Türkiye, Güney Kore ile işbirliği yapacak!
Türkiye, Sinop'a kurmayı planladığı nükleer santral için Güney Kore ile işbirliği anlaşması imzaladı
Teknik çalışmalar olumlu sonuçlanırsa Rusya ile olduğu gibi hükümetlerarası anlaşma yapılacak. 20 santrali bulunan kardeş ülkenin en büyük şirketlerinden KEPCO, Birleşik Arap Emirlikleri'nde 20 milyar dolar değerinde 4 reaktörden oluşacak nükleer ihalesini kazanmıştı.
Mersin Akkuyu'ya nükleer santral yapılması için Rusya ile görüşmeler devam ederken Sinop'a kurulması planlanan ikinci nükleer santral için de Güney Kore ile işbirliği anlaşmasına varıldı. Türkiye ile Kore arasında Sinop'ta nükleer enerji santrali kurulmasına ilişkin işbirliği protokolü imzalandı. Enerji Bakanı Taner Yıldız, ön görüşmeler itibarıyla Mersin'de Ruslar, Sinop'ta Güney Koreliler'in nükleer santrali yapacağının söylenebileceğini ifade ederek, "Sinop'a başka ülkelerden teklif gelmesi halinde bunu da değerlendiririz." dedi. Yıldız, G.Koreli KEPCO ile nükleer santral yapımına ilişkin anlaşmayı 3-4 ay içinde belirli olgunluğa getirmeyi planladıklarını söyledi.
Güney Kore'nin nükleer güç santralleri yapımıyla alakalı 40 yıllık deneyime sahip olduğuna dikkat çeken Yıldız, 20'si işletme, 8'i inşaat halinde bulunan ve 2020'ye kadar toplam 40 nükleer güç santraline ulaşmak isteyen Güney Kore'nin enerji ihtiyacının yüzde 55-57'sini nükleerden elde edeceğini kaydetti. Yıldız, "Bizim 2020 yılına kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde bir nükleer güç santralini yakalamış olmamız lazım." diye konuştu. Türkiye'de en az 8-10 bin megavatlık bir nükleer güç santralinin oluşmasını istediklerini aktaran Yıldız, KEPCO'nun Türkiye'den bir ortağı olacağını bildirdi. Güney Kore Bilgi Ekonomisi Bakan Yardımcısı Young Hak Kim de, Kore'nin ve Kore'de elektrik üreten kamu şirketi KEPCO firmasının son 30 senede nükleer santraller konusunda uzmanlaştığını ifade ederek, ''Bu törenden sonra Türkiye'de nükleer enerji santrali sisteminin tamamlanması için tüm gücümüzle çalışacağımıza söz veriyorum.'' şeklinde konuştu. Kim, şu ana kadar Türkiye'de bir ortakları olmadığını dile getirdi. Konuşmaların ardından Türkiye Elektrik Üretim AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Sefer Bütün ile Kore'nin elektrik üreten kamu şirketi KEPCO'nun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jun Yeon Byun arasında Sinop'ta nükleer santral kurulmasına ilişkin protokol imzalandı.
Anlaşmanın ardından teknik çalışma başlayacak, teknik çalışmaların olumlu sonuçlanması durumunda da iki ülke arasında daha önce Rusya ile olduğu gibi bir hükümetlerarası anlaşma imzalanacak. Sinop'a nükleer reaktör yapımı konusunda geçtiğimiz haftalarda görüşmeler yapan ve Sinop'ta incelemelerde bulunan KEPCO, geçen ay da Birleşik Arap Emirlikleri'nde açılan 20 milyar dolar değerinde 4 reaktörden oluşacak nükleer santral ihalesini kazanmıştı.
