Vefat eden kişinin mirası nasıl paylaşılır?

Posta yazarı Tamer Heper, bir okuyucusunun 'Vefat eden kişinin (bay veya bayan fark eder mi bilmiyorum) çocukları yoksa, miras eş ve kardeşlerine kalır diyorsunuz. Bu miras, veraset ilamındaki paylar oranındaki gibi midir? Yoksa eşin verasetteki hissesine düşen paydan başka ayrıyeten saklı pay gibi bir hissesi var mı? Yoksa miras; saklı pay gözetilmeksizin tüm mal varlığı üzerinden veraset ilamındaki hisseye isabet eden paylar oranında mı bölüşülür?' sorusunu yanıtladı. İşte Tamer Heper'in yazısı...

Vefat eden kişinin (bay veya bayan fark eder mi bilmiyorum) çocukları yoksa, miras eş ve kardeşlerine kalır diyorsunuz. Bu miras, veraset ilamındaki paylar oranındaki gibi midir?

Yoksa eşin verasetteki hissesine düşen paydan başka ayrıyeten saklı pay gibi bir hissesi var mı?

Yoksa miras; saklı pay gözetilmeksizin tüm mal varlığı üzerinden veraset ilamındaki hisseye isabet eden paylar oranında mı bölüşülür? ● B. Y.

Ölen eşlerden söz ederken dikkat ederseniz, sağ kalan eş veya vefat eden eş diye söz ediyorum.

Yani ölenin erkek veya kadın olması, buna göre de sağ kalanın erkek veya kadın olması durumu değiştirmiyor.

Erkeğin ölümü ile hayatta kalan karısı ile kadının ölümü ile sağ kalan kocası aynı haklara sahiptir yani kadın erkek ayrımı yoktur.

★ ★ ★ ★ ★

Sağ kalan eşin miras payı yasal olarak bellidir ve bu paya sahip olur. Veraset ilamında belirtilen pay da bu yasal paydır. Sorulan soruda vefat edenin çocukları yok, eşi ve kardeşleri var.

Bu durumdaki bir aile tablosunda, eşe miras bırakanın malvarlığının (terekenin) yarısı kalır. Diğer yarısı ise kardeşler arısında paylaştırılır. Peki sağ kalan eşin saklı payı var mı?

Evet var, sağ kalan eşin saklı payı miras payının tamamıdır. Ancak böyle bir aile tablosunda önemli rol oynayan husus, diğer mirasçıların saklı payı olup olmadığıdır. Anlatılan olayda diğer mirasçılar kardeşler olduğuna göre onların saklı payı yoktur.

★ ★ ★ ★ ★

Miras başkaca bir hukuki zemin yoksa, evet yasal hisseler itibarıyla paylaşılır. Şayet bir vasiyetname veya bir bağış varsa mahfuz hissesi (saklı payı) bulunmayan kardeşlerin bir müdahalesi olamaz.

Kardeşler lehine, sağ kalan eş aleyhine bir müdahale olursa sağ kalan eş mahfuz hissesine düşen oranı talep edebilir.

Yukarıdaki hususlar genel kural olmakla birlikte bir istisnadan da söz etmeliyim: Bizim hukukumuza çok geç giren bir ‘edinilmiş mallara katılma sistemi’ vardır ki bu sistemin uygulanması isteme hakkına sahip sağ kalan eş, evlilik birliği içinde edinilmiş mallara ait parasal değerin yarısını talep etme hakkına sahiptir. Bu husus, hesapları biraz karıştırır.