Türk inşaat sektörü, dünyayı yeniden inşa ediyor!

1950’li yıllara kadar çiviyi bile yurt dışından ithal eden Türk inşaat sektörü, bugün dünyanın farklı coğrafyalarında geliştirdiği projelerle adından söz ettiriyor. Sektör, yabancı yatırımcıların da ilgi odağı haline geldi..

Dünyanın farklı coğrafyalarında geliştirdiği projelerle adından söz ettiren Türk inşaat sektörü, dünyayı yeniden inşa ediyor. 1950'lere kadar malzeme yetersizliğinden çiviyi bile yurt dışından ithal eden inşaat sektörü, bugünlerde dünyaya kafa tutar hale geldi. 

FINANSMAN DESTEĞİ

Sabah'tan Seda Tabak'ın haberine göre; kooperatiflerin konut üretimindeki ağırlığı, 1984 yılında çıkarılan 2985 sayılı Toplu Konut Kanunu ile iyice hissedildi. 1980'li yıllarda konut inşaatlarının üçte birini yürüten kooperatifler, 1990'lı yıllarda da yüzde 20'nin üzerinde ağırlığa sahip oldu. Toplu Konut Fonu ile birlikte 1984'te Toplu Konut İdaresi (TOKİ) kuruldu. İlk dönem olarak tanımlanabilecek 1984- 2003 yılları arasında TOKİ'nin asli fonksiyonu konut üretmek değil, konutlara finansman desteği sağlayarak tamamlanmasına olanak vermekti. Çoğunluğu kooperatif konutu olmak üzere, 940 bin konuta kredi desteği sağlandı. Yurt dışında geçen yıl 19.4 milyar dolarlık proje üstlenen Türk müteahhitleri hedef büyüttü. Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, bugün itibarıyla 470-500 milyar dolar seviyesinde bulunan uluslararası müteahhitlik pazarının 2030'larda 700 milyar dolar düzeyine ulaşmasının beklendiğini söyledi. Türk müteahhitlerinin 2023 hedefinin yıllık 30-35 milyar dolarlık proje üstlenmek olduğunu belirten Yenigün, "2030'larda ise uluslararası pazardan aldığımız payı yüzde 7'lere, diğer bir ifadeyle yılda 50 milyar dolara yükseltmeyi hedefliyoruz" dedi.

6.7 MİLYON KONUT YENİLENECEK

İstikrar, gayrimenkul sektörünün özellikle 2010 yılından sonra büyümenin de lokomotifliğini üstlenmesini sağladı. Avrupa, Ortadoğu ve Orta Asya'nın kesişim noktasındaki stratejik konumu ve yaklaşık 80 milyonu aşan nüfusuyla Türkiye, güçlü inşaat sektörünü giderek artan ticari ve sınai üretimiyle bir araya getirerek gayrimenkul geliştiricileri ve yatırımcıları için büyük fırsatlar sunuyor. Önümüzdeki 20 yıl içinde ülke genelinde yaklaşık 6.7 milyon konutun yıkılıp yeniden inşa edileceği tahmin ediliyor. Yılda 300 bin riskli konutu dönüştürmeyi hedefleyen hükümet, kentsel dönüşümün yeni yol haritasını da çizdi. Bina bazlı dönüşümün yerini alan bazlı dönüşüm alacak. Yüksek katlı konut projeleri tarihe karışacak. Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, 81 ilde Mekansal Stratejik Plan yapılması gerektiğini ifade ederek, "Şehrin geleceği, nüfusu, altyapısı, üstyapısı, gerekli olan her şeyi planlamak" dedi. Şehirlerin bir an önce dönüştürülmesi gerektiğinin altını çizen Bakan Kurum, "Bizim bakanlığımız döneminde yapmamız gereken en önemli işin de kentsel dönüşüm olduğunu düşünüyoruz. Buna ilişkin yapacağımız stratejik eylem planı, mekansal planımız da bunun altlığı olacak. Biraz daha planlı bir şekilde bütün şehirleri dönüştüreceğiz ve olması gereken, hak ettiği konuma da şehirlerimizi getireceğiz" şeklinde konuştu.

