Türkler yılın ilk 9 ayında yurt dışından 1 milyar 377 milyon dolarlık gayrimenkul aldı!
Yabancıların Türkiye’den taşınmaz alımı 2 milyar dolara kadar gerilerken, Türklerin taşınmaz alımları da dahil yurt dışına çıkardığı para 1 milyar 679 milyon dolara ulaştı. 2024 yılının İlk 9 ayında yurt dışı gayrimenkul alımı ise 1 milyar 377 milyon doları buldu.
Gayrimenkul alımı için yurt dışına transfer edilen dövizler 2024 yılının ilk sekiz ayı itibarıyla 1 miyar 377 milyon dolara yükseldi. Konu ile ilgili olarak verilen detaylara göre anılan dönemdeki Merkez Bankası ortalama döviz kuru ile çevrildiğinde bu tutar 40,5 milyar Türk Lirası’na karşılık geliyor.
Ülkemizde kredi faizlerinin aşırı yüksekliği sebebiyle orta gelir grubunun ikamet amaçlı konut alımlarında düşüş, rantiye kesiminin konut yatırımı yerine faizli enstrümanlarını seçmesi ve yabancıların alımlarının hız kesmesi sebebiyle bir süredir konut sektöründe durgunluk yaşanıyor. Buna karşılık üst gelir grubundaki “yatırımcı tip” yerli alıcıların gayrimenkul yatırımında 2023 yılının başından bu yana giderek artan biçimde yurt dışına yöneldiği belirtiliyor.
2020’de 213 milyon dolar şeklinde olan gayrimenkul alımı için yurt dışına aktarılan döviz tutarı, 2021 yılında yüzde 74,2 artış göstererek, 371 milyon dolara, 2022 yılında yüzde 69,3 artış göstererek 628 milyon dolara, 2023’te de yüzde 183,8’lik rekor artış göstererek 1 milyar 782 milyon dolara ulaşmıştı. Bu senenin ilk sekiz aydaki ivmenin devam etmesi halinde senenin tümünde de bu hacmin geçen yılki düzeylerde gerçekleşmesi bekleniyor.
Merkez Bankası ödemeler dengesi verilerine göre ocak-ağustos döneminde Türklerin yurt dışı gayrimenkul yatırımları dolar bazında geçen senenin eş dönemine göre yüzde 17,1 artış gösterirken, yabancıların Türkiye’deki gayrimenkul yatırımları ise yüzde 23,3 azalarak 2 milyar 24 milyon dolara indi. Buna göre gayrimenkul alımı için dışarı çıkan döviz, bu amaçla getirilmiş olan tutara yaklaştı. Geçen sene ilk sekiz ayda yabancıların gayrimenkul alımı için ülkemize getirdikleri dövizden Türklerin bu amaçla yurt dışına götürdükleri sermaye düşüldüğü zaman söz konusu bu alanda 1 milyar 462 milyon dolar olan net giriş, bu yıl aynı dönemde 55,7 daha az olmak üzere 647 milyon dolarda kaldı.
Ağustos ayı sonu itibarıyla son bir senede de yabancılar Türkiye’den 2 milyar 946 milyon dolarlık gayrimenkul satın alırken, Türklerin yurt dışındaki alımları 1 milyar 983 milyon dolara çıktı. Yıllık bazda karşılıklı gayrimenkul yatırımlarının neti 963 milyon dolar şeklinde oldu.
YURT DIŞI YATIRIMIN YARISI GAYRİMENKULE
Bu yılın Ocak-ağustos döneminde yurt dışında konut alımının dışında diğer gayrimenkul faaliyetleriyle bu sektöre toplam yatırımı ise 1 milyar 679 milyon dolara çıktı. Türklerin tasfiyeler ve grup içi aktarmalar hariç, konut alımı dahil ilk 8 ayda yurt dışına yaptığı doğrudan yatırım 3 milyar 927 milyon dolar şeklinde olurken, bunun yaklaşık olarak yarısı, en büyük kısmı konut alımı olmak üzere “gayrimenkul faaliyetleri” için yapıldı.
Yılın ilk sekiz ayında Türklerin yurt dışı doğrudan yatırımlarında gayrimenkulü 601 milyon dolarla madencilik ve taş ocakçılığı, 343 milyon dolarla inşaat takip etti. Çeşitli imalat sanayi alt sektörlerinde gerçekleştirilen yatırımlar için transfer edilen toplam kaynak 280 milyon dolara çıktı. Ayrıca paylaşılan detaylara göre finans sektörü de 265 milyon dolarla en çok yatırım yapılan alanlar arasında yer aldı.
