TOKİ'den Türkiye'de yapılacak gayrimenkul fuarına açık destek!

Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı’ndan (TOKİ), Türkiye’de yapılacak bir “uluslararası gayrimenkul fuarına” açık destek geldi.

TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel, “Girişimciler, fuarla ilgili konuya el atarlarsa biz de gereken desteği vermeye hazırız.” dedi. İstanbul, Halkalı’daki toplu konut alanı içinde 1,5 milyon metrekarelik bir alan bulunduğuna dikkat çeken TOKİ Başkanı Karabel, “Halkalı’da 200 bin metrekarelik kapalı fuar alanı olacak. Burası gayrimenkul fuar alanı olarak değerlendirilebilir.” dedi.

Fransa’nın Cannes şehrinde düzenlenen ve Türkiye’nin “Onur Ülke” olarak yer aldığı MIPIM Fuarı’na katılan TOKİ Başkanı Ahmet Haluk Karabel, Türkiye’de yapılacak uluslararası gayrimenkul fuarına her türlü desteği vermeye hazır olduklarını bildirdi.

MIPIM Fuarı’nın yatırımcıya konut pazarlaması anlamında önemli fırsatlar sağladığına dikkat çeken TOKİ Başkanı, “Türkiye'nin onur ülkesi olması büyük önem taşıyor. Umarız bundan sonraki fuarlarda da Türkiye'deki yatırımcıların pazarlama gücü daha da artar.” diye konuştu. Karabel, fuarda diğer ülkelerin stantlarını da gezme olanağı bulduğunu ifade ederek, “Örnek almamız gereken şeyler olduğunu gördüm, buralardan edindiğimiz tecrübelerle Türkiye'yi daha ileriye taşıyacağız.” dedi. 

Mütekabiliyetle birlikte Türkiye’ye döviz girdisi artacak

Mütekabiliyet Yasası’yla birlikte yabancıların Türkiye’de mülk edinmesinin daha da kolaylaşacağına dikkat çeken TOKİ Başkanı, böylelikle Türkiye’ye döviz girdisinin artmaya başlayacağını söyledi. Karabel, “Avrupa ülkelerinin çoğu yabancılara konut satışını bizden önce başlattılar ve bu sayede belli bir döviz girdisi sağladılar. Türkiye'nin şu an iyi bir noktada olan turizmi de bu sayede daha da gelişecektir.” şeklinde konuştu. TOKİ Başkanı Karabel İdare’nin faaliyetleriyle ilgili merak edilenleri yanıtladı. 

TOKİ’nin finansman modeli hakkında bilgi verir misiniz?

TOKİ’nin, Devlet’in genel bütçesinden pay almadan kaynaklarını, kendisinin üretmesi kararlaştırılmıştır. Projelerimize finansman temin edebilmek için ise iki yol uygulanmaktadır. Bunlardan ilki arsa satış karşılığı gelir paylaşımı projeleri ile prestij konut üreterek kaynak sağlamaktır. Bu çerçevede yaklaşık 84 bin konut üretilmiştir. Bu da toplam konut üretiminin içinde yüzde 15’lik bir orana tekabül etmektedir.  Bu projelerden kamuya yaklaşık 7,2 milyar dolar kaynak sağlanmıştır. Diğer bir finansman yöntemi ise; Büyük şehir merkezlerinde Hazine’den bedeli karşılığında aldığımız değerli arazileri imarlı hale getirerek satışı ile kaynak sağlamak şeklinde olmuştur.

Bu çerçevede oluşturulan kaynakla yapılmakta alternatif uygulamalar ve öncelikle ihtiyaç sahibi ve alt gelir grubu vatandaşlara ulaşılarak, kira öder gibi uzun vadelerde (10-15-20 yıl) ev sahibi olmaları sağlanmaktadır. Ürettiğimiz konutların yüzde 85’i sosyal konutlardan oluşmaktadır.

TOKİ’nin 2023 hedefleri nelerdir?

61. Hükümetin kurulmasıyla birlikte Sayın Başbakanımız tarafından TOKİ’ye yeni bir hedef verilmiş ve 2023 yılına kadar ikinci bir 500 bin konut, yani toplamda bir milyon konut üretilmesi planlanmıştır. Bugün geldiğimiz noktada, 2013 yılı Mart ayı itibari ile 570 bin konut rakamına ulaşılmıştır. Bu 100 bini aşkın 22 şehir demektir. Ayrıca 230 bin konut da planlama aşamasına getirilmiştir. Kamu kuruluşları ile protokoller kapsamında; 897 okul, 925 spor salonu, 131 yurt/pansiyon, 200 hastane ve 94 sağlık ocağı, 476 ticaret merkezi, 459 ibadethane, 41 kütüphane, 27 sevgi evi, 20 engelsiz yaşam merkezi, 74 kamu hizmet binası ve 9 stadyum projesi bulunmaktadır.

Yurt içi ve yurt dışında yaşanan afetlerdeki çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

TOKİ, afetlerden zarar gören yerleşim bölgelerinde de “afet konutları” yapmakta olup, toplam da 37 bin konut üretilmiştir. Bu çerçevede; özellikle Van Merkez ve Erçiş’te 23 Ekim ve 9 Kasım 2011 tarihlerinde meydana gelen depremlerin sonrasında ağır kış şartlarına rağmen 300 günlük bir sürede 17 bin 500 adet betonarme afet konutu, 80 adet sosyal donatıları ile birlikte bitirilerek hak sahiplerine teslim edilmiştir.

