İşte Türkiye'nin en zengin 100 şirketi!

Ekonomist dergisinin geleneksel çalışmaları arasında yer alan Türkiye'nin en zengin kişi ve ailelerini listelediğimiz 'En Zengin 100 Araştırmasının bu yıl 14'üncüsünü yaptık. Listeye girenler de oldu, çıkanlarda... Kurdaki hareketlilik, borsadaki değerlemeler, satın almalar veya varlık satışları, listeyi etkileyen ana unsunlar oldu. Türkiye'nin yanında ülke riskini dağıtarak farklı bölgelere yatırım yapan, yurtdışı iş hacmi yüksek, kur riskinden korunan kişi ve aileler listede daha üst sıralarda yer buldu. TL gelirleri daha çok olanlar kurdaki yükseliş nedeniyle listede geriledi. Sonuçta Koç Ailesi, Şahenk Ailesi ve Şevket Sabancı Ailesi ilk üçteki yerlerini korumaya devam etti. Bu yıl listenin yeni isimleri ise Kahve Dünyası'nı da içinde barındıran Altınmarka Grubu'nun patronu Altınkılıç Ailesi ile son yıllarda gayrimenkul geliştirme alanında büyük bir atılım yapan Tahincioğlu Ailesi oldu.

Yılın İş İnsanları, Kadın Girişimci, Anadolu 500, Franchise100 gibi Ekonomist dergisinin marka olmuş araştırmaları vardır. Bu araştırmalar arasında en dikkat çekici olanlardan biri de En Zengin 100. Bu yıl 14'üncüsünü yaptığımız çalışmada, listeye yeni giren isimler de oldu, listede aşağı gerileyen veya yukarı çıkan isimler de...

Geçen yıl olduğu gibi bu yıl da listeyi etkileyen ana faktör, global ve yurtiçinde yaşanan gelişmelerin etkisiyle hareket eden dolar/TL kuru oldu. Geçen yıl bu çalışmayı yaptığımız dönemde dolar/TL kuru 3,25 seviyesindeydi. Bu yıl ise 3.85 seviyelerinde. Yani geçen yıla göre dolar kurunda yüzde 18,5 gibi bir yükseliş yaşandı.

Bizim için bu çalışmada şirket değerlemeleri açısından önemli bir gösterge de borsanın performansı. Çünkü halka açık şirketlerin piyasa değeri servet hesaplamada önemli bir kriter. Geçen yıl çalışmayı yaptığımız dönemde endeks 75.000 seviyesindeyken bu yıl 110.000 seviyesinde. Yani TL bazında borsa son bir yılda yüzde 47 oranında değerlendi.

Bunun yanında varlık alım satımları, iş hacminde yurtdışının payının artması gibi faktörler de listeyi etkiledi.

LİSTEDEKİ DEĞİŞİKLİKLER

Sonuçta bu yıl listeye iki yeni isim dahil oldu. Bunlar Tahincioğlu Ailesi ile Altınkılıç Ailesi. İki aileyle ilgili bilgileri haberimizin detaylarında bulabilirsiniz. Bunun yanında liste içinde yapılan değişikliklere bakıldığında üst sıralarda radikal değişimler olmadığını görüyoruz. Burada Konukoğlu ve Kibar aileleri grup içinde biraz daha üste çıkmış durumda.

1-1,5 milyar dolar bandında, global taraftaki işleriyle Yıldırım Ailesi, kardeşlerin Altınbaş Holding dışındaki işleri haricinde başka alanlara da yatırım yapmasıyla Altınbaş Ailesi kendi grupları içinde yukan çıkmayı başardı. Geçen yıl 750 milyon dolar -1 milyar dolar bandında yer alan Hüseyin Öz-dilek ve yurtdışı performansıyla öne çıkan Küçük Ailesi, bir üst banda çıktı. YDA Grubu’nun sahibi Hüseyin Aslan ise hızlı yükselişle 750 milyon dolar -1 milyar dolar aralığına girdi. M. Nazif Günal ve Kazım Türker’in de listede yaşadığı yükseliş dikkat çekti.

GAYRİMENKUL VARLIĞI

Zenginliği etkileyen bir diğer kaynak da gayrimenkul varlığı. Son yıllarda gayrimenkul geliştirme alanında yüksek değerler yaratıldı. Bu yüksek değerler, En Zengin 100 listesindeki değişimlerde önemli bir parametre oldu. Ancak son yıllarda konut sektöründeki yavaşlamadan inşaat sektörü ağırlıklı ailelerin olumsuz etkilendiğini de söylemek mümkün.

Son yıllarda büyük altyapı ihaleleri, bu ihalelerde öne çıkan aileleri yukarı seviyelere taşıdı. Üçüncü Havalimanı, köprü ve otoyol işleri gibi projeler sayesinde Mehmet Cengiz, Nihat Özdemir, Sezai Bacaksız listede kendine yer bulmaya devam etti.

2005 yılından itibaren Türkiye’de çok ciddi satın alma ve birleşme işlemleri oluyor. Ancak son birkaç yıldır bu tarafta da yavaşlamalar olduğunu görüyoruz. Ekonomist dergisi olarak bu konuyu en yakından izleyen ve bu işlemleri üçer aylık dönemler itibariyle haberleştiren, yıllık bazda da kapak haberine taşıyan, basın dünyasındaki tek yayınız. Son bir yıllık dönemde listede yer alan ailelerin dikkat çeken satın alma veya varlık satışı işlemlerini haberimizin detaylarında görebilirsiniz. Sonuçta bu işlemlerden ortaya çıkan değerler söz konusu. Ya da benzer şirketlerin çarpanlarından, olası satış değeri hesaplan yapılabiliyor. Son bir yıla bakıldığında satın alma ve birleşme işlemlerinde yavaşlamalar olduğu gözlense de varlık alımlan ve satışları ve burada ortaya çıkan değerlemeler liste üzerinde etkili oluyor.

