Yabancılara konut satışı 3,2 milyar doları bulacak!

Mütekabiliyet Yasası'nın ardından BAE, Kuveyt, Katar, Bahreyn, İran, Kazakistan, Rusya gibi ülkelerden yoğun talep gelirken, geçtiğimiz yıl yabancı kişi ve kuruluşlara yaklaşık 3 milyar dolarlık gayrimenkul satışı yapıldı...

Türkiye gayrimenkul piyasasına dönük yabancı ilgisi her geçen gün artıyor. Mütekabiliyet Yasası'nın ardından BAE, Kuveyt, Katar, Bahreyn, İran, Kazakistan, Rusya gibi ülkelerden yoğun talep gelirken, geçtiğimiz yıl yabancı kişi ve kuruluşlara yaklaşık 3 milyar dolarlık gayrimenkul satışı yapıldı. Bu yıl sonunda bu rakamın 3,2 milyar doları bulacağı tahmin ediliyor. 

2012 yılının sonlarına doğru çıkarılan Mütekabiliyet Yasası ile birlikte hareketlenen yabancıya satış konusunda her geçen yıl daha fazla yol alınıyor. Geçen yıl yaklaşık 3 milyar dolarlık yabancıya satış rakamını yakalayan Türkiye'nin seçimler nedeniyle siyasi belirsizliklerin yaşandığı 2014'te bu rakamı 3,2 milyar dolara çıkarması bekleniyor. 

Ağaoğlu'dan İnanlar İnşaat'a, Ege Yapı Group'tan Mesa'ya kadar inşaat sektörünün önde gelen aktörleri özellikle BAE, Kuveyt, Katar, Bahreyn, İran, Kazakistan, Rusya gibi ülkelerden yatırımcılara gayrimenkul satışı gerçekleştiriyor. Müteahhitlerden aldığımız yabancıya satış rakamlan, bu yıl iç pazarda yaşanan yavaşlamanın yabancıya satış rakamlan ile hızlandırıldığını ortaya koyuyor. 

Bu konuda Araplara dönük blok satışlarda gündeme gelen Ağaoğlu'nun Ağaoğlu My World Ayazma ve Maslak projelerinde Arap sakinlerinin yoğunluğu göze çarpıyor. Hatta bu sitelerde bazı tabelalar Arapça olarak yeni sakinlerinin hayatlarını kolaylaştırıyor. 

Yabancılara en büyük toplu satışları yapan Ağaoğlu Şirketler Grubu, 2012'de yürürlüğe giren Mütekabiliyet Yasası'ndan bu yana yabancılara 1 milyar dolara ulaşan gayrimenkul satışı gerçekleştirdi. En büyük toplu satışı Suudi Ehsaan Fareed Abduljawad'a yaptıklannı belirten Ağaoğlu Şirketler Grubu CEO'su Hasan Rahvalı, "Satışlarımız devam edecek. En önemli ihracat kalemleri arasına gayrimenkulüde sokacağız. Maslak 1453, Ağaoğlu Europe, Andromeda ve My Home Maslak'ta gerçekleşen yabancıya satışlarımıza farklı projeleri de ekleyeceğiz" diyor. 

SATIŞLARIN YÜZDE 1'İ

Yabancıya satış konusunda Türkiye'nin genel toplam satışları ile markalı üreticilerin satışlarını ele almak gerektiğine dikkat çeken TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya şunları söylüyor: "Türkiye'de geçtiğimiz yıl 1 milyon 157 bin konut satışının sadece yüzde 1'lik kısmını yabancıya satış oluşturdu. Bu yıl da bu rakamın benzer seviyelerde olduğunu düşünüyorum. 

Markalı konut projeleri açısından konuyu ele aldığımızda iç pazardaki talep daralmasının dış pazara satışla aşıldığını görüyoruz. Geçtiğimiz yıl markalı konut projelerinde yabancıya satış oranlan yüzde 10-15 iken bu yıl projesine göre değişmekle birlikte yüzde 20-25'ler seviyesine çıktı." 

Maya, gelecek yıl bölgenin siyasi istikran ile ekonomide yaşanacak gelişmelere paralel satışların bu yıla benzer seviyelerde gitmesini beklediklerini de vurguluyor. 

