Üst kullanım hakkı tesisi!
Üst hakkı, hak sahibinе başkasının arazisinin üstündе vеya altında yapı yapma vеya mеvcut bir yapıyı muhafaza еtmе yеtkisi vеrеn hak olarak ifade ediliyor. Peki, üst kullanım hakkı tesisi nasıl olur?
Üst kullanım hakkı tesisi!
Bir başkasına ait bir arsanın altında veya üstünde inşaat yapmak veya mevcut inşaatı yerinde tutmak hakkını veren bir irtifak hakkı" olarak tanımlanıyor.
Üst hakkı bir şahıs veya bir taşınmaz lehine irtifak hakkı olarak tesis edilebiliyor. Eğer bu hak bağımsız ve sürekli (daimi ve müstakil) nitelik taşımıyorsa yani, 30 yıldan az süreli ise veya 30 yıl ve daha uzun süreli olmakla beraber üst hakkının tesisi sırasında üçüncü kişilere devredilemiyor.
Üst hakkı mirasçılara intikal edemiyor, üzerinde ayni hak tesis edilemeyeceğine veya bu tür tasarrufların izin alınmak suretiyle yapılabileceğine dair kısıtlamalar getirilmişse üst hakkı müstakil nitelikte sayılamayacağından bu hak irtifak hakları sütununa tescil ediliyor.
Üst kullanım hakkı nasıl tesis edilir?
Üst kullanım hakkının tesisi üç şekilde yapılabiliyor.
Bir arsanın üstünde inşaat yapma hakkı, bir arsanın altında inşaat yapma hakkı,
önceden yapılmış bir inşaatı yerinde tutma hakkı olarak üçe ayrılıyor ve üç şekilde üst kullanım hakkı kurulabiliyor.
Üst kullanım hakkı ile ilgili yasal düzenlemelere Türk Medeni Kanunu kapsamında yer veriliyor. Kanunun 726. maddesine göre, üst hakkı, irtifak hakkı arasında yer alıyor. İlgili Kanun Maddelerine aşağıda yer veriliyor;
Üst hakkı
MADDE 726.- Bir üst irtifakına dayalı olarak başkasına ait bir arazinin altında veya üstünde sürekli kalmak üzere inşa edilen yapıların mülkiyeti, irtifak hakkı sahibine ait olur.
Bir binanın başlı başına kullanılmaya elverişli bağımsız bölümleri üzerinde kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulması, Kat Mülkiyeti Kanununa tâbidir.Bağımsız bölümler üzerinde ayrıca üst hakkı kurulamaz.
Araziye dikilen fidanlar
MADDE 729.- Bir kimse başkasının fidanını kendi arazisine ya da kendisinin veya bir üçüncü kişinin fidanını başkasının arazisine dikerse, başkasının malzemesini kullanarak yapılan yapılara veya taşınır yapılara ilişkin hükümler bunlar hakkında da uygulanır.Ağaçlar ve ormanlar üst hakkına konu olamaz.
Kullanım hakkının tapuya tescili!
Öznur Yaslı/Emlakkulisi.com