Vinç sektörü büyüme hızı bir önceki yıla göre geriledi!
Vinç sektörü, hatırlanacağı üzere 2013 yılını yükselişle kapatmıştı. 2014 yılı beklentilerimiz de bir önceki seneyle paralellik gösteriyordu. Fakat söz konusu dönemde büyüme oranı, beklentilerimizin altında gerçekleşerek, yüzde 3.3'te kaldı
Vinç sektörü, hatırlanacağı üzere 2013 yılını yükselişle kapatmıştı. 2014 yılı beklentilerimiz de bir önceki seneyle paralellik gösteriyordu. Fakat söz konusu dönemde büyüme oranı, beklentilerimizin altında gerçekleşerek, yüzde 3.3'te kaldı. Bu durum sektörü, özellikle son çeyrekte etkiledi. Sektörün genel durumunu ele aldığımızda ise kule vinç alanında yapılan satın alma ve kiralamalara bakmak gerekiyor. Bu alandaki gerçekleşmeler, sektörün büyüme hızını belirlemiş oldu. Özellikle konut, AVM ve yaşam alanlarında faaliyet gösteren firmalar, yapı yüksekliklerinin de artması ile kule vinçli imalat yöntemini tercih etmeye başladı.
2008 krizinden sonra ekonomik gelişimi görmek isteyen firmalar, kule vinç tedarikinde kiralama yöntemini tercih etti. Bu gelişmeyle birlikte, 2012 ila 2014 yılları arasındaki satış rakamları, inşaat sektöründeki birçok firmanın makine sahibi olmayı tercih ettiklerini gösteriyor. Buna ilave satın alma gücünün, kiralamadaki büyümeyi etkilememesi inşaat sektörüne yeni oyuncuların da girdiğini gösteriyor. Dolayısıyla kule vinç sektörünün kiralık makine parkı 2013 yılında yüzde 4 büyüdü. Geçtiğimiz yıl ise bu oran yüzde 3'e geriledi. 2013 yılında yaklaşık 245 adetlik satış rakamına ulaşan kule vinç sektörü, 2014 yılında ise200 adetlik satış bandım yakaladı. Elbette sektörel büyümenin getirdiği açıktan kaynaklı vinç ihtiyacı ise kiralama yöntemiyle karşılandı.
Yine, kule vinçlerin farklı kompozisyon ve modellerine ihtiyaç duyan endüstriyel projeler nedeniyle 2013 yılında hissedilen yavaşlama, geçen yıl ise etkisini hissettirdi. Ayrıca, özel ve kamu yatırımlarındaki belirsizlik finansal anlamda bulanık geçen senenin etkisiyle sektörümüze olumsuz yansıdı. Söz konusu gelişmeler ışığında büyük makinelerin satış rakamlarının Türkiye sanayisi için olumsuz görüntü verdiğini söyleyebiliriz.
Diğer bir etken de bu alanda faaliyet gösteren büyük firmaların mevcut makine parklarının doyuma ulaşarak, ihtiyaçlarını karşılayabileceğini gösteriyor. Endüstriyel alanda son iki yıldır ortaya çıkan gelişmeler ise sektör için yeni bir hedef basamağının bulunduğunu gösteriyor. Proje halindeki hidroelektrik santraller, termik santraller ve nükleer santral projeleri sektörümüzün beklentileri arasında. 3'üncü boğaz köprüsü, İstanbul-İzmir otoyolu içinde yer alan İzmit köprüsü gibi vinç sektörünün gündemini oluşturan projelerde makine tedarikleri hemen hemen tamamlandı. Kısmen kiralık makine parklarından ihtiyaçlar karşılanmaya devam ediyor. Diğer büyük projelerdeki belirsizlik devam ederken, seçim yılı olması nedeniyle bu yıl büyüme anlamında büyük bir beklenti içinde değiliz.
Araç üstü vinç sektörü büyüdü Bundan beş sene önce vinç almayı, kendi projeleri için lüks sayan birçok firma 2013 ve 2014 yıllarında hem mobil hem de kule vinç olarak makine parkı oluşturdu. Bunun neticesinde de inşaat alanında kalite ve hız anlamında global sıralamaya girmiş bir Türkiye görüyoruz.