YABANCININ YATIRIM İŞTAHI ARTIYOR

Yabancı ülke vatandaşlarının Türkiye'de gayrimenkul yatırımı iştahı artıyor. 2018 yılında tüm zamanların rekorunu kıran yabancıya konut satışında, 2019 ilk çeyreği de bugüne kadar yapılan satışlar arasında en yüksek orana ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) konut satışına ilişkin istatistiklerine göre, yabancıya konut satışı Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre yüzde 71.3 artarak 3 bin 129 oldu. Mart'la birlikte yabancıların 2019'un ilk çeyreğinde satın aldığı 9 bin 618 adet konut, yabancıya satışta tarihin en iyi birinci çeyrek rakamı olarak da kayıtlara geçti. Geçen yılın ocak-mart döneminde 5 bin 298 adet konut yabancıya satılırken, 2019 ilk çeyreğinde 10 bine varan satış adedi yüzde 81.5'lik artışa işaret etti.

ŞEHİRLERE YATIRIM ARTIYOR

Liderliğini koruyan İstanbul'un yanı sıra Antalya, Bursa ve Yalova üst sıralardaki yerlerini bırakmıyor. Yabancı alıcı, turizm potansiyeli de yüksek olan şehirlere yatırıma sürüyor. Yabancılara konut satışından elde edilen gelir, özellikle 2013'te yürürlüğe giren Mütekabiliyet Yasası sonrası hızla artış gösterdi. 2018'de özellikle artan döviz kurundan yararlanmaya başlayan yabancılar, Türkiye'de vatandaşlık için yapılacak gayrimenkul yatırımında sınırın 1 milyon dolardan 250 bin dolara düşürülmesiyle ise asıl yükselişini gösterdi. Yurtdışında yaşayan vatandaşlar ve yabancı yatırımcıların bulundukları ülkelerden işlem yapabilmelerinin sağlanması amacıyla Tapu ve Kadastro Yurtdışı Teşkilatları'nın açılması hamlesi de olumlu dönüş getirdi.

DÖNÜŞÜM SEFERBERLİĞİ GEREKLİ

İnşaatçılar Derneği Başkanı Nazmi Durbakayım, "Riskli yapı stokunun müteahhit ve hak sahibinin hep birlikte, seferberlik halinde çözümlemesi gerekir" dedi. Durbakayım, sektörün disiplin altına alacak yasal düzenlemelerin de sağlıklı büyümeye katkı yapacağını söyledi. Türkiye'de 250 binin üzerindeki yapı müteahhidi olmasından da kaynaklanan sorunlar olduğunu ifade eden Durbakayım, sektördeki en önemli gündem maddesinin kentsel dönüşüm olduğuna dikkat çekti. Durbakayım, "Çözmemiz gereken 5-6 milyon riskli yapı stokunu da hiçbir zaman göz ardı etmiyoruz. Riskli yapı stokunun müteahhit ve hak sahibinin hep birlikte, seferberlik halinde çözümlemesi gerekir" ifadelerini kullandı.

DÜNYADA 'ŞEHİRLERİN' DÖNEMİ BAŞLIYOR

Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Feyzullah Yetgin, kentsel dönüşümün ilk yıllarında ortaya çıkan; imar, proje planlaması, mahalle bazlı dönüşüm eksikliği, finansman yapısı ve bina odaklı dönüşümün sınırlandırılması gibi konularda yeni düzenlemeler yapılarak, 'İkinci Kentsel Dönüşüm Dönemi' başlatılması gerektiğini söyledi. Şehirlerin, Türkiye'ye yakışır bir şekilde planlamak için kentsel dönüşüm sürecinin fırsata çevrilmesi gerektiğini söyleyen Yetgin, "Gayrimenkul sektörü açısından artık ülkelerin değil, şehirlerin dönemi yaşanacak. Gelecekte şehirlerden bahsedeceğiz" dedi.

SEKTÖR İSTİKRARLI ŞEKİLDE BÜYÜYOR

Türk sektörünün son 34 yıldır istikrarlı bir şekilde yükselerek hızlı bir ivme kazandığını ifade eden KONUTDER Başkanı Altan Elmas, büyüyen sektörün ve gelişen ekonomi ile birlikte yabancıya konut satışlarının oranlarının her gün artarak ilerlediğini söyledi. Elmas, "Özellikle 2002'den sonra sağlanan makro ekonomik istikrar sayesinde sektör firmaları kurumsallaşma sürecinde devletin verdiği destekle de birlikte hızla ilerleyerek rekabete açık, tüketicilerin beklentilerine hızla ayak uydurabilen, dünya standartlarında geliştirilen projeler üreterek yerli ve uluslararası alanda pek çok ödüle layık görüldü" ifadelerini kullandı.