Sektörel

Turizm şirketleri KKTC'ye yatırım için sıraya girdi

Türkiye'de faizlerin inmesi, Yavru Vatan'ı da sevindirdi. Enerji ve turizm alanlarında pek çok Türk şirketi, adaya yatırım için sıraya girdi

Merkez Bankası'nın ekonomik kriz ortamında piyasaları hareketlendirmek için faiz oranlarını yüzde 6,50'ye kadar çekmesi, yavru vatan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ni (KKTC) de etkiliyor. Faizlerde, Cumhuriyet tarihinin en düşük seviyelerinin görülmesi, KKTC'ye yatırımları da artırdı. Ülkenin başbakanı Derviş Eroğlu, "Ekonomimiz, TL faizlerinde yaşanan düşüşten olumlu etkilendi ve krize rağmen refah düzeyimizi koruduk." dedi.

Ekonomi yönetiminin kurmay heyeti ile Türk basın mensuplarını misafir eden Başbakan Eroğlu, adaya enerji yatırımları için pek çok şirketin sıraya girdiğini aktardı. Aksa Enerji ve Kaya Artemis Oteli'nin sahiplerinin Kalecik civarında elektrik santrali kurmak için araştırma yaptıklarını açıkladı. Başbakan, Bafra bölgesinde 15 bin yatak hedefine ulaşmak için Türkiye Kalkınma Bankası'ndan 300 milyon TL kaynak ayrıldığını belirtti. Eroğlu, 106 kilometrelik Girne çevre yolu ve kuzey sahil yolu inşaatı için de çalışmaların başladığını aktardı. Başbakan Derviş Eroğlu'nun verdiği bilgiye göre Türkiye'den Yavru Vatan'a 1975'ten 2004'e kadar toplam 2,2 milyar dolarlık kaynak aktarıldı. Bu rakam 2004-2008 arasında ise 1,8 milyar dolar olarak gerçekleşti. Eroğlu, desteğin her geçen yıl arttığını, ancak Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin sadece bu yıl AB'den 3 milyar dolar kredi temin ettiğine dikkat çekti. Derviş Eroğlu, Güney Kıbrıs ile sürdürülen müzakereler hakkında da bilgi verdi. KKTC'de gelecek yıl cumhurbaşkanlığı seçimleri yapılacak. Ulusal Birlik Partisi'nin lideri ve Başbakan Eroğlu, seçimlerde cumhurbaşkanlığına aday olduğunu açıklamıştı. Eroğlu, "Cumhurbaşkanı ben de olsam, Mehmet Ali Talat da olsa müzakereler devam edecek." diyerek, sürecin kesintiye uğramayacağı konusunda güvence verdi.

Barış Suyu için ihale bu ay

KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu, adaya Türkiye'den boruyla su taşınmasını öngören Kıbrıs Barış Suyu projesinin bu ay ihaleye çıkacağını açıkladı. Mersin Anamur'daki Dragon Çayı'ndan su getirmeyi amaçlayan 550 milyon dolarlık proje için Türkiye Bakanlar Kurulu, DSİ'ye talimat verdi. Türkiye'den gidecek su ile KKTC tarımda ayağa kalkacak.
Arif Bayraktar/Zaman

Konuyla ilgili basında yer alan diğer haberler

Görüşmeleri seyrederek yaşlandım, anlaşamazsak masaya tekrar oturmam

KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu müzakerelerde yargı dışında anlaşma olmadığını belirterek "Çözümsüzlük üzerine kurulu masada kalmayız" dedi

