Vakıf arazilerinin kiralama usul ve esasları!

Vakıf Arazilerinin Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ 17 Şubat 2000 tarihinde 23967 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı. Ancak, tebliğ 31 Ekim 2003 tarihinde yürürlükten kaldırıldı...

Vakıf Arazilerinin Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ!

Vakıf araziler mücavir alanların dışında yerleşim yerlerinden uzak, genellikle tarım amaçlı kullanılan tarla, bağ, bahçe, bostan, zeytinlik, narenciye bahçesi ve buna benzer yerlerdir. Kiralanan, arazi olduğundan Borçlar Kanununun hasılat kirası ile ilgili hükümlerine tabidir.

Vakıflar Genel Müdürlüğü ile idare ve temsil ettiği vakıflara ait arazi vasıflı vakıf taşınmaz malların kiralanması, 2886 sayılı Devlet İhale Kanununa tabi bulunmaktadır. Bu kanun gereği kiraya verilme usulü, kapalı teklif, açık teklif, pazarlık ve kıymet takdiri suretiyle yapılmaktadır. Kapalı ve açık teklif usulüyle iki defa ihaleye çıkarılıp da son ihalede isteklisi bulunmayan taşınmaz mallar ihalenin bitiminden itibaren 15 gün içerisinde de pazarlık suretiyle kiralanmaktadır.

 Vakıf arazilerin yılın hangi ayından başlayarak ne kadar süreyle kiraya verileceği, kiranın hangi aylarda (dönemlerde) alınacağı, arazinin özelliği, bölgesel özellikler, yapılan tarımsal faaliyet göz önüne alınarak arazinin bulunduğu Bölge Müdürlüğünce tespit edilir.

Arazinin durumuna ve işgale uğraması ihtimaline karşın Bölge Müdürlüklerince uygun görülenler üç yıla kadar kiraya verilebilirler. 3-10 yıl arası kiraya verilmesi uygun görülenler var ise ihaleye çıkmadan önce Bakan onayı alınmak üzere Genel Müdürlüğe baş vurulur.

Bir yıldan uzun süreli kiralamalarda ilk yıl için kira bedeli olarak ihalede kesinleşen kira bedeli alınır. Müteakip yıllar için uygulanacak kira bedeli Devlet İstatistik Enstitüsü'nce yayınlanan Toptan Eşya Fiyat Endeksi "On iki Aylık Ortalamalara Göre Değişim % Oranı"na (10) puan eklenmek suretiyle tespit edilir.

            Gerek ihale ilanına, gerekirse kira sözleşmesine kullanım amacı açıkça yazılacaktır. İhale ilanında yer alan kullanım amacı kira sözleşmesine de açıkça ve aynen belirtilecek ve bu kullanım amacı dışında kullanıma izin verilmeyecektir.

            Vakıf araziler, çok büyük araziler hariç bir bütün halinde kiraya çıkarılır.

            Kira ihalesine çıkarılacak taşınmaz malın muhammen kira bedeli bu işle görevli ihale komisyonunca belirlenir ve ita amirinden ihaleye çıkarma onayı alınır.

            İşbu Tebliğ ekinde yer alan genel şartname ile taşınmaz malın özellikleri ve burada yapılacak faaliyet gözönünde tutularak hazırlanacak özel şartnameye göre Devlet İhale Kanununa uygun olarak ilan edilir.

            İlanda belirtilen hususlara uygun olarak yapılacak ihaleyi müteakip ihale komisyonunca alınacak geçici ihale kararı ita amirinin onayına sunulur. Karar tarihinden itibaren 15 iş günü içerisinde ita amirince onaylanan ihale kararı en geç 5 iş günü içerisinde geçici ihale üzerinde kalana tebliğ edilir. İstekli, tebliğden itibaren yükümlülüklerini yerine getirerek 15 gün içerisinde müracaat etmesi halinde sözleşme yapılır.

