Yabancılara konut ve iş yeri satışında KDV istisnası! Kimler, hangi şartlarla yararlanabilir?

Yabancı gerçek kişi ve kurumlar ile yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarına konut ve işyeri satışları 2017'den beri Katma Değer Vergisi'nden (KDV) istisna tutuluyor. Satış yapan müteahhitlere de yüklendikleri KDV iade ediliyor. 

Gerçek Gündem köşe yazarı Sabri Arpaç, kaleme aldığı yazısında, bu istisnadan ilk kez teslim edilen ve kullanıma hazır konut ve işyeri alanların faydalanabildiğini, arsa ve araziler ile inşaatı süren binaların istisna kapsamında yer almadığını belirtti. 

Konuya ilişkin yayımlanan 12 seri no.lu Katma Değer Vergisi Tebliği’nde binanın yapı ruhsatının mevcudiyetinin de istisna şartı olarak arandığının altını çizen Sabri Arpaç, yapı ruhsatında, konut, dükkân, ofis, büro, rezidans, apart daire, devre mülk vb. şekilde konut ya da işyerinin tanımlanmış olmasının yeterli olacağının, binanın bağımsız bölümlü konutlar şeklinde olabileceği gibi kapsamlı bir iş yeri de olabileceğinin açıklandığını aktardı. 

Yapı kullanma izni henüz alınmayan konut veya iş yerlerinin ise kullanıma hazır olduğunu kanıtlayan belgelerinin, yani başvuru yapılıp da henüz yapı kullanma izin belgesi alınmadığının belgelendirilmesi gerekiyor. 

İSTİSNA İLK TESLİMLER İÇİN UYGULANACAK 

Sabri Arpaç, söz konusu istisnadan faydalanmak için satışı yapılan konut veya işyerinin ilk defa teslim edilen bina, bağımsız bölüm ya da iş yeri olması gerektiğinin altını çizdi ve KDV istisnası için konut veya iş yerinin ticari şekilde inşa edildiğinin belgelendirilmesi gerektiğini belirtti. 

İkinci el konut, bağımsız bölüm ya da işyerleri bu istisnadan faydalanamayacak. Yani, müteahhitten alınan bir konut ya da işyerinin kısa bir süre sonra yurt dışında oturan birine satılması durumunda bu istisnadan faydalanma durumu olmayacak. 

Çalışma veya oturma izni alarak altı aydan daha fazla yurt dışında yaşayan Türk vatandaşlarının da bu istisnadan faydalanabileceğine vurgu yapan Arpaç, konuya ilişkin "Ancak, yukarıda da belirtildiği üzere, 6 Aydan fazla yurt dışında yaşayan resmi daire ve müesseselere ya da merkezi Türkiye'de bulunan teşekkül ve teşebbüslere bağlı olup adı geçen konut, müessese, teşekkül ve teşebbüslerin işleri dolayısıyla yabancı memleketlerde yaşayan Türk vatandaşları bu istisnadan yararlanamamaktadır" açıklamasında bulundu.

İstisnadan yararlanabilecek Türk vatandaşının;

· İstisna kapsamında teslimin yapılacağı tarih itibariyle geçerli olan yurt dışında çalışma veya oturma iznine sahip olması,

· Çalışma veya oturma iznini, istisna kapsamında teslimin yapılacağı tarihten en az altı ay önce almış olması,

· Çalışma veya oturma izninin alındığı tarih ile istisna kapsamında teslimin yapılacağı tarih arasında en az altı ay yurt dışında bulunması şartları birlikte aranıyor. 

KONUT VEYA İŞ YERLERİNİ KDV’SİZ ALABİLECEK YABANCI UYRUKLU GERÇEK KİŞİLER

Türkiye’de yerleşik olmayan yabancı uyruklu gerçek kişilerin, katma değer vergisiz şekilde yeni konut ya da iş yeri satın alması için Türkiye’de yerleşmiş olmamaları gerekiyor. Türkiye’de yerleşme koşulları Gelir Vergisi Kanunu’nun 4 ve 5’inci maddelerinde düzenleniyor. 

İstisna çerçevesinde konut ya da iş yeri tesliminde bulunacak konut satıcıları; alıcıların istisna kapsamında olduğunun tevsiki ile ilgili olarak; 

Yerleşik olduğu ya da uyruğunda olduğu ülke tarafından verilmiş pasaportun fotokopisini yoksa çıkma izni almak üzere Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerde mavi kartın fotokopisini,

· Yabancı uyruklu gerçek kişinin Türkiye'de yerleşmiş olmadığı ile ilgili konut veya iş yerinin bulunduğu yerin vergi dairesinden alınacak belgeyi,

konut ya da iş yeri tesliminden önce alıcıdan almaları gerekiyor. 

İSTİSNADAN YARARLANILMAYACAK ÖZEL DURUMLAR NELER? 

- 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu’nun 4’ncü, maddesi, 6491 sayılı Petrol Kanunu’nun 22’nci, 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu’nun 8’nci maddelerindeki sayılanlar haricinde yabancı şirketler ve diğer yabancı tüzel kişilerin Türkiye’de taşınmaz edinmeleri mümkün değil.

- Tapu Kanunu’nun 35’nci maddesindeki sınırlama kaldırılmadığı için Türkiye’de şubesi ya da daimî temsilcisi olmayan yabancı şirket özel bir kanun kapsamında Türkiye’de taşınmaz edinme imkanına sahip ise, bu yabancı şirkete yapılacak konut ya da iş yeri tesliminde katma değer vergisi istisnası uygulanabilecek, böyle bir imkan bulunmuyorsa taşınmaz alımı yapılmayacağı için istisnadan da söz edilemeyecektir.

KONUT YA DA İŞYERİNİN ÜÇ SENE İÇİNDE ALICISI TARAFINDAN SATILMASI İSTİSNA HAKKINI SONA ERDİRİR 

KDV istisnası çerçevesinde, teslim alınan konut veya iş yerlerinin 01.05.2022 tarihinden önce bir yıl, bu tarihten sonra ise 3 sene içinde elden çıkarılması istisnanın ihlal gerekçesi olur. 

Buna göre, iş yeri ya da  konut alıcısı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/i maddesi kapsamında katma değer vergisiz olarak aldığı konut veya işyerini, istisnanın uygulandığı tarihte düzenlenen katma değer vergisiz alış faturasının düzenlendiği tarihten itibaren dönemine göre 1 sene ve 3 sene içinde elden çıkarırsa, bu istisna sebebiyle alınamayan katma değer vergisi elden çıkarandan 6183 sayılı Kanuna göre tecil faizi ile beraber geri alınır.

KİPTAŞ Kırlangıç Evler'de sona yaklaşıldı! Dev proje 2024 Şubat'ta teslim!

Yapı ruhsatı verilen konut sayısı yüzde 35 arttı!

Piyasalar tarafından merakla bekleniyor! 2023 Merkez Bankası Kasım faiz kararı ne zaman açıklanacak?