BAE'Ye 20 MİLYAR DOLARA DÖRT REAKTÖR
Nükleer reaktör yapımı konusunda geçtiğimiz haftalarda görüşmeler yapan ve Sinop'ta incelemelerde bulunan Güney Koreli KEPCO, geçtiğimiz ay da Birleşik Arap Emirlikleri'nde açılan 20 milyar dolar değerinde 4 reaktörden oluşacak nükleer ihalesini kazanmıştı. Kore'nin en büyüğü KEPCO, hedef pazarları arasında yer alan, Karadeniz'deki nükleer santral projesi başta olmak üzere, Türkiye'de ortaklıklara da önem veriyor. Nurol Enerji Üretim ve Pazarlama AŞ, KEPCO ve SK Mühendislik ve İnşaat Şirketi ortak girişimi de Gürcistan'da santral ihalesi almışlardı. TETAŞ tarafından geçen yıl mart ayında ihaleye çıkarılan ve 24 Eylül 2008 tarihine kadar teklifleri alınan nükleer santral ihalesinde, şartname alan firmalar arasında KEPCO da bulunuyordu.
Zaman
Konu ile ilgili basında yer alan diğer haberler
Güney Kore'yle `Sinop'a nükleer santral' nişanı
Türkiye ile Güney Kore arasında Sinop'ta nükleer enerji santralı kurulmasına ilişkin işbirliği protokolü imzalandı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, "3-4 aylık bir sürede bu anlaşmayı belli bir olgunluk seviyesine getireceğiz" dedi.
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Sinop'ta nükleer güç santralı kurulması isteği ve kararlılığı içinde olduklarını ifade ederek, "2020 yılına kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde bir nükleer güç santralını yakalamış olmamız lazım" dedi. Türkiye-Kore İş Forumu çerçevesinde Türkiye ile Kore arasında Sinop'ta nükleer enerji santralı kurulmasına ilişkin iş birliği protokolünün imza töreninde Yıldız, ulaşımdan, bankacılığa kadar bir çok sektörde işbirliği için birarada olduklarını anlattı. Bunlardan en önemlisinin nükleer enerji santralın kurulmasıyla ilgili işbirliği olduğunu dile getiren Yıldız, enerji çeşitlendirmesi çalışmalarında, Türkiye'nin enerji politikalarının önemli kalemlerinden bir tanesinin nükleer güç santrallarının kurulması olduğunu belirtti.
Mersin Akkuyu'da Rusya Federasyonu ile geliştirmeye çalıştıkları bir işbirliği bulunduğunu da kaydeden Yıldız, konuşmasını şöyle sürdürdü: "Aynı zamanda Sinop'ta nükleer güç santralı kurulması isteğimiz ve kararlılığımız var. Bunlardan en önemlisi Güney Kore ile geliştireceğimiz Sinop'taki nükleer güç santralının kurulmasıyla alakalı işlemdir. Çalışma gruplarımız kurulacak ve 3-4 aylık bir sürede bu anlaşmayı belli bir olgunluk seviyesine getirmeye çalışacaklar. Mutabık kalınması, ortak bir nokta bulunması halinde bir hedef fiyat uygulamasına ulaşılması halinde bu anlaşma daha da farklı bir düzeye çekilmiş olacak."
Güney Kore tecrübesi
Yıldız, Güney Kore'nin nükleer güç santralları yapımıyla alakalı 40 yıllık performansının örnek bir çalışma olduğunu vurgulayarak, Güney Kore'de 20 tane işletmede bulunan 8 tane de inşa halinde ve 2020'ye kadar toplam 40'a çıkarmak istedikleri nükleer güç santrallarıyla yüzde 55-57'lik bir enerji portföyünü temin etmek konusunda önemli bir nokta yakaladıklarını kaydetti. Yıldız, "Bizim de 2020 yılına kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde bir nükleer güç santralını yakalamış olmamız lazım" dedi.
KEPCO yapacak
Kore Bilgi Ekonomisi Bakan Yardımcısı Young Hak Kim de, Güney Kore'de elektrik üreten kamu şirketi KEPCO Firmasının son 30 yılda nükleer santrallar konusunda uzmanlaştığını söyledi. Kim, "Türkiye'de nükleer enerji santralı sisteminin tamamlanması için tüm gücümüzle çalışacağımıza söz veriyorum" dedi. Daha sonra Türkiye Elektrik Üretim A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Sefer Bütün ile Kore'nin elektrik üreten kamu şirketi KEPCO'nun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jun Yeon Byun arasında Sinop'ta nükleer santral kurulmasına ilişkin protokol imzalandı.
