Van Ferit Melen Havaalanı depreme dayandı!
Depremin ardından pistte herhangi bir hasar olmadığı anlaşılan Van Ferit Melen Havaalanı kısa sürede uçaklara hizmet vermeye başladı. 23 Ekimden bu yana 1352 uçak ve helikopter Vana uçtu
Vandaki iki büyük deprem ve sayısız artçıya rağmen Ferit Melen Havaalanı kesintisiz hava trafiğini sağlayarak ayakta kaldı. 7.2 büyüklüğündeki depremin olduğu 23 Ekimden bu yana tarifeli, tarifesiz, sivil, askeri, yerli ve yabancı 1352 uçak ve helikopter Vana uçtu.
Apronun altı uçak kapasiteli olması ve kargo uçaklarının boşaltma işlemi uzun sürdüğü için yabancı uçaklar Vandan Erzuruma yönlendirildi. Vana sadece depremin hemen ardından Azerbaycandan gelen iki Ilyushin Il-72 tipi uçak indi. Sınırlı kapasiteyi verimli kullanan Meydan Müdürü Engin Zırhlıoğlu ve ekibi, çok sayıda sivil-askeri uçağın ve helikopterin bölgeye ulaşmasını sağladı.
Önce Ercişi daha sonra Vanı vuran her iki depremin ardından kısa süreliğine hava trafiği durduruldu ve pist, taksi yolları, apron, uçakların emniyetle inmesini sağlayacak seyrüsefer sistemleriyle yaklaşma ışıkları kontrol edildi. Herhangi bir hasar olmadığı görüldükten sonra Van Ferit Melen Havaalanı kısa sürede uçaklara hizmet vermeye başladı.
İlk depremde yolcu terminaliyle kulede hafif hasar oluştu. Cam kırıkları nedeniyle bir personel yaralandı. Kule itfaiye binası
üzerine taşındı.
DEPREMLE AÇILDI
* İkinci depremde terminalde çatlaklar tespit edilince tamamlanmasına çok az süre kalan, mevcut terminalin yanındaki yeni terminale geçildi.
* Yeni terminalle birlikte yıllık yolcu kapasitesi iki buçuk kat artacak. Dayanıklılık testleri 9 Kasımdaki 5.6 büyüklüğündeki ikinci depremden sonra yeniden yapılan binada hasar bulunmuyor.
* Kontrolörlerse, geçici kuleden ikinci depremin ardından itfaiye barakasına taşıdı. Taşınma sırasında uçaklar itfaiye araçlarının içinde oturan kontrolörler tarafından yönlendirildi.
PREFABRİK KULE
Devlet Hava Meydanları İşletmesi (DHMİ) Genel Müdürü Orhan Birdal, ikinci depremin ardından Ağrı Havaalanındaki prefabrik kuleyi Vana gönderdi. Çelik konstrüksiyon kule, hızla kuruluyor. Kontrolörlerin prefabrik kuleye geçmelerinin ardından terminal üzerindeki eski kulenin yıkılacağını söyleyen Birdal, önümüzdeki günlerde eski terminali güçlendirmek üzere çalışmaların başlayacağını açıkladı.
Van Ferit Melen Havaalanına deprem ekipleri ve yardımları taşıyan geniş gövdeli Airbus A330 kargo ve A340 yolcu uçakları rahatlıkla inip kalkabildi. Gece de açık olan meydan yoğun trafiğin koordinasyonu için slot uygulamasıyla uçakları kabul ediyor.
YENİ YAKLAŞMA SİSTEMİ KURULUYOR
Vanda coğrafi engeller nedeniyle düşük görüş şartlarında emniyetli iniş imknı sağlayan Aletli İniş Sistemi (ILS) kurulamıyor. Ancak, buraya ILSde pistin istikamet bilgisini veren Localiser sistemi kurulacak. Uçaklar piste daha emniyetli yaklaşabilecek. ILSnin diğer sistemi ise Glide Path olarak adlandırılıyor. Bu sistem, pilota süzülüş açısını veriyor.
ANA Havayolları Boeing 787de Airbustan yardım alacak
Boeing 787nin ilk kullanıcısı olan Japon ANA Havayolları tip eğitiminin beş haftaya çıkmasıyla rakip Airbustan yardım istedi. Normalde Boeing, 777 uçaklarında görev yapan pilotların benzer kokpit yapısı nedeniyle beş işgünü süren eğitimle 787de uçmaya başlayacaklarını açıklamıştı. Ancak bu tip eğitimi programını onaylamayan Japon Havacılık Otoritesi, süreyi 35 işgününe çıkardı.
İlk iki 787yi teslim alan All Nippon Airways (ANA), eğitim süresinin kısaltılması için Airbusla görüşmelere başladı. Avrupalı uçak imalatçısının A320den A330/A340 uçaklarına geçişte uygulanan ve iki-üç gün süren eğitiminin farklı bir versiyonu ANA Havayolları için hazırlanacak. Benzer kokpite sahip uçakların ortak eğitim programı, Airbus felsefesiyle oluşturulacak.
Japon otoritenin kararlarına saygılı olduğunu belirten ANA Uçuş Eğitim Başkanı Kaptan Pilot Hideaki Hayakawa mevcut eğitimin otoritenin istediği şekilde yapılacağına dikkat çekti.
Boeing, konunun Japon otoritenin istediği ek eğitimler nedeniyle uzadığını kabul ederken bu sorunun önümüzdeki aylarda çözüleceğini umduklarını açıkladı. Uçağın bir başka kullanıcısı olacak United Continental Havayolları ise 777de uçan pilotların 787ye geçiş sürelerini 11 gün olarak belirledi.
ÖN İNİŞ TAKIMI AÇILMADI
Bir yandan 787de eğitim uçuşlarına devam eden ANA, geçen hafta da yaklaşmada açılmayan ön iniş takımı sorunu yaşadı. Pilotların iniş takımlarının açılma ikazını alamamaları üzerine uçak Okayama Havalimanından pas geçti. İkinci denemede pilotlar ön iniş takımını manuel olarak sorunsuz açtı. Yapılan incelemede hidrolik kollara açış kumandasının iletilmediği tespit edildi.
İmalatçıların ve havacılık otoritelerinin çok sıkı testinden geçen uçaklarda bu tür aksaklıklar yaşanabiliyor. Bazen sorunlar giderilinceye kadar uçuşlar durduruluyor. Havayollarıyla imalatçı birlikte çalışarak teknik sorunlar kısa sürede aşılıyor. Bu nedenle ilk siparişi veren havayolları, uçakları diğer kullanıcılara göre daha ucuz satın alıyor.
KOKPİTTEKİ HUDA ÖZEL EĞİTİM
Japon Havacılık Otoritesi 787de kullanılan ve pilotların kokpitteki ekranlara bakmadan HUD (Head-Up Display/Baş Yukarı Ekranı) ile uçmalarını sağlayan sistem nedeniyle ek eğitim süresi talep ettiği öğrenildi. Otorite, ANA pilotlarının daha önceden görev yaptıkları uçaklarda HUDun bulunmadığını, eğitimde sistemin kullanımının daha da uzun süre işlenmesi gerektiğine karar verdi. Sistem, uçuş verilerini savaş uçaklarında olduğu gibi ekrana yansıtıyor. Böylece pilotlar kokpitteki ekrana bakmıyor. Tüm verileri HUD üzerinden takip ediyor. Kötü hava şartlarında HUD daha emniyetli iniş imknı sağlıyor.
Hürriyet/Uğur Cebeci