Tüzel kişilerin tapu işlemleri 2015!

Gayrimenkul tapu devir işlemleri şahıslar ve tüzel kişiler adına yapılabiliyor. Peki, kamu tüzel ve özel hukuk tüzel kişilerin tapu işlemlerinde yetki kimdedir? İşte tüzel kişilerin tapu işlemleri 2015...

Tüzel kişilerin tapu işlemleri 2015!

Gayrimenkul tapu devir işlemleri şahıslar ve tüzel kişiler adına yapılabiliyor. Tapu Kanunun 2. maddesi kapsamında; “Hükmi şahısların tapu işlerinde merkez veya şubelerinin bulundukları yerin en büyük mülkiye amirinden nizamnamelerine göre gayrimenkul tasarrufuna izinli olduklarına ve tescil işini yapacak mümessilin salahiyetine dair alınacak belgenin verilmesi mecburidir. Ticaret Şirketleri bu belgeyi ticaret sicil memurundan alırlar.” hükmü yer alıyor.

Yine 08/02/1957 tarih ve 9530 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Ticaret Sicil Tüzüğünün 104.maddesinde “Bir unvanın ve işletmenin tescili halinde ilgiliye bir sicil tasdiknamesi verilir ve bu tasdiknameye şu cihetler yazılıyor.

a) Ticaret unvanı;

b) Merkezin adresi (Şubelerin tescilinde şubenin adresiyle beraber merkezin adresi de yazılır.)

c) İşletmenin uğraştığı işler,

ç) İşletme sahibinin hüviyeti (hükmi şahıslarda hükmi şahsın mahiyeti).

d) Belge düzenlendiği sırada işletmeyi temsile yetkili olanlar.

e) Sicil memurluğunun adı, vesikanın verildiği tarih, memurun sicil numarası ve imzası ve memurluk mühürü.

Bu vesika verildiği tarihten itibaren bir yıl için muteber olup yıl sonunda sicil memuruna getirilir, memur kayıtlarda yapılmış değişikliklerin vesikaya aksettirilmesi lazım geldiği takdirde bu değişiklikleri yapar ve (Görülmüştür, değişikliklerle muteberdir) sözlerini yazarak yeniden imza ve tarih atarak mühürler. Herhangi bir değişiklik gerekmediği takdirde (Görülmüştür, değişiklik yoktur) sözlerini yazar ve imza ve tarih atarak mühürler.

İlgilinin eski tasdiknameyi herhangi bir sebeple getirememesi halinde yeniden tasdikname verilir.

Memur tarafından görülmüş olan tasdikname yine bir yıl için muteberdir. Vesika üzeride yer mevcut oldukça ikinci fıkradaki muameleler tekrarlanır (T.Ticaret K. 69). İlgililerin veya diğer kimselerin yukarıdaki kayıtlardan başka kayıtların bulunduğunu veya bulunmadığını göstermek üzere tasdikname istemeleri halinde isteğe ve kanun ve tüzük hükümlerine göre doldurularak tasdiknameler verilir (T. Ticaret K. 37 fıkra 2) ve bu tasdiknamelerde tasdiknameye yazılacak cihetler hakkında ileri sürülen isteğin muhtevası ve tasdikname metninin ancak istekte anılan cihetler hakkında muteber olduğu açıkça yazılır.”denilmektedir.

Bu nedenle tapu ve kadastro işlemlerinde;

1-) KAMU TÜZEL KİŞİLERİ:

Tapu Kanunun 2. maddesi gereği; Kanunlarla hak ve yetkileri belirlenmiş hükmü şahısların tapu ve kadastro işlemleri merkez ve şubelerinin bulundukları yerin en büyük mülki amirinden nizamnamelerine göre gayrimenkul tasarrufunu yetkili olduklarına ilişkin belge alınması mecburidir.

Ancak, bazı kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri atama suretiyle, bazı kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri ise yapılan seçim sonucu Yüksek Seçim Kurulunca atandıkları ve temsil yetkileri de kanun ile belirlenmiş olduğu için ayrıca mülki amirden yetki belgesi aranmasına gerek yoktur. Tapu ve kadastro işlemlerinde; yapılan işlemin niteliğine göre, bazı işlemlerde karar alıcı organların konuya ilişkin aldıkları karar gerekebileceği gibi bazen de bu kararların onay makamlarınca onaylanması gerekebilir. Bu durumda alınan kararla beraber onay kararının da işlemlerde aranılması gerekir.

Tapu işlemlerinde Devleti o yerin en büyük mal memuru (illerde defterdar, ilçelerde mal müdürleri ), Özel İdareyi vali, belediyeyi belediye başkanı, köyü muhtar temsil eder.

Ayrıca, Kanunlarla temsil yetkileri belirlenmiş kamu kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, temsil yetkilerini bizzat kullanılabileceği gibi vekaletname veya resmi yazı ile bir temsilci görevlendirebilir. Bu durumda idare hukuku anlamında genel bir yetki devri söz konusu olmayıp, sadece temsil yetkisinin belirli bir iş ve işlem için devri söz konusudur.( Örnek: Belediye Başkanının belirli işlemlerde yetkilerini memurlara devretmesi gibi.)