Yabancılara projelerinden blok satış yapmayı doğru bulmadıkları için tek tek satış yapmayı tercih ettiklerini belirten Mesa İnşaat Yönetim Kumlu Başkanı Erhan Boysanoğlu, "Özellikle Tema İstanbul, Çamlıca projelerimizde yabancı emlakçılardan talep alıyoruz ama blok satış yapmaya yönelik bir anlaşma yapmıyoruz. Yabancı ilgisi her geçen gün artıyor ve artmaya da devam edecek. Burada müşteri kitlemizin yoğun yabancı olan projelerden çekilmelerine yönelik çekincelerimiz var" diyor. 

TURİZMLE PARALEL BÜYÜMELİ 

Türkiye'ye yabancı ilgisinde Gezi Parkı döneminde ve sonrasında yavaşlama olduğuna dikkat çekiliyor. İlginin Gezi protestolan öncesine dönemediğine dikkat çeken İnanlar İnşaat Yönetim Kumlu Başkanı Serdar İnan, "Olaylann TV kanallarında fazla abartılarak gösterilmesi Türkiye'ye daha temkinli yaklaşılmasına neden oldu. 

Geçtiğimiz yıl 3 milyar dolar civarında olan yabancıya satış rakamının bu yıl 3,2 milyar dolara çıkacağını düşünüyorum. Türkiye'nin turizm gelirine paralel olarak yaklaşık 30 milyar dolarlık bir yabancıya satış olmalı. Önümüzdeki yıllarda bu gerçekleşebilir" diyor. 

Arap ülkelerinden birçoğunun önde gelen zenginleri Londra. Paris gibi Avrupa kentlerinde yılın birkaç ayını geçiriyor. Ancak uzun yıllardan bu yana bu ülkelerde zaman geçiren bu kişiler artık yeni yerler arayışına girdiler. 

TÜRKİYE İLGİSİ ARTIYOR 

Bundan iki yıl öncesinde Mütekabiliyet Yasası'nın çıkarılıp bu kesimin Türkiye'de mülk edinip bir yıla kadar oturma izni almasının yolunun açılması Arap ve Ortadoğu ülkelerinden ülkemize olan gayrimenkul yatırımlarının artmasını sağladı. Türkiye'de yaşamaktan büyük keyif alan bu kesimin yakınlarını, akrabalarını da getirme eğiliminde olmaları Türkiye'deki yabancı sayısını artıracak bir unsur olarak gösteriliyor. Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Umut Durbakayım, Tuzla, Halkalı ve Fikirtepe'de bulunan üç projelerinde yer alan yaklaşık 7 bin dairenin 65'ini yabancılara satıp 27 milyon TL'lik yabancıya satış gerçekleştirdiklerini söylüyor. Projelerinden daire alan yabancı müşterilerinin bireysel yatınmcılardan oluştuğuna dikkat çeken Durbakayım, "Projelerimizden 200300 adet gibi yüksek montanlı alım yapmak isteyen yabancı yatırımcılar da geldi. Fakat prensip olarak kendi projelerimizi kendimiz pazarladığımız için bu tip taleplere sadece teşekkür ettik" diye konuşuyor. 

"POPÜLER ÜLKEYİZ" 

Artaş İnşaat Yönetim Kumlu Başkanı Süleyman Çetinsaya, Vadi İstanbul, TEMA İstanbul gibi ortağı olduklan projelerde blok satış yerine bireysel satış yaptıklarını söylüyor. Çetinsaya, "Türkiye'deki gelişim ve değişim yabancı ilgisini artırıyor. Türkiye artık yabancıların yaşamak için tercih ettikleri en popüler ülkerden" diyor. 

Projelerinin yabancı yatırımcıların ilgisini çektiğini belirten Dap Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Ziya Yılmaz da şunları söylüyor: "Başta Arap ülkeleri olmak üzere pek çok Ortadoğu ve Avrupa ülkesi projelerimizi takip ediyor. 

Oran vermek gerekirse, projelerimizin yüzde 27'sini İstanbul dışındaki illerden gelenlerle yabancılara satıyoruz." 

YABANCILARIN TERCİHLERİ NELER? 

¦ İstanbul'da sosyal alanları geniş, nitelikli projeleri tercih ediyorlar. 

¦ Ortadoğu ve Arap ülkelerinden gelenler 3+1,4+1 gibi geniş konutlar istiyorlar. 

¦ Avrupa Yakası daha çok talep alıyor. Anadolu Yakası'nda sahil kesimi tercih ediliyor. 

¦ Sahil hattı, havalimanı ve kent merkezine kolay ulaşılabilen semtleri seçiyorlar. 

¦ Özellikle Araplar satın aldıkları sitelerde kendi milletlerinden insanların da olmasını tercih ediyorlar. 

Levent Gökmen/ Ekonomist