TİKA, Saraybosnaya Srebrenitsa Müzesi kuracak!
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Bosna-Hersekte bu yıl içerisinde eğitime ve kültürel mirasın ayağa kaldırılmasına yönelik önemli projeleri hayata geçirecek
TİKA Bosna-Hersek Koordinatörü Dr. Zülküf Oruç, 1995 yılı Kasım ayından itibaren TİKA’nın Bosna-Hersek’te faaliyet gösterdiğini ve birçok önemli projeye imza attığını söyledi. TİKA’nın Bosna-Hersek’teki faaliyetlerinin bir anlamda genç Bosna-Hersek devletinin tarihiyle eş değer olduğunu, ülkedeki yeniden yapılanma sürecine TİKA’nın önemli katkı sağladığını belirten Dr. Oruç, hayatın bütün alanlarında üretilen projeleri hayata geçirdiklerini kaydetti. Dr. Oruç, bu yıl TİKA olarak Bosna-Hersek’te eğitime yönelik projelere daha da ağırlık verdiklerini belirterek, "2010 yılı içerisinde başlayan bir trend var ve şu zamana kadar da devam ediyor. 2010 yılında bir meslek lisesi, 6 tane köy okulunun tadilatı ve bir kreş inşası projesi ile TİKA’nın eğitime yönelik faaliyetleri ivme kazandı" dedi. Bu süreci 2011 yılında da devam ettirdiklerini vurgulayan Dr. Oruç, bu kapsamda Kiselyak, Yablanitsa ve Sanski Most kentleri ile Saraybosna’nın Vogoşça semtinde okul tadilatları yaptıklarını vurguladı. Dr. Oruç, Mostar kentindeki Cemal Biyediç Üniversitesi’nde ise Bilim ve Teknoloji Merkezi kurma projesini hayata geçirdiklerini, üniversite için çok önemli olan bu merkezin açılışını kısa sürede yapacaklarını ifade ederek, "Yakın zamanda yine Gorajde kentinde 130 öğrencinin kaldığı bir öğrenci yurduna kapsamlı bir donanım desteği verdik" dedi. "100 Mektep Projesi" Dr. Oruç, Saraybosna Kanton Müftülüğü ile de "100 Mektep Projesi"ni hayata geçirdiklerini vurguladı. Osmanlı’dan günümüze devam eden kentteki 100 mektebin sınıflarının tam teşekküllü donanımını TİKA’nın üstlendiğini ifade eden Dr. Oruç, bu kapsamda mekteplerin ve buralarda eğitim veren "muallimlerin" araç gereç ihtiyaçlarının giderileceğini kaydetti. Dr. Oruç, "100 Mektep Projesi"yle ilgili 11 Mart’ta Türkiye’den gelecek misafirlerin katılımıyla açılış yapacaklarını belirtti. Bosna-Hersek’in Tuzla kentindeki üniversiteye ait merkezi kütüphanenin ve öğrenci işleri binasının tadilatı projesini de 2012 yılında hayata geçireceklerini anlatan Dr. Oruç, ayrıca Kakany kentindeki Reşat Kadiç İlköğretim Okulu tamiratı ile Travnik kentindeki Elçi İbrahimpaşa Medresesi’nin kızlar binasına ait yarım kalmış inşaatı kendilerinin tamamlayacağını söyledi. Dr. Oruç, TİKA olarak aslında en dezavantajlı toplum kesimlerine ulaşmaya çalıştıklarına işaret ederek, "En ulaşılmayan, en ücra kalmış köylere ulaşmaya çalışıyoruz. Bu anlamda merkezden çok çevreyle ilgili projeler gerçekleştirmeye çalışıyoruz" diye konuştu. Eğitime yönelik projelerdeki amaç TİKA’nın Bosna-Hersek’te, genel olarak ise Balkanlar’da, Osmanlı tarihi mirasını güncelleyen, bunu ekonomik ve turistik bir değere kavuşturan projelerle tanındığına işaret ederek, şunları kaydetti: "Bosna-Hersek’te tarihi Konyits köprüsünü restorasyon projemiz bizim en çok kamuoyu gündemine gelmemize sebep oldu. Ancak biz sadece geçmişi değil, geleneği değil, aynı zamanda geleceği de, Bosna-Hersek’in ortak geleceğini de imar