            İdare adına ita amiri veya yetkilendirdiği görevliler tarafından imzalanacak kira sözleşmelerinin yazılı ve noterden yapılması zorunludur. Sözleşmenin yapılmasından sonra kiralanan kiracıya bir tutanakla teslim edilir.

            Kiracılar kiralama süresi içerisinde işbu Tebliğ ekindeki genel şartname ve sözleşmeye eklenecek özel şartlara titizlikle uyacaklardır. Belli bir program dahilinde idare elemanları kiralanan yerlerde inceleme yapacak, akde aykırı durumun tespiti halinde derhal yasal yollara başvurulacaktır.

            Tebliğ olunur.

            Ek: 1

VAKIF ARAZİLERİNİN KİRAYA VERİLME GENEL ŞARTNAMESİ

            1- Bu ihale şartnamesi ve tutanağında yazılı arazi vasıflı taşınmaz mal 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uyarınca boş olarak kiraya verilecektir. Bu şartnamede Vakıflar Genel Müdürlüğü "İdare" olarak ifade edilecektir.

            2- İdare, uygun bedeli tespitte ve ihaleyi yapıp yapmamakta serbesttir.

            3- Geçici ihale yapıldıktan sonra kararlaştırılan bedel değiştirilemez.

            4- İhale kararının onanması veya iptali, ihale üzerinde kalan veya verilene 2886 sayılı kanunun 32'nci maddesi uyarınca bildirilir.

            5- İhale sonucu yapılacak sözleşmeler notere tescil ettirilir.

            6- Devlet İhale Kanununun 6'ncı maddesi uyarınca, ihaleye katılamayacak olanlardan birisi, bilerek veya bilmeyerek ihaleye katılıp üzerine ihale yapılmış olsa bile, bu ihale bozularak geçici ve ek teminatı, sözleşme yapılmışsa kesin teminatı gelir kaydedilir.

            7- İdareye kira sözleşmelerinden doğmuş olsun veya olmasın herhangi bir borcu olanlar, haklarında kesinleşmemiş olsa dahi tahliye kararı bulunanlar, üzerine ihale yapıldığı halde usulüne uygun sözleşme yapmayanlar ile sözleşme yapıldıktan sonra taahhüdünden vazgeçenler ve mücbir sebepler dışında taahhüdünü sözleşme ve şartname hükümlerine uygun olarak yerine getirmeyenler ihaleye katılamazlar. Herhangi bir nedenle bunlara ihale yapılmışsa, kendileri ile sözleşme yapılamaz.

            8- Artırmaya katılacaklardan yıllık tahmin edilen bedelin %3'ü oranında geçici teminat ile %20'si oranında ek teminat ve üzerinde ihale kalanlardan yıllık ihale bedeli üzerinde %6'sı oranında kesin teminat alınır.

            9- İhale üzerinde kalan şahıs, yetkili makamın ihaleyi onamasının kendisine, vekiline veya tebligat adresine tebliğ tarihinden itibaren (15) gün içinde teminatı kesin teminat miktarına çıkarmaya, sözleşmeyi imzalamaya ve ihale ile ilgili ilan, vergi, resim, harç gibi diğer giderleri ödemeye zorunludur.

            Bu yükümlülükler yerine getirilmediği takdirde, protesto çekmeye ve hokum almaya gerek kalmaksızın ihale bozulur, ek ve geçici teminat irad kaydedilir.

            Sözleşme yapılıp kiracı kiralananı teslim almaya yanaşmadığı veya teslim aldıktan sonra akdin bitiminden önce terk ettiği takdirde, idare kiralananı akit dairesinde kullanmaya hazır bulundurmuş sayılacağından kiracı, kiranın tamamını ödemekle yükümlüdür. Ancak bu takdirde idare elde edeceği faydayı kiracının borcuna mahsup etmek üzere, taşınmazı geri kalan süre için yeniden ihaleye çıkararak başkasına kiralamaya yetkilidir. Yeniden yapılacak ihale sonucunda idarenin doğacak zararı hükmen tahsil edilir.

