Tevfik Ercan Yalısı balık lokantası oluyor

Tevfik Ercan, Türkiye'ye MAN'ı getiren İstanbul ve Ankara'da 2 fabrika kurarak MAN kamyon ve otobüslerini ve bunların motorunu üreten önemli bir sanayicimizdi. 1988 krizinin yükü altında ezildi.
1970'li yılların ortasında Bebek'te Güneş Park Gazinosu'na (Şimdilerde Posedion Lokantası'na) komşu deniz üzerinde geniş bir rıhtımı olan Narlıyan Apartmanı'nı satın aldı. Onarttı. "Tevfik Ercan Yalısı" diye anılmayan başlayan yalıda 25 yıl yaşadı.
Tevfik Ercan 5 yıl önce öldü. Ailesi yalıyı satışa çıkardı. Tekstilci Osman Ör, 17.5 milyon dolara satın aldığı binanın içini yıktırdı. Yakında "Tevfik Ercan Yalısı" Angel Blue Balık Lokantası olarak hizmet vermeye başlayacak.
Bu kısa hikâyenin ardında çok sayıda küçük hikâye vardır: (1) İstanbul'da Boğaz'daki 650 yalıda 100 yıldır sürekli oturabilen tek bir aile kalmadı. Ekonomik ve sosyal değişim rüzgârında yalılar sık sık el değiştiriyor. (2) Türkiye'de "Ne oldum dememeli. Ne olacağım demeli". En başarılı işadamları ekonomik konjonktürün darbesini yiyerek yok olabiliyor. (3) Tekstilde işini iyi yapan para kazanıyor. İyi yatırım yapıyor.

Başarılıydı, kriz ezdi
Tevfik Ercan, Ankara'nın Karagedik köyünde doğdu (1919).  Ankara  Ticaret Lisesi'ni bitirdikten sonra Lozan Üniversitesi'nde okudu. 1966 yılında Topkapı'da MAN Kamyon ve Otobüs Fabrikası'nı kurdu. Kamyon ve otobüs motoru üretiyordu. 1982 yılında Ankara'da MAN kamyon ve otobüsleri üretecek ikinci dev tesisi işletmeye açtı. Bu arada İstanbul'da Yeşilköy'de zamanında Hilton ve Divan'dan sonra en büyük otel olan Çınar Oteli'ni yaptı.
Aralarında Akip Tekstil, Mahle Piston, Meges Boya gibi büyük ölçekli sanayi tesislerin de bulunduğu, 13 bin çalışanı olan 39 şirketi, 1988 krizinde yüksek faiz yükü altında ezildi. Bankalar alacakları peşinde Ercan Holding'i satıp savdılar. MAN tesislerini Almanlar aldı. Tevfik Ercan'ın oğlu Murat Ercan 5 şirketi ve 500 çalışanıyla babasının adını yaşatmaya çalışıyor. Ben Tevfik Ercan'ı tanırdım. Ciddi, Batı'ya açık, yenilikçi, cesur, entelektüel bir işadamıydı. Kötü sonunun nedenini "çirkin rekabet ve enflasyon tahmininde yanılma" olarak açıklıyordu.