Daha iyi teklif gelirse ona da bakarız
ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Sinop'ta santral kurulması konusunda başka ülkelerden veya firmalardan da talep gelmesi halinde değerlendirileceğini söyledi. Yıldız, finans açısından, yapım açısından daha cazip, daha uygun teklifler gelmesi durumunda, eş zamanlı çalışılmak kaydıyla o firmaların tekliflerinin de değerlendiri-lebileceğini kaydetti. Yıldız, "Biz en az 8-10 bin megavatlık nükleer santralının oluşmasını istiyoruz. Bu hedefimize ulaşmak için hem Akkuyu'nun, hem de Sinop'un eş zamanlı olarak çalışmalarına başlanmalı" dedi Yıldız, "KEPCO'nun Türkiye'den mutlaka ortağı olacaktır, bunu önümüzdeki süreçte hep beraber göreceğiz" dedi.
Ticarette açık veriyoruz bunu telafi etmeliyiz
BAŞBAKAN Recep Tayyip Erdoğan, Güney Kore'nin, Türkiye'nin, Doğu Asya'da Çin'den sonra ikinci büyük ticaret ortağı olduğunu ancak ticaret hacminin, özellikle de Türkiye'nin yaptığı ihracatın gerçek potansiyeli yansıtmadığını söyledi. Erdoğan, "2009 sonu itibariyle 3.4 milyar dolarlık toplam ticaret hacmimizin sadece yaklaşık 235 milyon dolarlık bölümü Türkiye'nin yaptığı ihracattan oluşuyor. Bunu mutlaka makul bir zemine çekmemiz gerekiyor" diye konuştu. İkili ekonomik ilişkilerin hak ettiği düzeye ulaşması için iş adamlarının ziyaretlerini sıklaştırmalarını, fuarlara daha etkin katılmalarını teşvik etmek gerektiğini ifade eden Erdoğan, "Serbest ticaret anlaşması gibi yapısal bir mekanizma da ekonomik işbirliğimizi arzu ettiğimiz düzeye çıkarabilmemiz için artık zaruret haline gelmiştir. Ankara ve Seul'de bu amaçla gerçekleştirilecek müzakerelerin en kıza zamanda olumlu sonuçlanmasını umuyorum" dedi.
Hürriyet
Sinop'a nükleer santrali Güney Koreliler yapacak
Türkiye ile Güney Kore arasında Sinop'ta nükleer enerji santrali kurulmasına ilişkin protokol imzalandı. Enerji Bakanı Taner Yıldız, 2020'ye kadar en az yüzde 10 nükleer güç kullanımı hedeflediklerini söyledi
Türkiye-Kore İş Forumu çerçevesinde Türkiye ile Kore arasında Sinop'ta nükleer enerji santrali kurulmasına ilişkin İstanbul'da işbirliği protokolü imzalandı. Protokolü Türkiye Elektrik Üretim AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Sefer Bütün ile Kore'nin elektrik üreten kamu şirketi KEPCO'nun Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jun Yeon Byun imzaladı. Türkiye-Kore İş Forumu çerçevesinde işbirliği protokolünün imza töreninde konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Sinop'ta nükleer güç santralleri kurulması isteği ve kararlılığı içinde olduklarını ifade ederek, "2020'ye kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde nükleer güç santralini yakalamış olmamız lazım" dedi.
NÜKLEER EN AZ YÜZDE 10 OLACAK
Güney Kore'nin nükleer güç santralleri yapımıyla alakalı gösterdiği 40 yıllık performansının örnek bir çalışma olduğunu vurgulayan Yıldız, Güney Kore'nin 20 işletmede, 8 de inşaat halinde bulunan ve 2020'ye kadar toplam 40'a çıkarmak istedikleri nükleer güç santralleriyle beraber, yüzde 55-57'lik enerji portföyünü temin etmek konusunda önemli bir nokta yakaladıklarını kaydetti. Yıldız "Bizim 2020 yılına kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde bir nükleer güç santralini yakalamış olmamız lazım. Minimum bu açıdan bu çalışmaların çok önemli olduğunu düşünüyorum" dedi.
