Yeni ofis kiralamaları yüzde 28,56 arttı!

Genel Bakış

Mart ayında Reel Sektör Güven Endeksi 102,50 ve Tüketici Güven Endeksi ise 70,30 olarak kaydedilmiştir; her iki rakam da bir önceki aya göre bir miktar azalmıştır. Mevsimsel etkilerden arındırlmış işsizlik oranı 2018 Mart ayında %9,9’a gerilemiş, fakat Haziran ayında kaydedilen %15,39 enflasyon oranı ve kurdaki dalgalanmaların ofis yatırımları ve kiralama faliyetleri üstünde doğrudan etkisi olmuştur.

Kullanıcı Odağı

İstanbul’da 198.000 m2 yeni ofis alanının pazara girmesiyle toplam arz 5,99 milyon m2 ’ye çıkmıştır. İkinci çeyrekte yeni kiralama bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %28,56 artarak yaklaşık 61.665 m2 ‘ye ulaşmış, fakat bir önceki çeyreğe göre %11,55 düşmüştür

İkinci Çeyrekte, m2 bazında anlaşmaların %23’ü MİA dışında Anadolu yakasında, yaklaşık yarısı MİA’da ve kalan kısmı MİA dışında Avrupa yakasında gerçekleşmiştir. En büyük mal sahibi kullanıcı anlaşmaları ise Pasha Yatırım Bankası (10.000 m2 , Levent Sanayi Mahallesi) ve TAV (12.000 m2 , Vadistanbul) tarafından gerçekleştirilmiştir Başlıca yeni kiralama anlaşmaları arasında Gizli (2.738 m2 , River Plaza), Multinet (2.000 m2 , Süzer Plaza), Kowork (1.600 m2 , Flora Office) ve GFK (1.500 m2 , Nef 09) sayılabilir. Genel olarak, ikinci çeyrekte boşluk oranı artarak %24,6’ya çıkmıştır.

Yatırım Odağı

Sınırlı olsa da, daha küçük ölçekli yatırım faaliyetleri bu çeyrekte daha da hızlanmıştır: Ferko Signature’ın 3 katının bireysel bir yatırımcıya satışı ve Kar Otomotiv’in Antalya 2000 Plaza’yı Doğuş GYO'dan satın alması.

Genel Görünüm

Başta yakın zamanda gerçekleştirilen seçimler ve kurun artmasından dolayı ikinci çeyrekte kiralama faliyetleri sınırlı kalmıştır. Talebin üstündeki baskının gelecek çeyreklerde daha da artması öngörülmektedir. Kiracı lehine koşulların en azından yılın ikinci yarısında da sürmesi beklenmektedir.

Genel Bakış

AYD/Akademetre alışveriş merkezi verilerine göre Mayıs 2018’de ciro bir önceki yılın aynı dönemine kıyasla %13,9 artış göstermiş ve enflasyon oranını %2,2 aşmıştır. Diğer taraftan aynı dönemde yaya trafiği endeksinde %3’lük bir azalma kaydedilmiştir.

Kullanıcı Odağı

Bir taraftan devam eden kur dalgalanmaları, diğer taraftan Ramazan ayı ve erken seçimlerden dolayı kullanıcı talebi genel olarak oldukça yavaşlasa da belirli perakende kategorileri kısmen yeni konsept mağazalar ile aktif kalmıştır. 2. Çeyrekte Samsung Kanyon’da bir deneyim konsept mağazası ve Puma da Akasya’da yeni ‘Forever Faster’ konsept mağazasını açtı. TveK ile birleşen D&R, seyahat konseptiyle hayata geçirdiği ilk mağazasını Yenikapı İDO’da açtı. Bu sırada, Koçtaş Fix, Çekmeköy Taşdelen’de ilk ekspres konsept mağazasını açarken MACFit de hem normal hem de daha küçük konsept mağazalar açmaya devam etmektedir. Komşufırın franchise modeline ve yeni daha küçük konsept mağaza düzenine geçmekte ve hızla büyümesi beklenmektedir. En aktif perakende kategorileri 3.nesil kahveciler ve hızlı modadır. Federal Coffee, MOC ve Petra gibi markalar çeşitli konseptler ile büyümeye devam etmektedir. Petra, bir paylaşımlı ofis alanı markası olan Kolektif House içinde yeni satış yerleri açmaktadır. Miniso, Munuso, Yoyoso ve piyasaya en son giren Ximi Vogue gibi hızlı moda perakendecileri pazardaki yoğun aktivitelerine devam etmektedir. 2. Çeyrekte pazara 207.500 m2 yeni arz girişi olmuştur; İstanbul’da Maltepe Piazza AVM (55.000 m2 ) ve Anatolium Marmara AVM (60.000 m2 ), İzmir’de Westpark Outlet (65.000 m2 ) ve Kırklareli’nde 39 Burda AVM (27.500 m2 ) . 

Yatırım Odağı

Alışveriş merkezi pazarındaki yatırım işlemleri 2. Çeyrek’te hızlanmaya devam etmiştir; Seyir Gayrimenkul’ün Gebze Center AVM’yi Doğuş Holding’ten yaklaşık 102,5 milyon Euro karşılığında satın alımı ve Bakırköy Gayrimenkul’ün Maltepe CarrefourSA’yı 835 milyon TL karşılığında alması bu işlemler arasındadır.

Genel Görünüm

Yakın zamanda gerçekleşen seçimler sonrasında AVM yatırım pazarının, fırsatları değerlendirecek ulusal alıcılar ile daha da hızlanması öngörülmektedir. Perakende pazar dinamikleri önemli ölçüde değişimini sürdürürken, kullanıcı talebinin temel lokomotifi yeme-içme perakende kategorisi olacaktır ve geleneksel perakendecilik açısından karlılık üstündeki baskı devam edecektir.