Venedik Musa Projesi tamamlanıyor!
Venedik´i batmaktan kurtaracağı umulan çok tartışmalı Musa Projesi´nde son aşamaya gelindi
Projenin adı Musa. İtalyanca´da Mose. Daha doğrusu İtalyanca´da Modulo Sperimantale Elettromeccanico´nun (Deneysel elektromekanik modül) baş harflerinden oluşan MOSE. Hedef, denizin yükseldiği dönemde Venedik lagününü (deniz kulağını) Adriyatik Denizi´nden hareketli kapaklarla ayırmak. Deniz 110 cm´den fazla yükseldiği zaman kapaklar açılacak ve 300 cm´e kadar olan yükselmenin önüne set çekilmiş olacak. Bu teknik (kıyıların yükseltilmesi gibi) bir takım başka önlemlerle birlikte kullanılacak.
Kanallar ve deniz üzerine kurulmuş olan Venedik şehri giderek çöküyor, su baskınları sıklaşıyor ve sulan altında kalan bölümler zarar görerek bozulma gün geçtikçe hızlanıyor. MOSE projesi 2003 yılında lagünü denize bağlayan üç geçitte (Lido, Malamocco ve Chioggia) aynı anda başladı ve ...
Gemi geçer, deniz geçmez
MOSE projesi devasa bir yatırım ve inşaat. Ancak büyük kısmı denizin altında olduğu için görülmeyecek. 1,6 km uzunluğundave her biri 300 tonluk 78 kapıdan oluşan hareketle bir bent deniz dibine, lagünün 3 girişine inşa edildi. Deniz, Venedik´i tehdit edecek şekilde yükselirse, hava basınçlı kapaklar açılacak ve deniz suyunun lagüne girişi (gemilerin geçmesine izin verecek şekilde) engellenecek.
Tamamı İtalya Devleti tarafından finanse edilen 4,7 milyar avroluk (9,5 milyar TL) proje 2014 yılında tamamlanacak. Mühendisler "Musa´nın yüzde 65´i tamamlandı. Çok önemli bir safhaya geldik" diyorlar. Lagünün 3 geçidinde, deniz dibinde kazı çalışmaları bitti, nivelman yapıldı ve ağır bentlerin yükünü taşıyacak şekilde güçlendirildi. Ve sıra devasa `deneysel´ benti inşa etmeye geldi.
Her biri 4 apartman boyunda
Halen kuru bir havuzda inşası süren dev kalıplar (kasalar) betondan dökülüyor. Her biri 4 katlı bir apartman büyüklüğündeki kasalar, 20 metre eninde ve 19 ila 30 metre boyunda 3 kapağı taşıyacak. Projeyi yürüten konsorsiyumun sözcüsü Elena Zambardi, Le Monde´a yaptığı açıklamada (4-5 temmuz) "İmalatı tamamlandıktan sonra, bu kasalar gemiler gibi römorkörlerle çekilecek, suyla doldurularak batırılacak ve santim hesabıyla yerine oturtulacak" diyor.
Kasaların inşası devam ederken, devasa kapaklar hakkında bilinmezlik de sürüyor. Henüz imalat için ihaleye çıkılmadı. Bui sebeple, zaten 3 yıl geciken projenin daha da gecikmesinden ve faturasının şişmesinden endişe ediliyor.
Projede, söz konusu sistemin işlemesi halinde, işletme ve bakım maliyetinin boyutları hiç hesaplanmadı. Yine, dev metal kapıların paslanmaya, yosunlara ve midyelere karşı nasıl korunacağı düşünülmedi. Bu arada, ilk taslağı 1981´de yapılan projenin, iklim değişikliği sebebiyle büyüyen su baskını ve fırtına tehdidine karşı Venedik´i koruyamayacağı; eskiye nazaran boyu büyüyen dalgaların ve güçlenen fırtınaların kapıları parçalayacağı gibi endişelerle projeye karşı çıkanların sayısı da bir hayli.
118 ADA ÜZERİNE KURULU KENT
Venedik Kuzey Adriyatik´te 118 adacık üzerine kurulu 412 km2´lik, 270 bin nüfuslu bir ada şehri. Araç trafiği olmayan kentte ulaşım 170 kanal ve 400 köprüden sağlanıyor.
Venedik´in denizden yüksekliği sadece ortalama 1 metre. Bir yandan şehir yüzlerce yıllık tarihi sarayları ve binalarıyla ağır ağır çökerken, denizin yükselmesi, güçlenen fırtınalar ve akıntılar neticesinde su baskınları giderek sıklaşıyor.
Son aqua alta (yüksek su) 2009 Noeline denk geldi. 114 cm yükselen sular ada-şehrin büyük bölümünü bastı. 4 Kasım 1966´daki rekor (194) cm hâlâ kırılamasa da, 1996-2005 döneminde 110 cm´yi aşan (yani su baskınına sebep olan) 50´den fazla aqua alta meydana geldi. Bu, önceki 50 seneye göre, su baskınlarının iki katına çıkması anlamına geliyor.
Ekoloji konunacak diyorlar
MOSE projesi kapsamında (şimdiki şartlarda) yılda ortalama 5 kez suyun 110 cm ve daha fazla yükseleceği ve baraj kapaklarının da ortalama 6´şar saat süreyle kapatılacağı tahmin ediliyor. Bu şekilde lagünün denizden kopmayacağı, suyun sirkülasyonunun ve havalandırmasının sekteye uğramayacağı ümit ediliyor. Meteoroloji uzmanları 2100 yılında küresel ısınma neticesinde Kuzey Adriatik´te deniz seviyesinin 60 cm´ye kadar yükselebileceğini öngörüyorlar. Proje uzmanları MOSE´nin kapaklarının 3 metreye kadar yükselen denizi tutabileceğini iddia ediyorlar. Ancak böyle bir senaryoda, deniz seviyesiyle lagün arasında 2 metrelik irtifa farkı olacağından, lagünanın ölmesi kaçınılmaz deniliyor.
Hürriyet Emlak