            10- Kiracı her kira artışında yeni kira miktarına göre teminat miktarını yukarıda belirtilen oranlar nispetinde tamamlamayı kabul ve taahhüt eder. Kesin teminat, sözleşme ve şartnameye uygun olarak kiracının kiralananı, idareye tesliminden ve tamamen ilişkisinin kesilmesinden sonra geri verilir. Kiracı, sözleşmenin devam ettiği sürece kesin teminatının kira borcuna mahsubunu isteyemez.

            11- Kiracı kiraladığı yeri kısmen veya tamamen başkasına kiralayamaz, kullanma hakkını veya sözleşmesini başkasına devredemez, hiç bir nedenle kiralananı kısmen veya tamamen başkasına işgal ettiremez, iş ortağı veya kar ortağı alamaz.

            Ancak, İdarece mevcut kiracının birikmiş kira borçlarını kanuni faizi ile birlikte def'aten ödemesi, mevcut kira bedelinde ve şartlarda yapılacak değişiklikleri devir alacak olanla birlikte kabul etmesi, hakkında kesinleşmiş tahliye kararı bulunmaması, devir alacak gerçek ve tüzel kişinin mali bakımından güçlü olduğunun belgelenmesi ve mali durumu güçlü muteber kefiller göstermesi ve dikkate alınacak diğer hususlar gözönüne alınarak devre, iş değişikliğine, iş ve kar ortağı almaya izin verilebilir. Taliplinin mali durumunun güçlü olup olmadığının nasıl belirleneceği İdarece bir genelge ile açıklanacaktır.

            12- İhalenin kesinleşmesi sonucu belli olan kira bedeli, belirlenen kira süresi ve para birimi üzerinden ödenir.

            Vergi, resim, harç vb. Tüm giderlerin tamamı kiracıya ait olup kiracı kira bedelinden hiç bir nam altında kesinti yapamaz, belirlenen kira bedelini aynen ödemekle yükümlüdür.

            13- Kiracı kiraladığı taşınmaz malı ne şekilde teslim almışsa sözleşmenin bitiminde yine aynı şekilde teslim etmekle yükümlüdür.

            14- Kiralanan arazi sit alanı ise taşınmaz, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca tasarruf edilir. Kiracı idareden ve yetkili kamu kurullarından izin almadan taşınmaz malda hiçbir tamirat, tadilat ve eklenti yapamaz. Aksi halde kiracı hakkında tazminat ve tahliye davası açılacağı gibi cezai takibata da geçilir.

            15- İdareden yazılı izin alarak kiracının dikeceği ağaç, fide, fidan vs. ile bağ, bahçe bostan gibi yerlerde ekilmiş, dikilmiş veya aşı yapılarak iyileştirilmiş ağaçlar vakfa bağışlanmış sayılır ve sökülemez. Gerek arazi gerekse üzerinde dikili şeylerin usulüne uygun olarak bakımı ve ıslahı kiracıya aittir. Yapılmaması akde aykırılık teşkil eder.

            Kiracı kiraladığı taşınmaz üzerinde varsa her türlü ağaçtan sorumlu olup, kendisi veya başkası ağaçlardan birini veya birkaçını kestiği takdirde ortaya çıkan zarar ziyan bedeli o yerin kiracısından tahsil edilir. Bu durum akde aykırılık sebebidir.

            16- Kiralanan arazi olduğundan 6570 sayılı kanun hükümlerine tabi değildir. Üzerine yapılacak olan prefabrike bina veya kulübe ve baraka gibi temelsiz inşaatlar arazinin gayrimusakkaflık vasfını değiştirmez.

            17- Kiracı, kira süresinin sonunda kiralananı boşaltmaya ve teslime zorunludur. Buna rağmen kiralananı tahliye ve teslim etmediği takdirde, geçecek her bir gün için günlük kira miktarının beş katını işgal tazminatı olarak ödemeyi kabul eder.