Dolayısıyla İMDER üyeleri olarak gelinen bu nokta, bizi gayretli olmaya teşvik ediyor. Vinç sektörünü alt dalları itibarıyla incelediğimizde kule vinç sektörü kiralama pazar mm, yedi yıldır devam eden büyüme hızını 2014 yılında da koruduğunu görüyoruz. Araç üstü mobil vinç sektörü ise yaklaşık yüzde 5 ila 10 arası bir büyüme gösterdi. Yine, araç üstü vinç imalat sektörünün çoğunluğu Konya'da faaliyetini sürdüren KOBİ niteliğinde yaklaşık 60 üretici, 2 bin 100 çalışan, yıllık 2 bin adetlik üretim kapasitesi ve 200 milyon dolar satış hacmine sahip. Sektör ulaştığı bu kapasiteyle ve uyguladığı rekabetçi fiyatlarla, vinçlerin ithalatım büyük ölçüde engelleyerek, istihdama ve yerli üretime destek oluyor. Elektrikli gezer vinç, mobil vinç ve kule vinç için toplam istihdam sayısına baktığımızda bu rakam yaklaşık 6 bini buluyor.
Kalifiye eleman önemli Global pazarda kule vinç sektörüne göz attığımızda ise iş makineleri sektöründeki büyüme hızına ancak 2013 yılında ulaşıldığım görüyoruz. Yaklaşık dört senedir Uzakdoğuda kurulu fabrikaların üretim kapasiteleri yüzde 95'lerin üzerinde seyrederken 2013 yılında Avrupa ve Amerika'daki fabrikaların üretim kapasiteleri yüzde 70 seviyelerini ancak buldu. İş makineleri sektöründe var olan yetişmiş kalifiye eleman sıkıntısı, diğer iş makinelerine nazaran bilgi, birikim ve deneyim gerektirmesi nedeniyle, kule vinç sektörü için artarak devam ediyor. Bu açıdan sektör, İMDER ve eğitim kurumlarının öncülük edeceği her türlü eğitim projesine destek vermeye geçtiğimiz yıl devam etti. Eğitm çalışmaları 2015 yılı içinde de sürecek.
Derneğimizin sektör adma yürüttüğü faaliyetlere baktığımızda ise periyodik şekilde, 'Vinç Komitesi' ticari beklenti ve gelişmelerini değerlendirmek dışında bakım, kurulum, depolama gibi konularda niş ürünleri yönetim kuruluna sunuyor. Diğer bir çalışmamız ise kontrolsüz satış, pazarlama, kiralama ve üretimleri denetleyerek, kurgulanan projeye teknik destek sağlamak. Ancak bu çalışmalarımızda istenilen denetimi elde edemediğimiz için şimdilik durdurduk.
Düşüncemiz, tüm denetim ve kontrolleri kamudan beklemenin yeterli olmayacağı, çözüm olarak da akredite olmuş denetim ve kalite kuruluşların bu ihtiyacı karşılaması yönünde. Bu konuda kontrolör firmalar ile görüşmelerimiz devam ediyor. Tüm sektörlerde olduğu gibi yıllardır dile getirilen kalifiye eleman ihtiyacı da devam ediyor. Operatörlük sertifika programları, ilgili sertifika ile alakasız makineler de veriliyor.
Derneğimiz bu sene eğitim ve sertifika organizasyonu ve test sürüşlerinin yapılabileceği bir eğitim alanı oluşturmayı hedefliyor. Prensip olarak yüksekte personel çalıştırmayı gerektiren vinç sektörü, iş sağlığı ve güvenliği açısından 6331 sayıh kanununu yeterli bulmasa da genel gerekliliklerini yerine getiriyor. Bu yönde OSGB'lere gerektiğinde eğitim ve doküman olarak katkıda bulunmayı teklif ediyoruz. Özellikle 2014'te yaşanan üzücü kazaların birçoğu sektörümüzde gerçekleşti. Komitemiz bu kapsamda basın bilgilendirmelerinde üzerine düşen sorumlulukları yerine getiriyor.
Dünya ek