Yeni mağaza açmak yerine güçlendirmek daha doğru olur!

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, 2012"nin yere sağlam basma yılı olduğunu belirterek, 'Perakende sektörünün kar marjlarındaki sıkıntı sebebiyle 2012"deki büyümenin daha yavaş olacağını düşünüyorum. 2012"de yeni mağaza açmak yerine mevcutları güçlendirmek daha doğru' dedi.

Kodal, AVM"lerde bu yıl yüzde 15 ciro artışı hedeflediklerini, yılın 3. çeyreğinin sonundaki rakamların buna çok yakın olduğunu, özellikle son çeyrekte bu hedeflerin aşılacağını düşündüğünü söyledi. Dünyada perakende ciroları azalırken veya hiç büyüme olmazken Türkiye"de beklentilerin aşılmasının çok olumlu olduğunu vurgulayan Kodal, 'Yurt dışında karamsarlık olmasaydı bu seneyi müthiş kapatacaktık. Sektörde bir tarafta sindirim dönemi devam ediyor ama bir şekilde de hem yatırımcı hem perakende sektörü Türkiye"nin orta ve uzun vadesine yatırım yapmaya devam ediyor. 2011 yılı için 35 milyar lira ciro rakamı ve 1,2 milyar ziyaret hedefleri aşılacak' dedi.

Beklentilerinin sıkıntılı tarafının perakendenin özellikle kar marjları tarafında olduğunu ifade eden Kodal, yurt dışından mal alıp satan perakende kanadında döviz artışı ile beraber maliyetlerde yüzde 20-30 artış söz konusu olduğunu, bunun üzerine ithalata ek vergiler getirildiğin anlattı. Hakan Kodal, şunları kaydetti:

'Perakendenin ciroları artıyor ama maliyetleri açısından çok ciddi bir artış söz konusu. Sık sık gündeme getirilen kira tarafı göreceli olarak çok düşük. Kiranın ciro içindeki payı yüzde 15"lerde. Dövizde yüzde 25"lik bir artışın maliyete etkisi yüzde 2-3"ü geçmiyor. Perakendenin kar marjlarını kurtaracak olan kira tarafındaki kur tartışmaları değil, onlar yüzde 2-3"ü kurtarır, ama esas sorun yurt dışından ithal kumaş veya ithal oyuncak, elektronik gibi mal alan perakendede dövize bağlı ciddi bir maliyet artışı var. Artı ithal kumaşta da vergi artışları söz konusu. Buradan baktığınızda perakende sektörünün kar marjlarındaki sıkıntı sebebiyle 2012"deki büyümenin daha yavaş olacağını düşünüyorum. 2012"de o yüzden de yeni mağaza açmak yerine mevcutları güçlendirmek daha doğru. Biz AVM yatırımcıları olarak diyoruz ki "siz her yerde açmayın artık yeter, büyüdünüz biraz mevcut mağazalarınıza ağırlık verin"... Her halükarda bu maliyetin tüketiciye yansıması gerekecek. Bu maliyet artışının fiyatlara yansıması kaçınılmaz. Özellikle bayilerde kar marjlarının sıkıntılı olabileceğini düşünüyorum. Yeni bayilik alacakların 2012"de iyice düşünmesi gerekir. Yeni mağaza açıyorsanız önümüzdeki 2-3 yılı desteklemeniz gerekebilir. Orta ve uzun vadede bakıyorsanız, buna dayalı sermayesi olanlar için 2012 aynı zamanda bir fırsat yılı.'

'Türk toplumu organize perakendeye kayıyor'

Sermayesine ve projesine güvenenin 2012"da AVM yatırımlarına gitmesi gerektiğini belirten Kodal, '2012 yere sağlam basma yılı. Sermaye tarafının perakende tarafında da güçlendirilmesi şart. Özellikle halka açılmanın çok faydalı olduğunu düşünüyorum. Perakende sektörünün halka açılması büyümenin finansmanı açısından çok önemli bir faktör' dedi. Talep tarafında 2012"de büyümenin devam edeceğini, cirolarda düşme olmayacağını söyleyen Kodal, Türk toplumunun organize perakendeye doğru kaydığını, buna dayalı olarak zaten bir ciro artışı olacağını söyledi. Kodal, 'Bu sene ciro artışı yüzde 15"lerde ise önümüzdeki sene de bu civarlarda olur. Bu bir talep artışı değil, harcama alışkanlıklarına dayalı bir değişim. Organize olmayan perakendeden organize perakendeye doğru kayış var. Talepte bir daralma kesinlikle beklemiyoruz. Bu aynı zamanda bir fırsat yılı. Cebinde sermayesi olan yatırımcı açısından büyümenin de temellerinin atılacağı bir yıl. Yere sağlam basan, sermayesi güçlü firmalar açısından 2012 bir fırsat yılı' diye konuştu. Kriz döneminde ya ucuz markalar ya da daha orta üstü markaların cirolarında bir sıkıntı olmadığını vurgulayan Kodal, 'Önümüzdeki dönemde Türkiye"nin de markalaşmaya ya da fiyat rekabetine ihtiyacı var. Fiyat rekabeti açısından da mutlaka ve mutlaka üretimi bizim burada değil Amerika"nın, Avrupa"nın yaptığı gibi onlarla rekabet etme adına çin"de, Endonezya"da ve benzeri ülkelerde yaptırmamız lazım. Hükümetimizin izlediği politikalar ve vergi politikaları üreticiyi teşvik etme adına markalarımızın rekabetini kesinlikle engellememeli' şeklinde konuştu.

'Sektörün mihenk köşeleri artık tutulmaya başladı'

Hakan Kodal, yabancı yatırımlara ilişkin olarak da bekleme modunda olduklarını, bir taraftan da fırsat kolladıklarını, 2012 içinde geliştirme projelerinden çok mevcut geçmişi belli, kira geliri belli AVM"lere ilginin olabileceğini, orada da ilginin geçmiş yıllara göre çok az olacağını, o yatırımcıların çoğunun başka ülkelerde başka sorunlarla meşgul olduklarını belirtti. 2012"nin daha çok yerli yatırımcıların aktif olacağı bir yıl olduğunu, sektörde büyümenin giderek yavaşlayacağını söyleyen Kodal, 'Zaten sektörün mihenk köşeleri yavaş yavaş artık tutulmaya başladı. 2012-2013 kalan köşelerin tutulması açısından önemli yıllar. Bu dönemin sonunda da esasında AVM yapımlarıyla ilgili izinlerin daha sıkılaştırılması gündeme gelebilir. 2013"ten itibaren yeni yapılacak AVM"lerin izinleriyle ilgili mevzuat gerekliliği doğacaktır' dedi.

Temmuzda geçmesi beklenen Borçlar kanunuyla ilgili temaslarının söz konusu olduğunu da dile getiren Kodal, 'Arzumuz bu haliyle değil düzelmiş olacak geçmesi. Temelde sözleşme serbestliğini tamamen ihmal eden, kira ile ilgili bölümü tamamı ile konut ve sosyal amaçla hazırlanmış, ticari gayrimenkulleri göz ardı ederek hazırlanmış bir kanun. Bu konu umarım tekrar görüşülerek düzeltilecek, umudumuzu koruyoruz' diye konuştu.

AA