KIBRIS yoluna çıktığımızda davet KKTC'nin yeni dönem ekonomik hedeflerinin masaya yatırılacağına yönelikti. 15'i gazeteci KKTC Başbakanı Derviş Eroğlu ve 4 bakan toplam 20 kişi masaya oturduğumuzda gelen sorular ise müzakereler oldu. Çünkü 1960'lardan beri Ada'nın kuzeyine sıkışıp kalmış Kıbrıs'taki Türkler için ekonomik hedeflerin ambargonun kalkmasına bağlı olduğunu herkes biliyordu. Önce adadaki son siyasi durumdan bahsedelim: Cumhurbaşkanı Talat'ın görevi Nisan 2010'da doluyor ki cumhurbaşkanlığı seçimlerine yönelik çalışmalar tüm hızıyla sürüyor. Nisan 2009'da yapılan genel seçimleri ise Ulusal Birlik Partisi yani Talat'ın rakibi Dr. Derviş Eroğlu kazandı. 50 sandalyeli hükümette 26 milletvekili var. Eğer birinin başına birşey gelirse Ada'da koalisyon olacak. Başbakan Eroğlu da iki hafta önce UBP genel sekreterinin kalp krizi geçirince Ada'da, koalisyon tartışmalarının başladığını, milletvekilinin Cuma günü iyileşmesiyle bu tartışmaların sona erdiğini söyledi.

ADAY DEĞİL AMA...
Eroğlu, Cumhurbaşkanlığına henüz aday olmadığını söylese, bakanları göstererek "Onlar beni şimdiden aday yaptılar" dese de Türkiye'den gelen biz gazetecilerin ortak kanısı Eroğlu'nun Nisan 2010'daki seçimlere aday olacağı yönünde. Toplantıda bu Eroğlu'na da söylendi ve Eroğlu 'aday değilim' demedi. Adaylığını açıklamasa da Eroğlu'nu müzakerelere ilişkin net tavır içinde gördük: "Masayı bozmayız ama Rumların çözümsüzlük üzerine kurdukları masada kalmak için de ısrar etmeyiz. Masa kurulu kaldığı sürece bozan taraf olmayacağız ancak bozulunca da bir daha oturmayız. İki devlet olarak bugüne kadar nasıl yaşadıysak öyle yaşarız." "Bu duruşunuza Türkiye'nin bakışı ne. Başbakan Erdoğan ve Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'le görüştünüz mü" sorusuna Eroğlu, "Adadan görüşme için giden bakanların olduğunu ve tavırlarının bilindiği" yanıtını verdi. Aslında Başbakan Erdoğan'ın üç ay önce 24 Eylül 2009'da BM Genel Merkezi'ndeki konuşmasında da aynı tavır vardı: "Tarafların uzlaşamadığı noktalarda 2004'de olduğu gibi BM Genel Sekreteri'nin devreye girmesi gerektiğine inanıyoruz. Hedefimiz; varılacak çözümü en geç 2010 yılı bahar aylarında referanduma götürmek olmalı. Ancak 2004'te olduğu gibi, Rum uzlaşmazlığı yüzünden yine çözüm bulunamazsa KKTC'nin uluslararası alandaki statüsünün normalleştirilmesi artık ertelenemeyecek zorunluluk haline gelecek. Bu nedenle, müzakerelerin ilanihaye devam edemeyeceğinin, mevcut fırsat penceresinin sonsuza kadar açık kalamayacağının idrak edilmesi gereklidir."

PLANLAR RAFLARDA ÇÜRÜYOR
"Görüşmeleri seyrede seyrede yaşlandım. Her plan raflarda çürümeye bırakıldı" diyen Eroğlu da Başbakan'ın mesajını almış benzer bir rotaya Ada'nın dümenini çevirmiş. "Tutanakları okuyan biri olarak yargı dışında hiçbir konuda anlaşılmadığını rahatlıkla söyleyebilirim" diyen Eroğlu, bu açıklamaların Nisan'da yapılacak cumhurbaşkanlığı seçimlerine mesaj niteliği taşıdığını iddia etti. Eroğlu, "Anlaşma olmazsa ne olacak" sorularına verdiği yanıt da net: "Güneyde bir devlet var. Kuzeyde de... 2003'te ben başbakanken kapıyı açtık. Kavga çıkmadı. Anlaşma olmazsa iki ülke yan yana yoluna devam edebilir. Ancak dünya şunu bilmeli. Biz de insanız ve her müzakereye oturduğumuzda Türkler ne verecek diye bakılmamalı." AB'ye Türkiye'yi almayacaklarına karşın güçlü intiba olduğunu, Rumların AB üyesi olarak sürekli veto kartını kullandığını hatırlatan Eroğlu, dünyanın Türk tarafını anlaşmaya mahkum gibi gördüğünü belirtti. Rumlara anlaşmayı mecbur hissettirecek kurumun BM olduğunu belirten Eroğlu, BM'nin KKTC'nin tanınmama hükmünü kaldırması halinde anlaşmanın yolunun açılabileceğini dile getirdi. Eroğlu, anlaşma olmazsa bu son olmalı diyerek son noktayı koydu.