            18- İhale üzerinde kalan şahıs pey sürmek için artırma tutanağına yazdırmış olduğu adresi ikametgah olarak beyan ve kabul etmiş ve bu adrese yapılan tebligat kendisine tebliğ edilmiş sayılır.

            19- İşbu genel şartname ve ihale tutanağı ile sözleşmenin imzalanması esnasında ihale üzerinde kalan şahıs herhangi bir şart dermeyan edemez ve şartlı olarak pey süremez.

            20- Artırma sırasında fazla bedelle istekli çıktığı takdirde; artırmadan vazgeçen isteklilerin teminatları ihale bittikten sonra geri verilir.

            21- Kefalet ve ihale pulları, kontrat bedeli veya pul paraları, noter harcı, kaydiye, tellaliye, kontratoya taalluk eden giderler ile su, elektrik giderleri ve bekçi gibi tüm işletme giderleri ile kullanmadan doğacak koruma, bakım ve onarımların tamamı kiracıya aittir.

            Kiracı, ilan bedellerini geçici ihale yapıldıktan sonra yatırmayı kabul ve taahhüt eder.

            22- Kiracının ilgili kurum ve kuruluşlardan yapacağı tarımsal faaliyetle ilgili olarak izin alamaması, faaliyetlerinin yasaklanması veya belirlenen şekilden başka kiralananın kullanılmaması halinde dahi, kira bedelini ödemekle yükümlüdür.

            23- İhale üzerinde kalan şahısların, kesin teminatından başka ayrıca kira ilişkisinin doğurduğu her türlü borçlarından dolayı müşterek ve müteselsil borçlu olabilecek güvenilebilir kefiller göstermesi mecburidir. Bu kefalet kiracının kiracılık durumunun devamı süresince geçerlidir. Akdin uzatılması veya yenilenmesi halinde kiracı oluşacak yeni bedel ve şartlar üzerinden de kefil göstermek zorundadır.

            24- Kiracı, gerektiğinde idarenin yetkili elemanlarını kabul ve kiralananın her tarafını gezdirmekle yükümlüdür.

            25- Kiracı, kiraladığı yerde patlayıcı, parlayıcı, yanıcı madde ve malzeme üretemez, depolayamaz ve satamaz. Bu gibi haller görüldüğü takdirde, kiracıya tebligat yapılarak kaldırılması istenir. Bu ihtara rağmen on beş gün içerisinde aykırılığı gideremeyenlerle aynı fiili tekrarlayanların sözleşmeleri feshedilerek tahliyeleri sağlanır.

            26- Geçmiş ay veya dönemlere ait kira borcu bulunanların ödediği kira, evvelki ay veya dönemlere ait ödenmeyen kiraların ödendiği anlamına gelmez. Kiracı, kiralama tarihinden itibaren geçen devrenin her ayına veya dönemine ait makbuz ibraz etmedikçe kiralayanın muhasebe kayıtlarının esas olacağını kabul etmiş sayılır.

            27- Sözleşmenin yapılmasından sonra tarafların yazışmaları, sözleşmeyi değiştiremez ve sözleşme hükümlerinin aksine tarafları bağlayamaz. Sözleşme, ancak karşılıklı verilecek birbirine uygun açık irade beyanları ve değişikliği kapsayan bir belgenin imza edilmesi suretiyle değiştirilebilir.

            28- Her ay veya dönemin kirası o ayın 5'inci günü mesai sonuna kadar peşin olarak ödenir. Kiracı mahsulün az olması, tabii afetlerde veya haşarattan zarar görmesini gerekçe göstererek kira bedelinden tenzilat, erteleme ve zarar ziyan talep edemez. Taksitlerden birinin vadesinde ödenmemesi halinde o yıla ait kira bedelinin tamamı muacceliyet kesbeder.