Tekstilde işini bilen kazanıyor
Tevfik Ercan yalısını satın alan Osman Ör, Sinoplu. İstanbul ve Sinop'ta ihracata dönük olarak pantolon üreten iki fabrikanın sahibi. Birikimleriyle 1991 yılında Salacak'taki An-gel Blue (An ve sonra da Gel / Ama İngilizce "Mavi Melek") lokantasını satın aldı. Lokantayı çalışanları ile işletmeye başladı. Baktı ki bu iş kazanç sağlıyor, Tuzla / Manastır'da ikinci balık lokantasını açtı. Baltalimanı'nda özelleştirmeden satışa çıkarılan Petrol Ofisi'nin eski misafirhane binasını 4.5 milyon dolara satın alarak 3'üncü An-gel Blue'yu hizmete soktu. Bebek'te 1 milyon dolara dekore ettirdiği Tevfik Ercan Yalısı da yakında balık lokantası olarak müşterilere kapısını açacak.
Son birkaç ay içinde Boğaz'da 6 yalı satıldı. Bunların 4'ünü tekstilciler satın aldı. Kanlıca'daki Yedi-Sekiz Hasan Paşa Yalısı'nı Nezih Barut (Abdi İbrahim Yönetim Kurulu Başkanı) 20 milyon dolara, Kanlıca'daki Hazım Atıf Kuyucak Yalısı'nı Ahmet Erciyas (Erciyas Çelik Boru sahibi) 27 milyon dolara, Anadolu Hisarı'ndaki Köseleciler Yalısı'nı Ali Akkanat (Teksitl ve turizmde faaliyet gösteren Akkanat Holding'in sahibi) 5.5 milyon dolara, Beykoz'daki Alemdar Yalısı'nı tekstilci Yaşar Dalkıran 13 milyon dolara, Tarabya'daki Manas Efendi Yalısı'nı tekstilci Erdal Aslan Menemenlioğlu 2.3 milyon dolara, Tevfik Ercan Yalısı'nı Tekstilci Osman Ör 17.5 milyon dolara sahip değiştirdi.

Tevfik Ercan, Türkiye'ye MAN'ı getiren İstanbul ve Ankara'da 2 fabrika kurarak MAN kamyon ve otobüslerini ve bunların motorunu üreten önemli bir sanayicimizdi. 1988 krizinin yükü altında ezildi.
1970'li yılların ortasında Bebek'te Güneş Park Gazinosu'na (Şimdilerde Posedion Lokantası'na) komşu deniz üzerinde geniş bir rıhtımı olan Narlıyan Apartmanı'nı satın aldı. Onarttı. "Tevfik Ercan Yalısı" diye anılmayan başlayan yalıda 25 yıl yaşadı.
Tevfik Ercan 5 yıl önce öldü. Ailesi yalıyı satışa çıkardı. Tekstilci Osman Ör, 17.5 milyon dolara satın aldığı binanın içini yıktırdı. Yakında "Tevfik Ercan Yalısı" Angel Blue Balık Lokantası olarak hizmet vermeye başlayacak.
Bu kısa hikâyenin ardında çok sayıda küçük hikâye vardır: (1) İstanbul'da Boğaz'daki 650 yalıda 100 yıldır sürekli oturabilen tek bir aile kalmadı. Ekonomik ve sosyal değişim rüzgârında yalılar sık sık el değiştiriyor. (2) Türkiye'de "Ne oldum dememeli. Ne olacağım demeli". En başarılı işadamları ekonomik konjonktürün darbesini yiyerek yok olabiliyor. (3) Tekstilde işini iyi yapan para kazanıyor. İyi yatırım yapıyor.

Başarılıydı, kriz ezdi
Tevfik Ercan, Ankara'nın Karagedik köyünde doğdu (1919). Ankara Ticaret Lisesi'ni bitirdikten sonra Lozan Üniversitesi'nde okudu. 1966 yılında Topkapı'da MAN Kamyon ve Otobüs Fabrikası'nı kurdu. Kamyon ve otobüs motoru üretiyordu. 1982 yılında Ankara'da MAN kamyon ve otobüsleri üretecek ikinci dev tesisi işletmeye açtı. Bu arada İstanbul'da Yeşilköy'de zamanında Hilton ve Divan'dan sonra en büyük otel olan Çınar Oteli'ni yaptı.
Aralarında Akip Tekstil, Mahle Piston, Meges Boya gibi büyük ölçekli sanayi tesislerin de bulunduğu, 13 bin çalışanı olan 39 şirketi, 1988 krizinde yüksek faiz yükü altında ezildi. Bankalar alacakları peşinde Ercan Holding'i satıp savdılar. MAN tesislerini Almanlar aldı. Tevfik Ercan'ın oğlu Murat Ercan 5 şirketi ve 500 çalışanıyla babasının adını yaşatmaya çalışıyor. Ben Tevfik Ercan'ı tanırdım. Ciddi, Batı'ya açık, yenilikçi, cesur, entelektüel bir işadamıydı. Kötü sonunun nedenini "çirkin rekabet ve enflasyon tahmininde yanılma" olarak açıklıyordu.