8 AYLIK YABANCI SERMAYE GİRİŞİ 6,4 MİLYAR DOLAR
Gayrimenkul alımlarının ulusal ekonomiye bir defalık katkısına karşılık, yeni tesis kurma veya kurulu tesisi satın alma yoluyla üretim ve ihracat yaparak, istihdam yaratarak ekonomiye sürekli katma değer sağlayan “sermaye” yatırımları cephesinde de bu sene ocak-ağustos döneminde 3 milyar 722 milyon dolarlık bir giriş yaşandı. Aynı dönemde yüzde 171,5 artış göstererek 467 milyon dolara ulaşan tasfiyeler düşüldüğünde de net doğrudan sermaye yatırım girişi yüzde 4,8’lik bir artış göstererek 3 milyar 255 milyon dolar oldu.
Söz konusu bu dönemde yabancıların Türkiye’deki grup şirketlerine kullandırdığı kredi ve ödemeler yoluyla yapılan giriş de yüzde 44,1 artış göstererek 1 milyar 131 milyon dolara ulaştı. Böylelikle sekiz ayda, (konut alımları hariç) toplam net doğrudan sermaye yatırım girişi yüzde 12,7 artış göstererek 4 milyar 386 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti.
Yabancıların söz konusu bu dönemdeki konut alımları da dahil edildiği zaman 6 milyar 410 milyon dolar olan toplam doğrudan yatırım girişi geçen senenin eş dönemindeki toplam girişin yüzde 1,8 altında kaldı.
GİDEN YERLİ SERMAYE 3,8 MİLYAR DOLAR
Yine aynı dönemde Türklerin konut alımları dışında, doğrudan “sermaye” yatırımı için yurt dışına çıkardığı kaynak 2 milyar 550 milyon dolar şeklinde olurken, tasfiye edilerek yurda getirilen 532 milyon giriş düşüldükten sonra bunun neti de 2 milyar 18 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Söz konusu bu dönemde yurt dışı grup firmalara 398 milyon dolarlık da kredi ve diğer türde aktarım gerçekleşti.
Böylelikle doğrudan sermaye yatırımı için 7 ayda yurt dışına giden toplam döviz, geçen senenin aynı dönemindeki çıkıştan yüzde 2,7 daha az olacak şekilde 2 milyar 416 milyon dolar düzeyinde gerçekleşti. Yine aynı dönemde Türklerin gayrimenkul alımı için götürdüğü tutar da eklendiği zaman doğrudan yatırımlar cephesinde toplam sermaye çıkışı yüzde 3,6 artışla 3 milyar 793 milyon dolar şeklinde hesaplandı.
CARİ AÇIĞIN FİNANSMAN KALİTESİ ARTTI
Dünya'dan Naki Bakır’ın haberine göre göre, net sermaye yatırımı, gayrimenkul alımı ve grup içi aktarma olarak yabancıların yılın ilk sekiz ayında ülkemize getirdiği toplam döviz tutarından aynı dönemde Türklerin bu amaçlarla yurt dışına aktardığı tutar düşüldüğü zaman doğrudan yatırımlar cephesindeki net döviz girişi 2 milyar 617 milyon dolarla geçen senenin aynı dönemindekinin yüzde 3,1 altında kaldı. Fakat net doğrudan yatırım girişinin cari açığın finansmanına katkısı arttı.
Yılın ilk 8 ayında 9 milyar 665 milyon dolar olan cari işlemler açığının yüzde 27,1 oranındaki kısmı doğrudan yatırımlardaki net girişle finanse edildi. Söz konusu bu oran, 38 milyar 925 milyon dolarlık cari açık verilen geçen yılın ilk 8 ayı itibarıyla sadece yüzde 7,4 düzeyinde bulunuyordu. Buna göre bu sene portföy yatırımları ve borçlanmaya karşılık doğrudan yatırımın payı arttığı için cari açığın finansman kalitesi de yükseldi.
Kıbrıs emlak piyasası hareketleniyor! 50’den fazla ülke vatandaşı konut almak için sıraya girdi!
2017'den bu yana konut yatırımı yapanlar diğer yatırım araçlarına göre ne kadar kazandı?