            Her ne sebeple olursa olsun bu tarihten sonraki kira ödemelerinde bir gün dahi gecikme olsa 6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 51'inci maddesine göre Bakanlar Kurulunca tespit edilen oranda gecikme zammı alınır.

            29- Kiracının kira akdinde göstermiş olduğu adres, kanuni ikametgah olarak tayin edilmiş olup, mezkur adrese yapılan her türlü tebligatı tebellüğ etmiş sayılacaktır. Adres değişikliği halinde yeni adresini 15 gün içerisinde bildirmeye mecburdur.

            Gayrimenkulü kiralayan ortaklardan birisine işyerinde çekilen ihtar ve açılan tespit, akdin feshi, tahliye ve alacakların tahsili davası ve icra takibatı diğer ortaklar hakkında da geçerlidir. Ayrıca müşterek kiracılar birbirleri için müşterek borçlu ve müteselsil kefildirler.

            30- Kiracı, kira akdi süresinde veya sonunda taşınmazla ilgili kira tenzil talebinde bulunamaz.

            Kiracı teslim zaptını imzaladıktan veya mukavelesini yaptıktan sonra arazinin eksik olduğu veya bir kısmını kullanamadığını iddia edemez. Kiracı, kira müddeti sonunda taşınmazı Vakıflar İdaresine teslime mecburdur.

            31- Vakıf taşınmazlarda bira dahil her türlü alkollü içkilerin kullanılması, bulundurulması ve satışı yasaktır. Aksi takdirde idare mukaveleyi tek taraflı olarak fesihte serbesttir.

            32- Kiracı, mahalli örf ve adete uygun hareket etmeyi ve kiralananı idare yetkililerinin belirlediği zamanlarda kullanmayı kabul ve taahhüt eder.

            33- İşbu genel şartlarla, kira kontratosundaki şartlardan herhangi birine kiracının uymaması halinde, idare derhal sözleşmeyi feshedebilir ve kalan süresinin kira tutarını tazminat olarak kiracıdan isteyebilir.

            34- Artırmaya katılacak her istekli imzaladığı, yukarıda yazılı genel şartlarla kira sözleşmesine konulmuş özel şartları okumuş ve kabul etmiş sayılır.

            35- Kira tahsilatı ve hukuki sorunların çözümlenmesi gibi, kira akdinin uygulanmasına ilişkin hizmetlerin ifasının idare tarafından başkalarına devredilmesi halinde, kiracı kira sözleşmesi ve eki şartnameler çerçevesinde hizmeti yapacak şahıslarla muhatap olmayı kabul eder.

            36- Vakıf arsalara konulacak olan reklam ve ilan panolarının konulmasına izin verilmesi; ebat, şekil ve bunlardan alınacak ücretin takdiri idarenin yetkisindedir. Arsa kiracısı bu konuda hiç bir hak iddia edemez.

            37- İhaleden ve sözleşmeden doğacak her türlü dava ve icra takiplerinden Bölge Müdürlüğü ve Müdürlüklerin bulunduğu yer mahkemeleri ve icra daireleri yetkilidir.

Vakıf Taşınmaz Malların, Vakıf Arsaların ve Vakıf Arazilerin Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğlerin Yürürlükten Kaldırılmasına Dair Tebliğ

MADDE 1 —14/10/1998 tarih ve 23493 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vakıf Taşınmaz Malların Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ ve Eki Genel Şartname, 17/2/2000 tarih ve 23967 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vakıf Arsaların Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ ve Eki Genel Şartname ile 17/2/2000 tarih ve 23967 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Vakıf Arazilerin Kiralama Usul ve Esasları Hakkında Tebliğ ve Eki Genel Şartname yürürlükten kaldırılmıştır.

MADDE 2 —Vakıf taşınmaz malların, arazi ve arsaların kira artış oranları ile kiralama işlemleri hakkındaki usul ve esaslar, Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından belirlenir.

MADDE 3 —Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

MADDE 4 —Bu Tebliğ hükümlerini Vakıflar Genel Müdürü yürütür.