TÜM GÜCÜMÜZLE ÇALIŞACAĞIZ
Bakan Yıldız, Güney Koreli KEPCO ile nükleer santral yapımına ilişkin anlaşmayı 3-4 ay içinde belirli bir olgunluğa getirmeye planladıklarını söyledi. Kore Bilgi Ekonomisi Bakan Yardımcısı Young Hak Kim de Kore'nin ve Kore'de kamu elektrik üreten kamu şirketi KEPCO'nun son 30 yılda nükleer santraller konusunda uzmanlaştığını söyledi. Kim "Türkiye'de nükleer enerji santrali sisteminin tamamlanması için tüm gücümüzle çalışacağımıza söz veriyorum" dedi. o EKONOMİ SERVİSİ
`Et ve tırnak kadar yakınız'
Başbakan Tayyip Erdoğan, Türkiye ile Kore arasındaki binlerce kilometre uzaklığa karşın iki dost, kardeş ülkenin duygusal bağlarının `et ve tırnak mesafesi' kadar yakın olduğunu söyledi. Türkiye-Kore İş Forumu yemeğinde onur konuşmacısı olarak bulunan Erdoğan, yurt dışı doğrudan yatırım miktarı 100 milyar doları aşan Güney Kore'nin, Türkiye'deki doğrudan yatırımlarının 500 milyon dolarda kalmasını şu anda yeterli görmediğini ve üzücü bulduğunu ifade ederek, şöyle devam etti: "İstiyorum ki, Güney Koreli dostlarımızın buradaki yatırımları çok daha fazla bir şekilde gerçekleşsin. Bu rakam, ne sahip olduğumuz dostluk ve kardeşlik bağlarına, ne de işbirliği potansiyellerimize denk düşen bir rakam değil. Bu itibarla, Koreli yatırımcı ve işadamlarının daha çok yatırım yapmaları konusunda bir an önce Türkiye'ye bugün geldiğiniz gibi, daha farklı bir şekilde gelmesini bekliyoruz ve biz buna hazırız."
Kore ile ilişkimizi artırmak istiyoruz
Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) Başkanı Ümit Boyner, yakında Türkiye'ye gelecek Güney Kore Ticaret Bakanı'nın, Türkiye ile ülkesi arasındaki `Serbest Ticaret Anlaşması' müzakerelerinin başlangıcını yapacağını kaydetti. Boyner "Türk özel sektörü olarak Kore ile ticari ve yatırım ilişkilerini daha da güçlendirmek ve bu ülke ile dengeli bir ticari ilişki kurmak istiyoruz" diye konuştu.
Turkuvaz Medya G. Kore'ye açıldı
Türkiye-Kore İş Forumu'nda yeni bir işbirliğinin de temelleri atıldı. Turkuvaz Medya Güney Kore'nin en büyük medya kuruluşu Maeil Business ile içerik değişimi anlaşması imzaladı. Anlaşma kapsamında, iki ülkenin medya grupları haber içerik değişimi yaparak, iki ülke insanının birbirinden haberdar olmasını sağlayacak.
Türkiye tehlikeli diyorsunuz, buna üzülüyorum
Dış ticaretten sorumlu Devlet Bakanı Zafer Çağlayan, Koreli firmalara Türkiye'ye yatırım çağrısında bulundu. İki ülke arasındaki ticaretin hedeflerin gerisinde olduğunu belirten Çağlayan "Ticaretimizin 1 ya da 2 yıl içinde 10 milyar dolarları bulmasını istiyoruz. Koreli firmaların yatırım yapacağına inanıyoruz. Türkiye'nin yatırım cazibesi var. Müteahhitlik, gemi inşası, savunma sanayi, bankacılık gibi alanlarda işbirliği fırsatları bulunuyor" dedi. Çağlayan, şöyle konuştu: "Gelişen siyasi ve diplomatik bağlar ekonomik ilişkilerimize yerleşmemiş. 2009'da 3.3 milyar dolarlık ticaret hacmi var. Ticaret, dengeli bir biçimde arttırılmalı. Ayrıca Türkiye, dünyanın en güvenilir ülkelerinin başında. Ama Kore'deki bazı web sitelerinde tehlikeli ülke olarak gösterilmesini üzüntüyle karşılıyorum."