Tekstilde işini bilen kazanıyor
Tevfik Ercan yalısını satın alan Osman Ör, Sinoplu. İstanbul ve Sinop'ta ihracata dönük olarak pantolon üreten iki fabrikanın sahibi. Birikimleriyle 1991 yılında Salacak'taki An-gel Blue (An ve sonra da Gel / Ama İngilizce "Mavi Melek") lokantasını satın aldı. Lokantayı çalışanları ile işletmeye başladı. Baktı ki bu iş kazanç sağlıyor, Tuzla / Manastır'da ikinci balık lokantasını açtı. Baltalimanı'nda özelleştirmeden satışa çıkarılan Petrol Ofisi'nin eski misafirhane binasını 4.5 milyon dolara satın alarak 3'üncü An-gel Blue'yu hizmete soktu. Bebek'te 1 milyon dolara dekore ettirdiği Tevfik Ercan Yalısı da yakında balık lokantası olarak müşterilere kapısını açacak.
Son birkaç ay içinde Boğaz'da 6 yalı satıldı. Bunların 4'ünü tekstilciler satın aldı. Kanlıca'daki Yedi-Sekiz Hasan Paşa Yalısı'nı Nezih Barut (Abdi İbrahim Yönetim Kurulu Başkanı) 20 milyon dolara, Kanlıca'daki Hazım Atıf Kuyucak Yalısı'nı Ahmet Erciyas (Erciyas Çelik Boru sahibi) 27 milyon dolara, Anadolu Hisarı'ndaki Köseleciler Yalısı'nı Ali Akkanat (Teksitl ve turizmde faaliyet gösteren Akkanat Holding'in sahibi) 5.5 milyon dolara, Beykoz'daki Alemdar Yalısı'nı tekstilci Yaşar Dalkıran 13 milyon dolara, Tarabya'daki Manas Efendi Yalısı'nı tekstilci Erdal Aslan Menemenlioğlu 2.3 milyon dolara, Tevfik Ercan Yalısı'nı Tekstilci Osman Ör 17.5 milyon dolara sahip değiştirdi.
Güngör Uras/Milliyet

Konuyla ilgili basında yer alan diğer yazılar

Sıradanlık Bebek'e adım atıyor

Bebek, son üç yılda birbiri ardına açılan kafe-restoran ve barlarla, meskun mahalden eğlence semtine dönüştü. `Beyaz Türkler'in kalesi', trafik-park ve gürültü sorunları yüzünden yaşanılacak yer olmaktan çıkıyor.
Oysa Bebek'i Bebek yapan, eğlenmeye gidenlerden çok, semtin sakinleri. Sabah koşusuna çıkan, köpeğini gezdiren, çocuğunu parka götüren modern kadın ve erkeklerin, en çok da ekabir yaşayanların oluşturduğu, kendine has küçük bir koloni bu.
Bu koloni ufak ufak Tarabya ve Asya yakasına kaçıyor. Meşhur yalılar, apartman girişleri hatta otopark alanları işletmelere devredildikçe, semt değişimden nasibini alıyor... Hoş, yeni açılan çoğu mekan, semtin kalitesi ve ruhuyla uyumlu. Bebek Balıkçısı, Bebek Oteli, Bebek Kahvesi gibi sembol mekanlar ise tüm bu yeniliklere rağmen karakterini, müşteri kitlesini de koruyor.
Ama nereye kadar? Türkiye'de sermaye el değiştirirken Bebek'in karakterinden ödün vermemesi mümkün mü?

