Sektörel

Türk müteahhitler 2020'nin ilk yarısında 3,9 milyar dolarlık proje üstlendi!

Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre; Türk müteahhitler 2020 yılının ilk yarısında yurt dışında 3,9 milyar ABD Doları tutarında toplam 85 proje üstlendi.

Koronavirüs salgını sebebiyle küresel ekonomi yavaşlarken, Türk müteahhitler yurtdışında salgın sonrası döneme odaklandı. 

Türkiye Müteahhitler Birliği’nin üç ayda bir yayınladığı İnşaat Sektörü Analizi’nin Temmuz 2020 sayısına göre; pandemiden sonra ivme kazanacak kalkınma planları çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler ile Sahra altı Afrika ülkeleri Türk müteahhitleri için krizden çıkış imkanı sunuyor. Finansman temini ve pazar çeşitlendirme çalışmalarına hız kazandıran TMB, yurtdışında yıllık 20 milyar dolarlık proje hedefine yönelik olarak Afrika’nın yanı sıra Asya ülkelerinde de salgın sonrası yürürlüğe koyulacak projelerden kaydadeğer pay alabilmek için bölgesel kalkınma bankaları ve ülke eximbankları ile temasları artırdı.

“Normalleşme Adımları Beraberinde Devam Eden Belirsizlikler” başlıklı analizde, küresel ve ulusal ekonomi ile inşaat sektörüyle ilgili veriler kapsamlı biçimde değerlendirildi.

Raporda, sektörün yurtdışında salgının küresel etkilerine rağmen, yılın başında açıklanan 20 milyar ABD Doları tutarında yeni proje hedefine ulaşma amacı içinde olduğu kaydedildi. Çalışmada, girişimcilik ruhu ile dikkat çeken Türk müteahhitlerinin normalleşme süreci ile birlikte ülkelerin gündeminde bulunacak kalkınma hamleleri ve altyapı ihtiyaçlarında, oldukça riskli bölgelerde hem de uygun maliyetle ve kaliteli iş yapıyor olmasının avantaj olduğu belirtildi. Bu çerçevede salgın sonrasına odaklanan sektör için proaktif yaklaşımlar ortaya koymanın büyük önem taşıdığına dikkat çekildi. 

Finansman ve işbirlikleri için webinarlar düzenleniyor

Yurtdışında en büyük ihtiyacın finansman temini olduğu dile getirilen çalışmada, “Türk Eximbank kredi maliyetlerinin düşürülmesi, talep edilen banka teminatlarının azaltılması, inşaat sektörüne yönelik ürünlerin esnekleştirilmesi ve çeşitlendirilmesi ihtiyacı mevcuttur. Risk Sigortası, Kefalet Bonosu, Yurtdışı Teminat Mektubu gibi programların bir an önce uygulamaya konulmasını beklenmektedir” ifadelerine yer verildi. 

Ayrıca pazarların çeşitlendirilmesine duyulan ihtiyaç vurgulanırken, salgın sonrasında Sahra altı Afrika ülkelerinde kalkınma planları çerçevesinde devam ettirilecek projelerden, uluslararası kuruluşlardan mali destek sağlanmasıyla Türk müteahhitlerinin önemli pay almasının mümkün olabileceği belirtildi. Bu kapsamda TMB öncülüğünde Afrika ve Asya Kalkınma Bankaları’nın aralarında olduğu çok taraflı uluslararası kuruluşlarla temasların artırıldığı belirtilen raporda, üçüncü ülke işbirliği kapsamında ise Türk Eximbank ile Amerikan Eximbank arasındaki mevcut mutabakat zaptının uygulanmasına yönelik olarak çalışmaların devam ettiği de belirtildi.

TMB ayrıca, salgın sonrası dönemde yeni açılımlar ve ortaklıkların önünü açma hedefi çerçevesinde Uluslararası Müteahhitler Birlikleri Konfederasyonu (CICA) ve Avrupa Uluslararası Müteahhitler Birliği (EIC) gibi muadil kuruluşlar ile çalışmalar yapıyor. Bu doğrultuda geçtiğimiz günlerde gerçekleştirilen webinar ile Avrupalı uluslararası müteahhitler ile Birlik üyesi firmalar olası işbirliklerini ele almak üzere buluştu.

Türkiye Müteahhitler Birliği’nin 2020 yılının ilk yarısını analiz ettiği raporda genel ekonomi ve sektörle ilgili özetle şu tespitler bulundu:

SEKTÖR ÖNEMİNİ KORUYOR: Dünya ekonomisinde salgının bu yıl yol açması beklenen resesyonun ardından 2021 yılı için ortaya konan büyüme öngörülerinde, inşaat sektörünün katkıları kritik önem taşıyacak gözükmektedir. Nitekim Avrupa İnşaat Sanayii Federasyonu (FIEC), yapılan bazı çalışmaların inşaat faaliyetlerindeki her 1 Euro’luk harcamanın toplam ekonomik faaliyetlere çarpan etkisiyle 1,9 ila 2,9 Euro arasında ek katkı sağladığına işaret etmektedir.