Kanun, atama ve seçim suretiyle temsil edilen tüzel kişilerin temsilcilerinin kimlik bilgileri resmi kayıt ve belgelerle sabit olduğundan verdikleri vekaletnamelerde veya resmi senetlerde fotoğraflarının aranmasına gerek yoktur.

Kamu kurum ve kuruluşlarının temsil yetkisini memurları dışında üçüncü bir kişiyi yetkili kılarak kullanmaları durumunda noterden düzenlenmiş bir vekaletname istenecektir.

2- ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLERİ:

Kuruluş kanunu bulunmayan tüm özel hukuk tüzel kişilerinden Tapu Kanununun 2.maddesi gereğince ticaret sicil memurluğundan alınacak yetki belgesinin aranılması,

Özel hukuk tüzel kişilerinin tapu ve kadastro işlemlerinde; ticaret sicil memurluğundan alınan yetki belgesi yanında temsilcilerin imza sirküleri ve Tapu Sicil Tüzüğü gereğince kimlik belgelerinin ibrazı gerekmektedir.(Örneğin: Şirketler, Bankalar, Kooperatifler vb.)

Diğer taraftan, kuruluş kanunları gereğince temsilcilerinin tasarruf yetkileri merkez ve şubelerinden almış oldukları yetki doğrultusunda işlem yapılmasını gerektiren özel hukuk tüzel kişilerinin işlemlerinde bu hususa dikkat edilmesi gerekmektedir. (Örnek: Vakıflar ile ilgili işlemlerde Vakıflar Bölge Müdürlüğünden, Derneklere ve Sendikalarla ilgili İşlemlerde Mülki Amirden, vb. yetki belgesi aranması gerekmektedir.)

Ayrıca, Kuruluş Kanunlarınca hak ve yetkileri belirlenmiş Kamu Bankalarının temsilcileri atanma ile yetkilendirildiklerinden, yetkileri ve kimlik bilgileri resmi kayıt ve belgelerle sabit olduğundan tapu ve kadastro işlemlerinde merkez veya şubelerinden aldıkları yetki belgeleri ve imza sirkülerinin, hüviyet ve imzalarının karşılaştırılması ile yetinilmelidir. ( Örneğin; Ziraat Bankası, Halk Bankası vb)

3- YABANCI TÜZEL KİŞİLER:

Tapu Kanunun 35. maddesine göre; Genel Müdürlüğümüz Yabancı İşlemler Dairesi Başkanlığının açıklamaları ve talimatları doğrultusunda işlem yapılması gerekmektedir. (Örneğin: 2008/12 sayılı genelge …)

4- YETKİ BELGELERİNDE GEÇERLİLİK SÜRESİ:

Ticaret Sicil Tüzüğünün 104.maddesi uyarınca Ticaret Sicil Memurluklarınca verilmiş bulunan yetki belgeleri, verildiği tarihten itibaren bir yıl için geçerli ise de, Türk Ticaret Kanunun 364 üncü maddesi uyarınca, olağanüstü genel kurul yoluyla yetki ve yetkililerin değiştirilmesi de mümkün bulunmaktadır. Ancak bu hususun idaremizce takibi mümkün olmadığından,

Bu durumda;

1) Müdürlüklerimizce işleme alınan yetki belgesi işlem yapılan yıla ait ise konuya ilişkin herhangi bir sorgulama yapılmaksızın gereğinin yapılması ,

2) Veriliş tarihi itibariyle 1 yıllık geçerlik süresini henüz doldurmamış ancak verildiği tarihten sonraki mali yılda işlem yapılması talebi halinde, yetki belgesinin verildiği tarihten sonra olağanüstü genel kurul yapılmadığı ve belgede yazılı yetki ve yetkili kişilerin değişmediği hususunu, ibraz edilen belgenin uygun bir yerine yetkilinin kendi el yazısı ile yazarak imzalanmasından sonra talep karşılanmalıdır.

3) Bir yıllık geçerlilik süresi dolan yetki belgesine, “görülmüştür, değişiklik yoktur...” veya “görülmüştür, değişikliklerle muteberdir.” şeklinde aynı ticaret sicil memurluğunca yazılıp mühürlenmek ve tarih atılıp imzalanmak suretiyle şerh verilmiş olması halinde, talep karşılanmalıdır.

4) Yetki belgesi içeriğinde genel kurul tarihi belirtilmiş ise genel kurul ile yetkilendirilen temsilcilere (en fazla 3 yıl olmak üzere) kaç yıllık/aylık süre verildiğine dikkat edilmesi gerekir. ( Örneğin 2.ayda yapılan genel kurulda 1 yıllık yetki verilmiş ise bir sonraki yılın 2.ayından sonra o yetki belgesiyle işlem yapılamaz.)

Tapu harcı gider yazılır mı?

Işıl Seren KESKİN/Emlakkulisi.com