BU YIL LİSTEYE GİRENLER

TAHİNCİOĞLU HOLDİNG

Tahincioğlu Holding'in temeli, Tahincioğlu Ailesi'nin 1927 yılında Mardin'de tahin üretimine başlamasıyla atıldı. Aile, Mardin'deki ilk faaliyetlerini geliştirerek Diyarbakır'da ve daha sonra da İstanbul'da sürdürdü. Tahincioğlu Holding bugün gayrimenkul geliştirme, inşaat, tarım, hizmet, üretim, enerji ve bilişim teknolojisi sektörlerinde faaliyetlerine devam ediyor. Tahincioğlu Holding, bugüne kadar aralarında Cadburry Schweppe, Warnet Lambert, Cargill, Rallston Purina, Chupa-Chupps, Lawson Mardon ve Raffles Group'un (Swissotel) da bulunduğu dünyanın önde gelen birçok şirketiyle ortaklık kurdu ve stratejik işbirliği yaptı. Daha sonra Kent Gıda'nın Cadburry Schweppes'e tamamen satılmasıyla grup, faaliyet göstermekte olduğu gayrimenkul geliştirme, inşaat, üretim, enerji ve hizmet sektörlerine odaklanmış durumda.

ALTINMARKA GRUBU: 

Kahve Dünyası ile tanınan ve bünyesinde yedi şirket bulunan Altınmarka Grubu, gıda sektöründe büyük hedeflerle ilerliyor. Her ne kadar kamuoyunda Kahve Dünyası ile tanınsa da aslında grup Türkiye'nin en büyük kakao ithalatçısı. Başta Ülker olmak üzere sektörün kakao tedariğini gerçekleştiriyor. 1992 yılında Birol Altınkılıç tarafından kurulan ve bugün ikinci neslin de görev yaptığı grup, 200 bin metrekarelik bir alanda hammaddeye dönük üretim için Bulgaristan'a fabrika yatırımı yaptı. Grup, yurtdışı hamlesiyle birlikte cirosunu beş yılda 5 milyar TL'nin üzerine çıkarmayı hedefliyor. 2016’yı 160 şubeyle kapatan grup, yeni dönemde Kuveyt, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri ve Dubai ile ABD'nin New York kentine ilişkin büyüme hedeflerine sahip.

DİKKÂT ÇEKEN SATIN ALMALAR

ANADOLU GRUBU

Yazıcı ve Özilhan ailelerinin sahibi olduğu Anadolu Grubu, yatırımlarına devam ediyor. Coca Cola ve Anadolu Etap'ta yeni üretim tesisleri açan grup Migros'ta da yüzde 19,5 hisseyi 143,9 milyon dolara (509 milyon TL) satın aldı. Böylece hisse oranını yüzde 50'ye yükseltti.

AKFEN HOLDİNG

Bu yıl en dikkat çeken varlık satışlarından birini Hamdi Akın'ın patronu olduğu Akfen Holding gerçekleştirdi. Holding, Mersin Uluslararası Limanı'ndaki yüzde 50 hissesinin yüzde 40'lık payını 869 milyon dolara Avustralyal altyapı fonu IFM Investors'a devretti. TAV'da bulunan yüzde 8,1 hissesini de 100 milyon dolara sattı. Akfen, varlık satışlarından elde ettiği geliri yatırımlara aktarıyor. Holding, bu yılbaşında iki yılda tamamlayacağı toplam 6,9 milyar TL'lik yatırım planını açıklamıştı. Yatırım paketinin en önemli iki ayağını, toplamda bin 380 kişilik istihdam yaratan 3,9 milyar liralık Isparta, Eskişehir ve Tekirdağ'daki şehir hastaneleri ile 2 milyar 250 milyon liralık yenilenebilir enerji projeleri oluşturuyor.

CENGİZ HOLDİNG

Cengiz Holding, bu yılın ilk çeyreğinde Park Holding'ten Siirt'teki bakır konsantresi madenini 195 milyon dolar + KDV (715,9 milyon TL) bedelle satın aldı.

DOĞUŞ HOLDİNG

Garanti Bankası’nda 2015 yılında başlattığı satış sürecini bu yıl tamamladı. 2015'te Garanti'deki yüzde 24,2 hissesini yaklaşık 2 milyar Euro bedel üzerinden İspanyol BBVA Grubu'na satmıştı. Geri kalan yaklaşık yüzde 10 hisseyi de bu yılın ilk çeyreğinde yaklaşık 1 milyar dolara sattı. Grup, bunun yanında son yıllarda yurtdışında ve Türkiye'de turizm, yeme-içme ve marina tarafındaki yatırımlarıyla büyümesini sürdürüyor.

KAZANCI HOLDİNG

Kazancı Holding çatısı altında faaliyet gösteren Aksa Enerji, finansal borçlarını azaltma adına varlık satışlarıyla dikkat çekti. Son bir yılda 419 milyon dolar değerindeki 355 megavatlık enerji santrallerini Güriş, Fernas ve Borusan'a sattı. Şirket, yurtdışı yatırımlara odaklanıyor.