Star
Mersin'e nükleer santralı Ruslar, Sinop'a ise Koreliler yapacak
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız ön görüşmeler itibarıyla Rusların Mersin'e, Korelilerin Sinop'a santral yapacağının söylenebileceğini belirtti. Yıldız, 'Başka ülkelerden firmaların teklifleri olması halinde benzer çalışmalara açığız' dedi
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, ön görüşmeler itibariyle Mersin'de Ruslar, Sinop'ta Güney Koreliler'in nükleer santrali yapacağının söylenebileceğini belirtti. `Türkiye- Kore İş Forumu' sonrası Güney Kore Elektrik Enerjisi Şirketi (KEPCO) ile Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) arasında, nükleer enerjide işbirliği anlaşması yapıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, Sinop'ta nükleer güç santralları kurulması isteği ve kararlılığı içinde olduklarını ifade ederek, "2020 yılına kadar en az yüzde 10'lar seviyesinde bir nükleer güç santralini yakalamış olmamız lazım" dedi.
İmzalanan anlaşmanın ardından teknik çalışma başlayacak. Teknik çalışşmaların olumlu sonuçlanması durumunda da iki ülke arasında daha önce Rusya ile olduğu gibi bir hükümetlerarası anlaşma imzalanacak. Anlaşmayı imzalayan KEPCO geçtiğimiz ay Birleşik Arap Emirlikleri'nde 20 milyar dolar değerinde dört reaktörden oluşan bir nükleer santral ihalesini kazanmıştı.
Güney Kore 4 ay süre istedi
Yıldız, "Türkiye-Kore İş Forumu"nun ardından gazetecilerin sorularını yanıtlarken, "Nükleer santrali, Mersin'de Ruslar, Sinop'ta Güney Koreliler yapıyor diyebilir miyiz?" sorusuna, "Şu anda ön görüşmeler itibariyle, bu dediğiniz doğru, Ancak, Sinop'a ABD, Kanada, Japonya, Fransa orijinli herhangi bir firmanın teklifi olması halinde, aynı benzer çalışmalara açık olduğumuzu bir kez daha sizler vasıtasıyla kamuoyuna iletmiş olayım" karşılığını verdi.
Enerji strateji ve belgesinde sunulduğu gibi nükleer güç santrallerinin, Türkiye'ye kazandırılması gerektiği görüşünü dile getiren Yıldız, 2023 yılında en az 2 iki bölgede nükleer güç santrallerini tamamlamış, işletmeye almış ve oradan elektrik üreten bir ülke haline gelmek gerektiğini söyledi.
Yıldız, bu projelerin uzun vadeli olduğuna değinirken, farklı ülke firmalarının gelmesi halinde sürecin işleyişine ilişkin olarak, firmalarla iyi niyet anlaşmalarının, deklarasyonların yapılacağını, ayrı ekip kurulacağını, ayrı ekibin mevzuatla ve hedef fiyatla ilgili çalışmalarını ayrı ayrı platformlarda yapacağını ve onların sunduğu rapora göre kendilerinin değerlendirmelerini yapıp, karar vereceklerini anlattı.
Mersin'de 4 ekibin çalıştığını bildiren Taner Yıldız, sürecin ne zaman tamamlanacağına ilişkin soru üzerine, Güney Kore'nin kendilerinden 4 ay süre istediğini ve temel bir rapor hazırlayacağını açıkladı.
Yıldız, Güney Kore'nin hazırlık safhasının en az 1,5-2 yıl alacağını söylediğini aktarırken, "Biz de diyoruz ki, bu çalışmaları daha da hızlandıracak bir sürece girelim" dedi.