YURTDIŞI PORTFÖYÜ 405 MİLYAR DOLARA ULAŞTI: Ticaret Bakanlığı’nın verilerine göre; 2020 yılının ilk yarısında sektör tarafından yurtdışında 3,9 milyar ABD Doları tutarında toplam 85 proje üstlenilmiştir. Türk müteahhitler, 2019 yılında Ocak - Haziran döneminde ise 5,1 milyar ABD Doları tutarında toplam 109 proje üstlenmiştir. Yılın ilk yarısında lider pazar yine Rusya olmuş, ülkede toplam büyüklüğü 1,5 milyar ABD Doları olan 12 projenin yapımı müteahhitlerimize ihale edilmiştir. İlk beş pazar içindeki diğer ülkeler Ukrayna (toplam tutarı 628 milyon ABD Doları olan 5 proje), Irak (toplam tutarı 364 milyon ABD Doları olan 5 proje), Hırvatistan (358 milyon ABD Doları büyüklüğünde 1 proje) ve Katar (toplam tutarı 237 milyon ABD Doları olan 3 proje) olarak sıralanmıştır. Sektörün yurtdışında bugüne kadarki toplam proje portföyü 405,2 milyar ABD Doları olmuştur.

SÜREN 40 MİLYAR DOLARLIK PROJE MEVCUT: Türk müteahhitlerinin yurtdışında üstlenilmiş olduğu ve halen yapımı süren proje tutarının yaklaşık 40 milyar ABD Doları olduğu hesaplanmaktadır. Salgınla mücadele çalışmalarının, yapımı devam eden projelerde neden olabileceği gecikmelerin cezai yaptırımlara yol açmaması için gerektiğinde ilgili ülke makamları nezdinde girişimlerde bulunulması önem taşımaktadır.

SEKTÖRDE DARALMA SÜRECEK: TÜİK verilerine göre; yıllık bazda 2019 yılının ilk iki çeyreğinde sektörde yaşanan daralmanın sırasıyla %9,3 ve %12,7 oranlarında olması, bu yılın aynı dönemi için olumlu bir baz etkisi oluşturmaktadır. Ancak koronavirüs salgınının etkilerinin ikinci çeyrek dönem verilerinde keskin biçimde izlenmeye başlaması ve sektörde daralmanın sürmesi beklenmektedir.

KONUT SATIŞLARI KAMPANYALARLA YÜKSELDİ: Kamu bankalarının konut kredisi faiz oranları ilk el satışlarda %0,64 ve ikinci el satışlarda %0,74’e kadar çekilmiş; peşinat oranı %10’a düşürülen kredide ayrıca bir yıl ödemesiz dönem tanımlanmıştır. Kampanyanın Haziran ayında konut satışlarına kayda değer ivme kazandırdığı görülmüştür.

OFİS STOKLARINDA ARTIŞ YAŞANABİLİR: Pandemi nedeniyle artan evden çalışma ile konutlarda geçirilen sürenin artması hem konut tercihi kriterlerini değiştirmeye başlamış, hem de konut dışı gayrimenkul piyasasını olumsuz etkilemiştir. Yeni ofis kiralama rakamları hızla düşerken, ilerleyen dönemde buna bağlı olarak ofis stoklarında artış, geniş alanı olan ofis talebi ve paylaşımlı ofis kullanımı gibi gelişmelerin yaygınlaşması beklenmektedir.

KREDİLERİN TAKİBE DÜŞME HIZI ARTTI: İnşaat sektörünün kaynak sıkıntısı kapsamında bankalardan kullandığı kredi büyüklüğü ile bu kredilerin takibe düşme hızı da belirgin biçimde artmış durumdadır. BDDK’nın verilerine göre; 2018 yılı Nisan ayında 6,1 milyar TL seviyesindeki takibe düşen kredi borcu tutarının bu yılın aynı ayında 25,4 milyar TL düzeyine ulaşmış olması, müteahhitlik sektörünün bir süredir yaşadığı finansman sıkıntısının ağırlaşarak sürdüğünün göstergesidir. Bu rakam Nisan 2019’da da 14,7 milyar TL olmuştur. Ayrıca Türkiye Bankalar Birliği’nin Nisan 2020 verilerine göre; tasfiye olunacak alacağı en yüksek sektör %10 oranı ile inşaat sektörüdür.

YÜKSEK TEKNOLOJİ ETKİN KULLANILMALI: İnşaat faaliyetlerinde her aşamada değer üreterek verimlilik ve üretkenliği optimize edildiği, yüksek teknolojinin etkin kullanıldığı bir yapının kurulması sektörün krizlere karşı daha dayanıklı hale gelmesini ve yurtdışında da daha büyük fark yaratmasını sağlayabilecektir. Ayrıca dünyada artan rekabette geride kalmamak için ve sektörde daha fazla katma değeri yüksek proje üstlenebilmek amacıyla yüksek teknolojilerin inşaat faaliyetlerine entegrasyonunda geç kalınmaması önem taşımaktadır. TMB bu konuda ilgili tüm bakanlıklar, kurum ve kuruluşlar, TÜBİTAK ve akademik dünyanın katılımıyla ön çalışma başlatmıştır.

KIRILGANLIKLARIN AZALTILMASI İHTİYAÇ: Dünyada yaşanan parasal genişleme ve düşük faiz ortamında gelişmekte olan ülkelerin kazançlı çıkabileceği görüşü dile getirilirken, benzer biçimde 2010 - 2019 dönemi küresel ekonomik politikalardan faydalanmış olan Türkiye’nin başta cari denge, enflasyon ve bütçe tarafında olmak üzere salgınla artan kırılganlıklarını kademeli olarak azaltması gerektiği vurgulanmaktadır.

Türk müteahhite dünyanın her yerinde iş var!

Türk müteahhitler 127 ülkede 400 milyar dolarlık proje üstlendi!