TOKİ'den ev alanlar, aylık taksiti sabitlemek için bankaya koşuyor
Memur maaşına enflasyon üzerinden yapılan zam, TOKİ'den ev alanları olumsuz etkiliyor. Altı ayda bir artan taksitleri ödemekte sıkıntı çeken konut sahipleri taksitlerini sabitlemek için banka kredilerine başvuruyor
İdare'nin, tapusunu erken almak isteyenler için düzenlediği kampanya vatandaştan yoğun ilgi görürken birçok banka TOKİ sakinlerine yönelik çalışma başlattı.
Hükümetin memur maaşlarına enflasyonun üzerinde zam yapmasının faturası Toplu Konut İdaresi'nden (TOKİ) ev alanlara çıktı. Memur maaşlarına endeksli her altı ayda bir taksitlerin artması sebebiyle TOKİ'den ev alanlar soluğu bankada alıyor. Borcunu erken kapatanlar için sunulan yüzde 17-20 oranındaki indirim kampanyasından yararlanmak isteyenler bankaları tercih etmeye başladı. Sadece Mart-Nisan 2010 döneminde uygulanan "Borcunu erken kapat, tapunu hemen al'' kampanyasına 7 bin 864 kişi başvururken, TOKİ'nin kasasına 307 milyon lira girdi. İdare kampanyadan 200 milyon lira gelir bekliyordu.
Toplu Konut İdaresi sattığı konutlardaki taksitleri, 2010 yılının ilk yarısı için, memur maaşlarına endeksli projelerde yüzde 4,5, enflasyona endeksli projelerde ise yüzde 2,58 artırmıştı. 2011 yılında ise İdare'den ev alanın cebi yanacak. Memura verilen yüzde 4+4'lük zam Temmuz 2011'den itibaren taksitlere yansıtılacak. Bu oran Merkez Bankası tarafından gelecek yıl için konulan yüzde 6,5'luk enflasyon hedefinin de üzerinde yer alıyor. TOKİ'den ev alanların borcunu kapatmak isteyenlere bankalar ise cazip kampanyalar sunuyor. Ziraat Bankası ve Halkbank başta olmak üzere özel bankalar da 11 Ekim 2010 ile 12 Kasım 2010 tarihleri arasında uygulanacak indirim için şimdiden çalışma başlattı. TOKİ bu sonbaharda tapusunu almak isteyen konut ve işyeri sahipleri için de 'erken ödeme kampanyası' başlattı. Kampanya kapsamında borcunu erken kapatanlara, yüzde 17-20 oranında indirim uygulanacak. Başvurular, 11 Ekim-12 Kasım günleri arasında yapılacak. Kampanyadan, satışları 2009 yılı sonuna kadar gerçekleştirilmiş ve geri ödeme taksiti 2009 yılı sonuna kadar başlamış, geri ödemeleri halihazırda devam eden konut ve işyerlerinin sahipleri yararlanacak. Vadesi 12 aydan daha az kalan projeler kampanya dışında tutuldu. Borç bakiyesinin peşin olarak kapatılması durumunda yüzde 20, 3 ay vadeli eşit taksitli olarak kapatılması durumunda yüzde 17 oranlarında indirim yapılacak. Bu tarihten sonra yapılacak borç kapatmalarında, herhangi bir indirim uygulanmayacak. Erken ödeme indirimi kampanyasından yaklaşık 158 bin 857 alıcı yararlanabilecek.
Bankalardan TOKİ'ye özel kredi
TOKİ'nin ödemeleri devam eden konut sahiplerine, borçlarını yüzde 20 indirimle kapatma imkânı sağlamasının ardından bankalarda indirim kampanyası yarışına girdi. 11 Ekim-12 Kasım tarihleri arasında Halkbank'tan konut kredisi kullananların aylık faiz oranı yüzde 0,76'dan başlıyor. Halkbank'la birlikte Ziraat Bankası da bu kapsamda "özel uygun faiz oranları" ile kredi kullandıracağını duyurdu. İş Bankası ise TOKİ müşterilerine avantajlı konut kredisi imkânı sağlıyor.
Taksit ödendiği halde anapara azalmıyor
Toplu Konut İdaresi'nin uyguladığı taksit sistemi vatandaşı mağdur ediyor. Her altı ayda bir taksitleri artıran İdare, zammı anaparaya yansıttığı için toplam borç cüzi miktarda azalıyor. Örneğin Kasım 2009'da TOKİ'ye 80 bin lira borcu olan bir kişi 10 taksit ödemesine rağmen borcu yerinde sayıyor. On aylık dönemde yaklaşık 8 bin liralık ödeme yapılmış olmasına rağmen anapara borcu 78 milyon 700 bin liraya ancak geriliyor. Bu rakam yılbaşında yapılacak zam anaparaya yansıtılacağı için daha da artacak. Şimdiye kadar yaklaşık 370 binin üzerinde kişiyi ev sahibi yapan TOKİ'den ev alanlar borçlarına ise sadık. TOKİ'nin ürettiği konutlarla 100 bini aşkın nüfuslu 15 şehir inşa edilirken, maliyeti 35 milyar lira olan 3 bin ihaleye imza atıldı.
Zaman/Ercan Baysal