Topkapı Sarayı'na kazıklar çakıldı, kayma durduruldu!

Topkapı Sarayı Müzesi’nin duvarlarında ve kubbelerinde büyük yarıklar olduğu 2016'da gündeme gelmişti. Hürriyet'ten Ömer Erbil'in haberine göre; İçinde Topkapı Hançeri, Kaşıkçı Elması, Nadir Şah Tahtı, Zümrüt Sorguç, Zümrütlü Maşrapa, Altın Miğfer, Hz. Osman’ın Kılıcı, Abanoz Taht gibi eserlerin yer aldığı Fatih Köşkü çökme tehlikesi yaşadığı için ziyarete kapatılarak restorasyona alınmıştı. Topkapı Sarayı'ndaki restorasyon çalışmalarında duvarlardaki beton sıvalar raspalandı. Ortaya çıkan manzara ise yetkilileri ürküttü. Çünkü duvarlarda ve binanın kubbelerinde derin yarıklar, çatlaklar görüldü. Uzman raporunda; "Raspa sonrası ortaya çıkan deformasyonların büyüklüğü çatlak boyutunu aşarak ayrık ve yarık seviyelerine geldiği gözlemlenmiştir" ifadeleri kullanıldı. 

Bunun üzerine uzun süren bilimsel araştırmalar sonrasında Topkapı Sarayı’nın yer aldığı tepede denize doğru kayma olduğu belirlendi. Bu kayma uzun yıllar boyunca oluşan milimetrik sapma olarak değerlendirilse de bunun önüne geçilmesi ve önlem alınmasına karar verildi. Çalışmalar sürerken Gülhane Parkı’ndaki çay bahçesinin istinat duvarı çökmüş, iki kişi hayatını kaybetmişti. Bu gelişme çalışmaların hızlanmasına neden oldu.

32 MİLYON LİRA HARCANDI

Bilim insanlarının çalışmaları sonrasında Topkapı Sarayı Müzesi'nin Sarayburnu tarafındaki yamaca fore kazıklar ve istinat duvarları yapılmasına karar verildi. 

Kültür ve Turizm Bakanlığı ihaleye çıktı. KDV hariç toplam 32 milyon 400 bin TL'ye mal olacak projeyi Zetaş İnşaat kazandı. Topkapı Saray'nın değişik 26 noktasına sondaj açıldı. 235 sandık karot numuneleri alındı. Açılan sondaj kuyuları tekrar enjeksiyonlanarak dolduruldu. Sondajlara yerleştirilen cihazlardan periyodik ölçümler alındı. Toplam 26 adet Çatlak ölçer (çatlaklardaki hareketleri gözlemlemek amacıyla), 8 adet tiltmetre (3 eksenli olarak binadaki hareketleri ve olası yan yatmaları ölçmek amacıyla), 7 adet piyazometre (yer altı suyu basıncını ölçmek amacıyla), 5 adet inklonometre (yer altındaki toprak kayması ve hareketleri ölçmek amacıyla) ve 5 adet H-Level (binada olabilecek olası yatay oturmaları ölçmek amacıyla) yerleştirildi.

Tüm bu aletsel gözlem cihazları cep telefonu hattı üzerinden datalara bağlandı. Bina dış cephe duvarına, otomatik veri okuma sistemi kuruldu. Tüm sensörlerden gelen kablolar, sisteme bağlandı. Kaymanın önüne geçmek için de Sarayburnu tarafındaki yamaca, 2 sıra mini kazık (toplam 578 adet), 1 sıra fore kazık (toplam 35 adet), 2 sıra zemin çivisi (toplam 129 adet), fore kazık planlanan yol aksında 4.5 m yüksekliğinde 39 metre uzunluğunda istinat duvarı ile tüm kazıkları birleştiren toprağa gömülü başlık kirişleri uygulandı.