Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi komisyonda!

TBMM'ye sunulan Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi kapsamında halihazırda devam etmekte olan tarımsal arazi satışında sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin önalım hakkına ilişkin davaların reddedilmesi amaçlanıyor. 

Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi TBMM'ye sunuldu. Kanun teklifi ile halihazırda devam etmekte olan tarımsal arazi satışında sınırdaş tarımsal arazi maliklerinin önalım hakkına ilişkin davaların reddedilmesi öngörülüyor. 

GENEL GEREKÇE 

5403 Sayılı Toprak Koruma Ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8/1 maddesi uyarınca “8/C maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca aile malları ortaklığı veya kazanç paylı aile malları ortaklığı kurulduğu takdirde, ortaklardan birinin payını üçüncü bir kişiye satması hâlinde, diğer ortaklar önalımı hakkına sahiptir." 

Bu maddenin 2. Fıkrası olan ve 7255 Sayılı Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanunun 20. Maddesi ile kaldırılan hükmü şöyleydi: "Tarımsal arazilerin satılması hâlinde sınırdaş tarımsal arazi malikleri de önalım hakkına sahiptir. Tarımsal arazi, sınırdaş maliklerden birine satıldığı takdirde, diğer sınırdaş malikler önalım haklarını kullanamaz. Önalım hakkına sahip birden fazla sınırdaş tarımsal arazi malikinin bulunması hâlinde hâkim, tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikine önalıma konu tarımsal arazinin mülkiyetinin devrine karar verir," 

Kaldırılan fıkra, tarım arazilerinde bölünmeyi engellemek ve tarımsal faaliyetlerin büyüyerek devam etmesini amaçlıyordu. Ancak geçen süre zarfında, sınırdaş arazilerle ilgili birçok sorunu beraberinde getirmiştir. Mirasçılar ile sınırdaş arazi sahipleri mahkemelik olmuştur. 4 Kasım 2020 tarihinde kabul edilen 7255 Sayılı Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanunun 20. Maddesi ile sorunlu 8/1 maddesinin 2. Fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır. Ancak mülga olan 8/I maddesinin 2. Fıkrası uyarınca açılan ve halen derdest olan davalar büyük mağduriyetler yaratmaktadır. 
Derdest davaların sona ereceğine ilişkin bir düzenleme getirmeyen eksik düzenleme nedeniyle mağduriyetler oluşmuştur. Bu mağduriyetlerin giderilmesi amacıyla, derdest davaları sona erdirecek bir düzenlemeye ihtiyaç duyulmaktadır.

TOPRAK KORUMA VE ARAZİ KULLANIMI KANUNUNDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ 

MADDE 1- 5403 Sayılı Toprak Koruma Ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8/1 maddesi aşağıda yer alan fikra eklenmiştir; 
4/10/2020 tarih ve 7255 Sayılı Gıda, Tarım ve Orman Alanında Bazı Düzenlemeler Yapılması Hakkında Kanunun 20 maddesiyle mülga 5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 8/1 maddesinin 2. Fıkrasına dayanarak açılan ve derdest olan davalarda; dayanak 8/1 maddesinin 2. Fıkrasının kaldırıldığı tarihten itibaren konusunun kalmaması nedeniyle açılan davanın reddine karar verilir" 

MADDE 2- Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer. 

MADDE 3- Bu Kanun hükümlerini Cumhurbaşkanı yürütür.