ERCAN YALISI'NIN  YENİ SAHİBİ
Değişimin belki de ilk belirgin işareti, üç ay önce Küçük Bebek'te, Poseidon Balıkçısı'nın yanında bulunan `Ercan Yalısı'nın el değiştirmesi... Yalı, bundan böyle `Angel' balık restoranı zincirinin bir parçası olacak.
Ercan Yalısı, yıllarca Türkiye'nin en saygın sanayicilerinden Tevfik Ercan'ın konutuydu.
 Topkapı'da MAN kamyon ve otobüs fabrikasının ve  Çınar Oteli'nin de kurucusu olan Tevfik Bey, 2004'te vefat etti. Yalı, dört yıl sonra satılığa çıktı. Ekonomik kriz nedeniyle uzun süre 25 milyon dolardan alıcı bekledi. Fiyatı 20 milyon dolara indi, alıcılar belirdi. Sonunda 17.5 milyon dolara Osman Ör'ün oldu...
Ör, ilki 1991'de Salacak'ta açılan, sonra Tuzla ve Baltalimanı'nda da birer şubeyi ekleyen `Angel' restoranlarının sahibi. Şimdi Ercan Yalısı'nı da `Angel Bebek' yapacak, üst katı kendi tabiriyle `biristro' olacak...
Telefonda konuşma fırsatını bulduğum Osman Ör, aslen tekstilci. 1977'de konfeksiyonculuk ve fasonculukla başlamış iş hayatına. 1987'de ihracat işlerine girmiş. "Bugün memlekete 40-50 milyon dolar ihracat yaptık... Kendi memleketim Sinop'a da fabrika kurdum" diyor.
Peki restorancılık hevesi nereden çıktı? "Çin'de bile tekstil uyuyor, Türkiye'de boğaz durmuyor" deyip kahkaha patlatıyor.

ALTI BALIK ÜSTÜ ET
Osman Bey haklı: Hakikaten her iki anlamıyla da Boğaz durmuyor... Hele Boğaz'la yetinmeyip Bebek'e uzanırsanız, havanız tam olur!  Gerçi Angel Bebek'te balıkçı ile `biristro'  konseptinin nasıl bir araya getirileceğini anlayabilmiş değilim. Bana göre bir restoran ya et-kebap yapıyordur ya da balıkçıdır. İkisini birden yapmaya kalkanlar ancak taşrada başarılı olabilir. Baltalimanı'ndaki Angel Blue'nun iki yıl önceki açılışı pek şenlikli olmuş, Deniz Seki şarkı söylemiş, davetliler arasında bulunan Yeliz Yeşilmen Hülya Avşar'a laf atarak basında  yer almıştı.
Bakalım Bebek Angel'in açılışında kim sahneye çıkacak, hangi ünlüler davet edilecek, girişe devasa çelenkler dizilecek mi? Bebekliler yeni mekanlarını bağırlarına basacak mı, yoksa görmezden gelmeyi mi tercih edecek?

BALIK?İSTİM?KEBAP!

- Angel'ın balık ve deniz ürünleri kalitesi genel olarak beğeniliyor. Garson, müşterilerin genelde yaptıkları mezeleri beğendiğini anlattı: Peynirli levrek, balık dolma, balık istim kebap, pavurya dolma, balık beyti ve balık mantı gibi fantastik karışımlar ilgi çekiyormuş.
- Balık dolmasını denedik ama beğenmedik. Bu sebzeli balıklı karışım hiç damak tadıma hitap etmedi. Balıkların taze olması tek başarı kıstasıysa evet, sarıkanat ızgara lezzetliydi.
- Sabahtan akşama, özellikle ailelere hitap eden bir düzeni var Angel'ın: Bebek iskemleleri hemen tuvaletin yanında.
- Bol miktarda sütun, son moda glob lambaların yanı sıra duvarlara asılan asimetrik aynalar dikkat çekiyor. İç mekanın bir köşesinde Swarovski kristalli kırmızı bir avize sarkıtılmış.
- Tuvalette sensörlü kağıt havlular, tutumluluğun mu simgesi, yoksa orta sınıf lokantıcılığın mı?
- Angel restoranlarının fiyat politikası, Boğaz'daki rakiplerine göre epey makul. Bu durum Bebek'teki komşularını ne derecede etkiler, bilemiyorum... İki kişi 5 çeşit meze, birbuçuk porsiyon balık ve küçük rakı içip 160 TL verdik.
-Türk restorancıları ne zaman dilimizin dönmediği, mekanın karakteriyle alakası olmayan İngilizce isimlerden vazgeçip, efendi gibi Türkçe isimleri tercih edecek?
Mehveş Evin /Milliyet Cadde