Bakan Yıldız, bu şartlarda mutabık kalınması ve ülke çıkarlarının, yapılacak anlaşmalarla örtüşmesi halinde bu anlaşmalara devam edileceğinin altını çizdi.
Kore, Türkiye'ye yatırımla teşekkür edecek
Kore Savaşı'nın 60'ıncı yılında Koreli işadamları ve siyasetçiler, `Savaşta en büyük destekçilerimizden biriydi' dedikleri Türkiye ile ekonomik işbirliğini geliştirmek için İstanbul'da buluştu. TÜSİAD'ın, Kore'deki muadil kuruluşu Kore Sanayicileri Federasyonu (FKI) ile ortak düzenlediği `Türkiye-Kore İş Forumu'nda konuşan Kore Ekonomi Bakan Yardımcısı Young Hak Kim, 60 yıl önce Kore'nin yardıma ihtiyacı olduğunda Türkiye'nin Kore Savaşı'na 1500 askerini gönderdiğini hatırlattı.
700 askerin de öldüğünü belirten Kim, "Türkiye bizim için bunu yaptı geçmişte. Biz de şimdi bu yolda Türkiye için bir şeyler yapmak istiyoruz" dedi.
STA görüşmeleri başlıyor
Türkiye ile iş yapmak isteyen çok sayıda Koreli işadamı olduğunun altını çizen Kim, "Ekonomik işbirliği için istekliyiz. Serbest ticaret anlaşması da buna olumlu katkı sağlayacak. Görüşmelere başlıyoruz. Türkiye'ye yatırımı artırmak istiyoruz" dedi.
Radikal
Sinop nükleer, bir KEPCO-Enka ortak girişimi olacak
Geçen ay Birleşik Arap Emirlikleri'nin ilk nükleer santral ihalesini kazanarak nükleer ihraç eden ülkeler arasında katılan Güney Kore dün de Türkiye ile bir protokol imzalayarak Sinop'ta yapılacak nükleer santrala talip oldu.
Güvenilir kaynaklardan aldığım bilgiye göre, protokol çerçevesinde Sinop'ta her biri 1400 megavat kapasiteli altı reaktör yapılması planlanıyor.
"İki taneyle başlayacak ve altıya kadar çıkacak" dedi bir kaynak.
İlk adım, Güney Kore Elektrik Enerjisi Şirketi (KEPCO) ile Elektrik Üretim Anonim Şirketi (EÜAŞ) ortak bir çalışma grubu meydana getirip bir fizibilite raporu ortaya çıkarmak olacak.
Görüşmelere Türk tarafından Türkiye Atom Enerjisi Kurumu ile Enerji Bakanlığı yetkilileri de katılacak.
Enerji bakanı Taner Yıldız, dün, "3-4 aylık bir sürede bu anlaşmayı belli bir olgunluk seviyesine getirmeye çalışaca(ğız)" şeklinde konuştu ama işin tamamlanması için muhtemelen en az 5-6 aylık bir süreye ihtiyaç olacak. Santral için yer belli değil ve jeolojik etütler yok.
Öğrendiğime göre, aynen BAE örneğinde olduğu gibi, Koreliler Türkiye'ye komple bir model sunacaklar. Bunun içinde finansman, yapım süresi, elektrik fiyatı, yakıt temini, atıktan kurtulma gibi konular olacak. En önemli faktörlerden biri olan fiyat konusunda, bir kaynağım, "Birleşik Arap Emirlikleri'nden daha ucuz olacak" şeklinde konuştu.
Bir devlet kuruluşu ve dünyanın üçüncü en büyük nükleer şirketi olan KEPCO, BAE'deki ihaleyi 20 milyar dolara kazanmıştı. Bu ülkede yapılan santralın kapasitesi 4.200 megavat olacak. Dört reaktörün 20 milyar dolara çıkacak olması üretilecek kilovat saat elektriğin 3.571 dolar olacağı anlamına gelmektedir. Bu da ABD'de yapılması planlanan yeni nükleer santralların fiyat tahminlerine çok yakındır.
