yetkililerinden alınan bilgiye göre ilk düzenleme maden sahaları hakkında olacak. Sahalar, geçmişte en çok parayı teklif edene veriliyordu. Şimdiyse yeni bir model devreye giriyor. Artık termik santral kurma şartını yerine getiren yatırımcıya Çevresel Etkisel Değerlendirme (ÇED) izinlerinin bile devlet tarafından alındığı hazır arsa teslim edilecek. 

VATANDAŞ ODAKLI POLİTİKA 

Maden özelleştirilmesi konusunda yapılacak düzenleme hakkında bilgi veren Bakanlık yetkilileri, eskiden maden sahalarının ihalede en çok parayı verene tahsis edildiğini belirtti. Eskiden önemli olanın devlet geliri olduğunu kaydeden yetkililer, artık kamunun önceliğinin vatandaş temelli politika olduğunu söylediler. 

UCUZ ELEKTRİK SATANA 

Yapılacak ihalede de devlete en ucuz elektriği satacak firma öne geçecek. Düzenlemeye göre, izinler, ruhsatlar, ÇED raporu hazır şekilde yatırımcıların bürokratik işlemlerle uğraşmayacağı şekilde ihaleye çıkılacak. Maden sahaları ile ilgili bütün prosedürleri EÜAŞ tamamlayacak. Termik santral kurmayı vaat eden yatırımcılar devlete elektriği kaça satacaklarına ilişkin ihaleye girecekler. Yatırımcılar devlete elektriği sattığı fiyat üzerinden açık azatlım ihalesine girecek. 

ÇED VE RUHSATI DA HAZIR 

Yetkililer, “Diyelim ki A sahasında şu kadar kömür rezervi var, termik santral kurulmasını istiyoruz. Eskiden yatırımcı ‘Sahayı ver, üretip sisteme satarım’ diyordu. Biz para almayacağız, en ucuz elektrik vermeyi garanti edene sahayı vereceğiz. ÇED izniyle, ruhsatla uğraşmayacak. Yani termik santrali kurup elektriği üreteceği şekilde hazır sistemi vereceğiz. Böylece yerli kömürün sisteme girişini sağlayacağız” diye konuştular. 

BÜYÜK SAHA BÖLÜNECEK 

Bunun yanında tasarıdaki ekonomik nedenlerle maden sahalarının bölünmesi de yer alıyor. Büyük bir maden sahasının ruhsatını alan yatırımcının madenin belirli bir bölgesinde yaptığı maden araştırması sahanın geneline yayılacak. Bu bölünme ruhsat sahibi olan yatırımcının rızası alınarak yapılacak. 

Türkiye'de üretim şartı

Yenilebilir enerjide de benzer bir model hazırlığı var. İhalelerde üretimi yapılacak kapasite için TEİAŞ’a katkı uygulaması kaldırılıyor. Çeşitli büyüklüklerde güneş sahaları belirlenecek. Tüm izinleriyle altyapısı hazır hale getirilecek. Yatırımcının bürokratik sorunla karşılaşmaması sağlanırken, trafo- iletim hattına kaar garanti verilecek. Burada da tek şart panel gibi üretimlerin Türkiye’de kurulacak fabrikada yapılması olacak.

Depolama %20’ye çıkıyor

Doğalgaz depolamasına da teşvik geliyor. Düzenleme öncesinde ithalatçıların ithal ettikleri gazın yüzde 10’unu depolama zorunlulukları yüzde 20’ye çıkarılıyor. Devlet depolanan bu gazın alımına da garanti verecek. Düzenleme 

5 yıl içerisinde hayata geçirilecek.

Kazaya karşı metan drenajı şartı geliyor 

Türkiye’deki özellikle Zonguldak ve Soma’daki taş kömüründe metan oranı çok fazla. Türkiye’deki maden kazalarının büyük bir çoğunluğu metan gazından kaynaklanan grizu patlamasından kaynaklanıyor. Bakanlık buradan hareketle yaptığı düzenlemede metan oranı yüksek olan madenlere metan drenajını zorunlu hale getirecek. Bu durumun maliyeti yükseltmesini de göz önüne alan Bakanlık, elde edilen metanın doğalgaz piyasasında satılma imkanını getiriyor.

Güneşin teknolojisi Türkiye’ye çekilecek 

Enerji Bakanlığı yetkilileri Türkiye’de yerli panel üretiminin olmadığını belirterek, şu anda fabrikaların montaj yaptığını, yeni sistemle hedefin dev firmaların Türkiye’ye gelerek fabrikasını Türkiye’de kurmasını sağlamak olduğunu söylediler. General Electric, Simens, Q-Sells gibi firmaların Türkiye’ye gelmesini hedefleyen Bakanlık, dev firmaların Türkiye’de kurdukları fabrikalarda Türk mühendislerle çalışmasını, dünyada hızla ilerleyen panel teknolojisinin know-how’ının Türkiye’ye gelmesini hedefliyor. 

Yerli otomobilin lityumu MTA’dan

Maden Tetkik Arama (MTA) artık yurtdışında da arama yapabilecek. MTA, kendi tecrübesiyle yurtdışında kömür üretim yerlerinde danışmanlık da verebilecek, sahalara ortak olabilecek. Türkiye’nin ihtiyacı olan doğal madenleri arayabilecek olan MTA, nükleer madenler hakkında da arama yapabilecek. Böylece 2020’den önce yollarda olması hedeflenen yerli otomobilin pillerindeki lityum da MTA tarafından tedarik edilebilecek.

TAEK'E devrediliyor

Nükleer santrallardaki inşaat izinleri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’ndan alınarak Türkiye Atom Enerjisi Kurumu’na (TAEK) bağlanacak. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın görüşü alınarak, yapı denetim uygulamasına tabi izin süreci TAEK tarafından yürütülecek.

Akşam