ediyoruz. Eğitime yapılan yatırımlar, bir anlamda Bosna-Hersek’in geleceğine, yeni nesillerine yönelik yatırım olmuş oluyor. Eğitim projelerimizle, ülkenin geleceği olan nesillerin çağdaş bir eğitim imkanına kavuşmasını arzu ediyoruz." Tarihi ve kültürel mirasa yönelik projeler Dr. Oruç, TİKA olarak bu yıl tarihi ve kültürel mirasa yönelik de önemli projeleri hayata geçireceklerini belirterek, Maglay kentindeki tarihi Kurşumliya Camisi’nin restorasyonunun bu yıl başlayacağını kaydetti. Balkanlar’daki Osmanlı tarihine ait en önemli eser olarak kabul edilen Vişegrad kentindeki "Drina" olarak da bilinen Sokullu Mehmed Paşa Köprüsü’nün restorasyonuna da bu yıl başlamayı planladıklarını ifade eden Zülküf Oruç, şöyle konuştu: "Sokullu Mehmed Paşa’nın doğum yeri olan Vişegrad’a yaptırdığı tarihte ve edebiyatta önemli bir köprü, İvo Andriç’in romanıyla da uluslararası bir şöhrete sahip. Bu köprünün restorasyonunun projesinin ihalesi önümüzdeki zaman diliminde gerçekleştirilecek. Umarım bu projeyi de başarıyla hayata geçiririz." Kültürel anlamda yaptıkları bir başka projenin ise 20. asrın gördüğü en vahşi katliamlardan biri olan Srebrenitsa ile ilgili bir müze olduğunu dile getiren Dr. Oruç, şu bilgileri verdi: "Srebrenitsa katliamını insanların zihin dünyasına taşımak üzere Srebrenitsa’nın dışında Bosna-Hersek’te örneğin Saraybosna merkezinde bir faaliyet olmadığını fark ettik. Bu anlamda bir Srebrenitsa Anma Galerisi projesini hayata geçireceğiz. Sanatın o incelikli estetik diliyle bir daha Srebrenitsaların yaşanmaması için üretilen bir proje olacak. Tarık Samara isimli, uluslararası üne sahip bir fotoğraf sanatçısının eserlerinin sergileneceği, Srebrenitsa ile ilgili bilgi, belge ve dokümanların olacağı bir merkez olacak." Dr. Oruç, ayrıca medyaya yönelik de projelerinin bulunduğunu belirterek, AA ile ortak haber anlaşması bulunan Bosna-Hersek Federasyonu Ajansı’na (FENA) yönelik geçen yıl hayata geçirdikleri teknik donanım projesinin bir benzerini, bu yıl da Tuzla Kanton Televizyon ve Radyo Kurumu’na yönelik gerçekleştireceklerini kaydetti. Gelir getirici projeler Dr. Zülküf Oruç, TİKA olarak bir diğer önemli faaliyetlerinden birisinin de Bosna-Hersek’te gelir getirici projeleri hayata geçirmek olduğunu ifade ederek, bu kapsamda hayvancılık, seracılık ve balıkçılık alanında kalkınmaya yönelik projeler gerçekleştirdiklerini kaydetti. Bu yıl Jepçe’de bir arıcılık projesini hayata geçirmeyi planladıklarını belirten Dr. Oruç, ayrıca bu yıl savaş sonrası geri dönüşlerle nüfusu 1200’e çıkan Yaytse kentinin Vlasinye köyüne içme suyu projesini gerçekleştireceklerini bildirdi. Dr. Oruç, talep odaklı çalıştıklarını da belirterek, kendilerine olan talep arttıkça TİKA’nın Bosna-Hersek’teki bütçesinin de genişlediğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı: "Türk halkının cömert elinden çıkan yıllık 3-4 milyon avroluk bir kaynak, Bosna-Hersek halkı için değerlendiriliyor. Bosna-Hersek TİKA Başkanlığının en önem verdiği ülkelerden birisidir. Yıllık bütçe oranlarına bakıldığı zaman belki Afganistan ve Filistin’den sonra ya ikinci ya üçüncü sırada en çok bütçe tahsis edilen ofislerden bir tanesi Bosna-Hersek’tir." AA