Yeni imar yasa taslağına genel bakış!

Yeni Dönem Gazetesi Yazarı Ziya Güney bugünkü köşesinde yeni imar planları ile ilgili değerlendirme yaptı. Yazarın yazısı aşağıdaki gibidir;

Bilindiği gibi ülkemizde uzun yıllardan beri imar ve planlama konusunda büyük bir kaos ve kargaşa yaşanmaktadır. 

Biz de bu durumu hemen herzeminde uzun yıllardan beri dile getiriyoruz. 

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı 1985 tarihli 3194 sayılı İmar Yasası'nı değiştirmek için bir taslak hazırladı. Geçtiğimiz hafta bu taslaktaki planlardaki sosyal donatı karşılığı vatandaşlarımızdan bedelsiz terk yolu ile alınan düzenleme ortaklık payının (DOP) yüzde 40'tan yüzde 45'e çıkarılmasının öngörüldüğünü gündeme getirmiştik. 

Bugün de yasada yer almasını sakıncalı gördüğümüz birkaç madde ile mutlaka yer alması gerekli bazı önemli konuları gündeme getirmek istiyoruz. 

-Bugün ülkemizde imar ve planlama ile ilgili 20'den fazla yetkili kurum ve kuruluş bulunmaktadır. 

Yeni yasa taslağında bu plan yapma ve onama yetkilerine hiç dokunulmamış olup bu konudaki yetki kargaşası aynen devam edecektir. 

-Yeni taslağa göre belediyeler hazırlayıp yürürlüğe sokma prosedürünü tamamladıktan sonra imar planlarını Çevre ve Şehircilik Bakanlığı portalında yayınlanmak üzere gönderecek ve bakanlık portalındayayınlanmadan uygulamaya geçilemeyecektir. 

-Bakanlık, belediyeler ve yukarıda belirttiğimiz plan yapmaya yetkili kurum ve kuruluşlar planlarla ilgili görüş sordukları ilgili kurumlardan 45 gün içerisinde cevap alamadıkları takdirde bu kurumların olumlu görüş verdikleri kabul edilecektir. 

-Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından üst kademe planların yapımında plana esas görüş alınması kaydıyla ve planların onaylanması halinde tarım dışı kullanım kararı alınmış kabul edilebilecektir. 

-Taslakta yapı denetim kuruluşlarına ilave olarak "teknik müşavirlik" firmalarından bahsedilmekte olup batı ülkelerinde gördüğümüz bu statüdeki proje ve denetim müellifi firmalar henüz kurulmamıştır. 

-Taslakta, batı ülkelerinde yaygın olarak kullanılan sosyal kültürel ve sportif yapılara ilave imar hakkı verilmesi gibi bir teşvik yer almamaktadır. 

-Taslakta kentlerimizin çevrelerini ur gibi saran ve kaçak ve çarpık yapılaşmanın en önemli sebeplerinden birisini teşkil eden kanuna karşı hile yolu ile yapılan hisseli parsel satışlarını önleyecek bir hüküm bulunmamaktadır. 

-Yine başta Almanya olmak üzere birçok batı ülkesinde uygulanmakta olan 1/25 bin ve 1/5 binlik iki ayrı nazım plan yerine 1/10 binlik tek bir nazım imar planı uygulamasına da taslakta yer verilmemiştir. 

Taslakta kentsel dönüşüm ve kırsal alan vb. konularında imar ve planlamayla ilgili sorunları ortadan kaldıracak bir yaklaşım ve düzenleme yer almamaktadır. 

Ayrıca taslakta gerek ekolojik çevreyi gerek tarım alanları ve meraların korunması konusunda yeni hükümler içeren maddeler yer almadığı gibi bu değerlerimizin ortadan kaldırılmasını kolaylaştıracak hükümler içermektedir. 

Hazırlanan taslakta imar ve planlama konusunda bazı sorunların ortadan kaldırılmasına dönük yeni düzenlemeler yer alsa da bu konuda yaşanan kaos ve kargaşayı ortadan kaldıracak, günümüzün çağdaş belediyecilik ve planlama anlayışına uygun bir stratejik bakış açısı, bütünlük ve perspektifle hazırlanmadığı görülmektedir. 

Biz çağdaş ve planlı kentler inşası için son derece önemli gördüğümüz imaryasa taslağının yasalaşmadan önce başta üniversiteler, belediyelerimiz ve ilgili meslek kuruluşlarınca kapalı kapılar arkasında değil geniş katılımlı ve demokratik ortamlarda bütün boyutları ile ciddi olarak tartışılmasının faydalı olacağını düşünüyoruz. 

Ziya GÜNEY/ Yeni Dönem