TOKİ, dünyadaki afetlere de duyarsız kalmamış, 2005 yılında Güney Asya’da meydana gelen deprem ve tusunami sonrası Sayın Başbakanımızın talimatları ve Türk halkının bağışlarıyla; Endenozya’da; Bin 50 konut ve sosyal donatılarla birlikte Türk Köyü, Srilanka’da 500 konut ve sosyal donatılardan oluşan Türk köyü, Pakistan’ın kuzeyi Keşmir’de 2005 yılında meydana gelen deprem sonrasında kamu, konut, sosyal, kültürel ve eğitim yapılarından müteşekkil şehir merkezi, yine Pakistan’da 2010 yılında meydana gelen sel felaketi sonrasında da 5 eyalette toplam 4 bin 620 konut ile 70 sosyal donatı uygulamaya konulmuştur.

Somali’de ise 200 yataklı hastane, 40 derslikli hemşire yüksekokulu, kapalı ve açık alanda iki bin kişilik ibadethane bulunmaktadır.

          Öte yandan yaklaşık 80 ülke TOKİ’den bilgi ve işbirliği talebinde bulunmuştur. Bu ülkelerle görüşmelerimiz devam etmektedir.  

Kentsel dönüşüm kapsamında ne kadar konut inşa edildi?

Yerel yönetimlerle müşterek yürütülen büyük kapsamlı kentsel yenileme programı doğrultusunda, 58 il 127 belediye ile 257 proje üzerinde kentsel yenileme çalışması başlatılmış olup, 45 bin adet konutun üretimi tamamlanmış, 220 bin konutluk proje devam etmektedir. Toplamda 265 bin konut üretilecektir.

TOKİ’nin büyük şehirlerdeki önemli projeleri nelerdir?

TOKİ ve iştirakleri büyük şehirlerde önemli projeler yürütmektedir. Bu projelerden biri İstanbul Avrupa yakasında gerçekleştirilen ve yaklaşık 65 bin konutun yer aldığı kentsel ve depremsel dönüşümü de içine alan tek bölgede Avrupa’nın en büyük toplu konut alanı olan Kayaşehir projesidir. Kayaşehir projesi, kentsel ve depremsel bir proje olmakla birlikte Türkiye’nin en büyük uydukent projesidir. Yaklaşık 11 milyon metrekare arazi üzerinde 65 bin konutta 300 bin kişinin yaşaması planlanmıştır.

Diğer bir proje de 40 bin konutluk Halkalı Toplu Konut projesidir. Proje alanı içinde bulunan 1.5 milyon metrekare arazide kurulacak olan Türkiye’nin en kapsamlı kültür, eğlence, fuar ve doğa parkının da yer alacağı bu uygulama Türkiye’nin ve bölgenin en önemli projelerinden biridir.

Türkiye’de planlı ve örnek bir uydu kente dönüşerek bir çekim merkezi haline gelen bir başka uygulamamız da 2 milyon metrekare arazide kurulacak olan İstanbul Batı Ataşehir Projesi’dir. TOKİ’nin iştiraki olan Emlak Konut GYO A.Ş tarafından sürdürülen proje, Ataşehir bölgesinde 11 bin konut ve bin yüz adet ticaret ünitesi ile İstanbul Finans Merkezi’nin de inşa edileceği alandır.

Diğer önemli bir projemiz de Kuzey Ankara Girişi Kentsel Dönüşüm Projesi’dir. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile birlikte yürütülen bu projenin alanının büyüklüğü 16 milyon metrekaredir. Toplam 18 bin konutluk olup; bugüne kadar tüm sosyal donatıları ile mücehhez ve kapsamlı bir şehir planlamasıdır.

Tescilli taşınmaz kültür varlıklarına ilişkin çalışmalarınızdan bahseder misiniz?

TOKİ, kentlerimizin en büyük servetlerinden olan, tescilli taşınmaz kültür varlıklarımızın bakımı, onarımı ve restorasyonuna katkı sağlamak için 2005 yılından itibaren restorasyon kredisi vermeye başlamış olup toplamda 475 projeye yaklaşık 40 milyon lira restorasyon kredisi açılmıştır. 

TOKİ’nin 10 yılda toplam yatırım maliyeti ne kadar?

TOKİ’nin son 10 yılda toplam yatırım maliyeti 49 milyar liradır. Aylık gideri ise ortalama 750 milyon liradır. TOKİ kaynağını, kendi üreterek ve devlet bütçesine yük olmamaktadır. Bir milyon kişiye de istihdam sağlanmıştır.

TOKİ’nin Türkiye’deki konut üretimindeki payı ne kadar?

Türkiye genelinde yaklaşık 20 milyon civarında konut olduğu tahmin edilmektedir. Yıllık nüfus artışına bağlı olarak da her yıl 500-600 binin üzerinde konut üretilmesi gerekmektedir. Özel sektörün konut üretimindeki payı yaklaşık yüzde 90 oranındadır. Kamu kanadı olarak TOKİ’nin konut üretimindeki payı ise yüzde 10 civarındadır. Yani TOKİ ülkenin yıllık toplam konut ihtiyacının ancak yüzde 10’unu üretebilmektedir.