Yavuz Sultan Selim Köprüsü’ne Bosch Rexroth imzası!
Türkiye’nin son dönemdeki gurur projelerinden Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nde kullanılan boyuna mukavemet elemanlarının hassas büküm işi, Bosch Rexroth Ana Bayisi Rota Teknik tarafından yapıldı.
İstanbul Boğazı’nın üçüncü kez birbirine bağlayan Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün çelik tabliyelerinin üretimini üstlenen Gemak Grubu, Hyundai Grubu’nun alt taşeronu olarak 3 farklı tesiste toplamda 47 bin ton ağırlığındaki 59 adet çelik tabliye üretti. Tabliyelerin teslimatı, Gemak tarafından yine bu projeye özel olarak inşa edilen NETA gemisiyle yapıldı ve montaj sahasında teslimat işlemi gerçekleştirildi.
Bu üretim sürecinde Bosch Rexroth Ana Bayilerinden Rota Teknik, projede kullanılan Roller Preslerin modernizasyon işini üstlenerek, hassas ve sağlam üretimin gerçekleşmesini sağladı.
Alt bölümde elektrik motoru tahrikli iki adet merdane ve üst bölümde tahriksiz bir adet merdane vasıtasıyla çeşitli bükümleri yapabilme yeteneğine sahip olan Roller Presler, aynı zamanda alt bölümdeki tahrikli motorlar kilitlenip, sisteme erkek-dişi kalıplar akuple edildiğinde prese abkant özelliği de kazandırabiliyor. Bu projede, hidrolik ve elektrik modernizasyonu, istenen amaçlara göre ilk kez yapılan presin uzunluğu 14 metre olup, 1.500 ton-f presleme kuvvetine sahip bulunuyor.
Yavuz Sultan Selim Köprüsü’nün inşaatında tabliyeler için gerekli olan hassasiyet düşey eksende, büküm için girilen komut strok değerine ± 20 mikron olarak gerçekleştirilmesi talep edilmiş, ancak mevcut presin hidrolik ve elektrik kontrol ekipmanları bu hassasiyeti sağlamak için başlangıçta yetersiz kalmıştı. Rota Teknik tarafından gerçekleştirilen bu modernizasyon işiyle 1969 üretimi olan presin tüm hidrolik ve elektrik sistemi tamamen soyularak son teknoloji yeni ürünlerle donatıldı ve devreye alma sonucunda uzak ve yakın kolonların pozisyonlanmasında ± 6 mikron hassasiyete başarıyla ulaşıldı. Bu hassasiyeti sağlamak için SSI ara birimli pozisyon sensörleri ve çift eksen için özel olarak tasarlanmış Rexroth kontrolörler ile servo karakteristikli oransal valfler kullanıldı. Ayrıca eski sabit deplasmanlı pompalar A4VSO serisi değişken deplasmanlı pompalarla değiştirildi.
İşletmeye geri dönüşü çok hızlı
Bosch Rexroth yetkilileri, bu projede olduğu gibi ilk yatırım maliyetlerinin yüksek olduğu büyük çaplı makinelerin kontrol sisteminde yapılacak olan iyileştirmelerin işletmeye geri dönüşünün çok hızlı olduğunu vurguladı. Verilen bilgiye göre, özellikle mekanik sistemde çok büyük bir sorun yoksa hidrolik ve elektrik sistem modernizasyonları enerji tasarrufu, ilk yatırım maliyetlerinin düşürülmesi, hassasiyette artış gibi birçok fayda sunuyor. Ayrıca, oransal/servo uygulamalarla yapılan bu iyileştirmeler üretim verimliliği açısından çok faydalı sonuçlar yaratıyor. Bu tarz bir modernizasyon söz konusu olduğunda başlangıçta ve öncelikle mevcut hidrolik, mekanik ve elektrik sisteminin çok iyi gözden geçirilmesi gerekiyor.