Türkiye'nin mevcut ortalama elektrik birim fiyatının üçte biridir.
BAE örneği zamanlama konusunda da bir ipucu veriyor. Orada birinci ünite 2017'de, yani altı yıllık bir sürede devreye girecek, diğer üç santral ise 2020'ye kadar tamamlanmış olacak.
Anlaşma olması halinde olması halinde hükümetler arası anlaşma yapıp yapım safhasına geçilecek" diye konuştu kaynaklar.
Bundan, Rusya örneğinde olduğu gibi, santralların devletten devlete anlaşmalar çerçevesinde yapılacağı anlaşılıyor.
KEPCO ile mukavele yapılması halinde Enka inşaat ve enerji grubu işe 50-50 ortak olacak.
"Devlet de bir pay alabilir" diye konuştu bir kaynağım. "Geriye ne kadar kalıyorsa o yarı yarıya Enka ile Koreliler arasına bölünecek." Bir Enka şirketi ve dünya standartlarında bir mühendislik, fabrikasyon, montaj ve mekanik-elektrik müteahhitlik şirketi olan Çimtaş'ın santralın yapımında büyük bir görev üstlenmesi bekleniyor. Bu da paranın yarısının Türkiye'de kalması demektir.
"Uzun ve çetrefilli bir yolun başındayız" diye konuştu kaynağım. "Bu bir ilk adım. Önce gizliliği olan çalışmalar yapılacak. Fiyat kabul edilirse kolları sıvamaya başlayabiliriz."
Metin Münir / Milliyet
Devlet nükleerde Sinop'ta kesin, Mersin'de `belki' ortak
Perşembe sabahı saat 9.00. Enerji Bakanı Taner Yıldız ile ekonomi müdürlerinin Yeşilköy'de buluşması var
Her zaman yaptığım gibi buluşma saatinden 5 dakika önce gidiyorum. Aslında umutsuzum. Çünkü bakanlar genelde söz verdikleri saatten en az 30 dakika sonra gelirler. Ama beklediğimin tersi oluyor. Bakan bu kez "ev sahibi sıfatıyla" benden bile önce gelmiş. Zamanla ile ilgili hassasiyetine şaşırdığımı söylüyorum, gülüyor: Hiç bekletmem...
Tam saatinde bizim de sohbetimiz başlıyor. İlk soru Sinop Korelilere niye ihalesiz verildi? Önceki günkü imza burayı kesin Koreliler yapacak anlamına mı geliyor?
Meclis'in onayı gerekiyor
Bakan Yıldız tane tane anlatıyor:
"Biz nükleer ile ilgili bir çalışma yapacağımız zaman dünyada bu işi yapan bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar grup hemen başvurur. Onlara şartlarımızı söyleriz. Onlardan teklif isteriz. Sinop'taki santralda da böyle oldu. Koreliler geldi. Fiyattan inşaata güvenliğe kadar üç ay içinde çok geniş bir çalışmayı bize sunacaklar. Biz de inceleyip kararımızı vereceğiz. Bu sürede başka ilgilenen olursa onlara da açığız."
Peki nükleer santralda Türkiye örneğinde "ihalesiz olarak gidilirken" süreç nasıl işliyor? Bakandan aldığım bilgilerle anlatayım:
- Önce teklif alınıyor. Sonra ön mutabakat imzalanıyor. Ön mutabakatta sonra fizibilite çalışması yapılıyor. Hazırlanan öneri yaptıracak hükümete sunuluyor. Ardından ismi "devletten devlete ya da hükümetlerarası" olarak değişebilen anlaşma imzalanıyor. Bu anlaşmanın her iki ülkenin meclisinde çoğunlukla kabul edilmesi gerekiyor. Eğer kesinleşirse, Sinop için mutabakattan sonra hem Türkiye'nin hem Güney Kore'nin meclislerinin bu anlaşmayı onaylaması gerekiyor.