Karamehmet 50'ye razıydı 280 bin oldu

KKTC'nin ekonomik verilerine bakıldığında en çok göze çarpan nokta kişi başına düşen otomobil ve cep telefonu sayısı. Rakamlara göre her bir kişiye 1.4 adet cep telefonu iki kişiden birine de otomobil düşüyor. Maliye Bakanı Ersin Tatar, Turkcell'in patronu Mehmet Emin Karamehmet ile yıllar önce uçakta karşılaştıklarında, "50-60 bin abone olsa yeter" dediğini anımsatarak, "Şimdi 250-280 bini buldular" dedi. Tatar, her maliye bakanının olduğu gibi şişen giderlerden dertli. Giderleri 2.7 milyar liradan 2.6 milyar liraya indirebildiklerini, 1 milyar liralık açıkları olduğunu bunun 900 milyon lirasının Türkiye'den kalanının başka tedbirlerle karşılanacağını anlattı.

Şirketler için Yeşil Hat'ta fırsat var
 
KKTC Başbakanı Eroğlu ve KKTC Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun, konuşmalarında Türk şirketlerini yeşil hatta davet etti. KKTC nüfusunun 4 katı büyüklüğündeki ve alım gücü nispeten fazla olan Güney Kıbrıs ile ticareti düzenleyen yeşil hat tüzüğü ile önemli bir ekonomik alan meydana getirildiğini dile getiren Eroğlu, bugün için tatminkar olmasa da önemli büyüme potansiyeli içerdiğini kaydetti. Atun da "Buraya hammaddeyi getirerek karşı tarafa satma imkanı var. Bu yıl PVC pencereleri çok sattık. Gelen şirketler, hammaddeyi dışrıdan alıp burada bir üretim hattı kurarak karşı tarafa rahatlıkla istediği ürünü satabilir" dedi.

Marina yatırımı başladı, AVM'ye karar vermedik

YATIRIM TAHSİSLERİ: İlgi sürüyor. Bafra bölgesinde 15 bin yataklı 13 otel tahsisi var. Tahsislerden bir tanesi dışında hepsi sürüyor. Şüpheli olan için de iptal edip etmeme kararına varamadık. İngiliz bir şirket 200 milyon dolarlık yatırıma başladı. Marina yanında 7 ve 5 yıldızlı iki otel yapacak. Dubaili bir yatırımcı da alışveriş merkezi kurmak istiyor. Ercan Havaalanı'nda gümrüksüz satışların yapıldığı duty free için yabancı bir talip var ama biz hem AVM hem de duty free için henüz karar vermedik.

ENERJİ: Son zamanlarda zaten en çok ziyaret enerji şirketlerinden oluyor. Aksa'nın Kalecik'te enerji üretimlerine başlayıp bizden daha ucuza sattılar. Bazıları güneş ve rüzgar bazıları da kömürden elektrik üretimi için geliyor.

KUMARHANE: Kumarhanelerin esnafa fayadası yok. Sadece casinolardan sağlanan gelir var o da 250 bin euro imtiyaz ücreti. Diğer ücretlerle birlikte gelir bir kumarhaneden 400 bin euro civarında.
Tarık YILMAZ/Sabah