Hedef seçimden önce başlamak
Bakan'ın verdiği bilgiye göre Akkuyu'ya teklif veren Ruslar "daha ileri bir aşamaya geçmiş durumda." Ve Yıldız'ın verdiği bilgiye göre AK Parti Hükümeti meclisten nükleer ile ilgili anlaşmayı seçimden önce geçirmek istiyor.
Nükleer santralda halen mevcut yasa çerçevesinde hareket edildiğini anlatan Yıldız, fiyat konusunda ise ihalede oluşan 21 sentlik fiyatın altında olacağını söyledi Ancak Yıldız o dönemden sonra nükleerde elektrik birim fiyatlarının arttığına da işaret ederek fiyatın çok da ucuz olmayacağının sinyalini verdi. Yıldız, mevcut yasada 15 yıl olan alım garantisinin yasa değişikliği ile uzatılabileceğini anlattı.
Nükleerde kamunun payına gelince. Türkiye Akkuyu'da Ruslarla isterse yüzde 25 ortak olabilecek. Ancak Sinop'ta Güney Koreliler bunu şart koşmuş. Yani devlet Akkuyu'da opsiyonel Sinop'ta yüzde 25 kesin ortak.
Koreliler nükleerde test için Boeing 737 çarptıracak
Toplantının şüphesiz en ilginç kısmı nükleer santralın güvenliğiyle ilgili Bakan Yıldız'ın söyledikleriydi. Ne de olsa masanın etrafında oturanlar "Çernobil kazasını" yaşamış, mevcut hükümet tarafından ülkenin üzerine gelen radyasyon için "bir şey olmaz denilerek" kandırılmış bir kuşaktı. Güvenliği uzun uzun sorguladık. Hala tam ikna olmuş değilim. Özellikle "nükleer atıkların taşınması ve depolanması" aşaması beni endişelendiriyor. Bakana bu kaygılarımı anlattım. Depolanacak yer ile ilgili henüz bir netlik yok ama santral güvenliğiyle ilgili ilginç bir bilgiyi Bakan Yıldız paylaştı:
"Nükleer santralın içinde bulunduğu beton bir kabin var. Bu, 120 santim kalınlığında betondan yapılıyor. Betonun içi 5.26'lık nervürlü demirle (çapı 5.6 santimetre olan demir) adeta örülmüş. KEPCO nükleer santrallarda güvenliğe ne denli önem verdiğini ve dış etkenlerden kaynaklanan bir patlamanın neredeyse olanaksız olduğunu kanıtlamak için nükleer santralı içine alan bu beton kabinin bir benzerini yaptırıp sonra da Phantom savaş uçağını kabine çaktırmış. Kabindeki betonun bir kısmının hasar gördüğünü tespit edince bu kabini daha da sağlam hale getirmişler. 12 Eylül'de New York'ta İkiz Kulelere yönelik uçaklı saldırının ardından benzer bir deneyi kendi nükleer santrallarında yapmaya karar vermişler. Yani bu beton kabinin bir benzerini yapıp ona Boeing 737'i çarptıracaklar. Kendilerine bu kadar güveniyorlar ve ülkelerinde de kimi zaman ortaya çıkan güvensizliği böylece gidermeyi düşünüyorlar. Biz de herhalde bu olayın görüntülerini Türkiye'ye getiririz."
Çevre Bakanlığı ile müsteşar takası olacak
Enerji Bakanlığı'nın Karadeniz'deki hidroelektrik santral inşaatlarına yönelik tepkiler nedeniyle bölge halkıyla başı dertte. Sadece vatandaşlarla değil. ÇED raporları nedeniyle de Çevre Bakanlığı ile karşı karşıya gelen Enerji Bakanlığı yeni bir uygulama daha başlatıyor. Müsteşar yardımcılarından Zafer Benli'yi Çevre Bakanlığı'na göndereceklerini söyleyen Bakan Yıldız, "Oradan da bir müsteşar yardımcısı bize gelecek. Üç ay boyunca kurumsal taassubun aşılmasını sağlayamaya çalışacağız" dedi.
Murat Sabuncu / Milliyet