Kahramanmaraş’ta yaşanan depremlerin ardından gözler sismik izolatörlere çevrildi. Yakın bir geçmişe kadar ithal edilen, bu yüzden maliyetleri ciddi yükselten deprem izolatörü yerli bir firma tarafından da üretilince fiyatlar ucuzladı. Herkesin aklında benzer sorular var: Bu sistemin kurulması çok mu masraflı, mevcut bir binaya sonradan izolatör dahil edilebiliyor mu? Türkiye’de deprem izolatörü üreten Teknolojik İzolatör Sistemleri (TİS) Genel Müdürü Uğurcan Özçamur, merak edilen soruları yanıtladı

Kahramanmaraş merkezli meydana gelen depremlerde enkaza dönen binaların ardından en önemli gündem maddelerinden biri de deprem izolatörleri oldu. Herkesin aklında benzer sorular var: Bu sistemin kurulması çok mu masraflı, mevcut bir binaya sonradan izolatör dahil edilebiliyor mu? Türkiye’de deprem izolatörü üreten Teknolojik İzolatör Sistemleri (TİS) Genel Müdürü Uğurcan Özçamur, merak edilen soruları yanıtladı.

SİSMİK İZOLATÖR NASIL ÇALIŞIYOR?

Özçamur, kamuoyunda deprem izolatörü veya sismik izolatör olarak bilinen deprem yalıtımına ilişkin önce genel bir çerçeve çizdi. Sistemin çalışma mantığının aslında çok basit olduğunu ifade ederken, yapının temeliyle kendisi arasına bazı özel cihazlar yerleştirdiklerini anlattı. Özçamur, “Cihazlar binayı temelinden komple ayıracak şekilde yani düşey taşıyıcı kolonların her birine bir tane olacak şekilde uygulanıyor. Bu cihazlar yapının kendi ağırlığını taşıyabiliyor ve yatay yönde de fazlasıyla esnek olabiliyor. “Yaşanan bir sarsıntıda deprem hareketini söz konusu cihazlar kendi içerisinde karşılıyor ve yapının bir nevi ‘deprem savunmasını’ yapıyor. Yalnızca kiriş, kolon gibi yapısal elemanları değil aynı zamanda içerdeki tüm bileşenleri korunuyor” dedi.

“DÜNYADA ÜRETEBİLEN FİRMA SAYISI OLDUKÇA AZ”

Özçamur, dünyada deprem izolatörü üretebilen 12 veya 13 firma olduğunu söyledi. Türkiye’de yerli olanaklarla deprem izolatörü üretilmeden önce ithal edilen ürünlerin fiyatları oldukça yüksek olduğunu söyleyen Özçamur, TİS’in yerli üretim adımının ardından yabancı firmalar Türkiye’ye satmak istedikleri ürünlerin fiyatın yüzde 50-60 arasında indirime gittiğini belirtti.

Uğurcan Özçamur, “Türkiye’de biz üretime geçmeden önce de bu sistem kullanılıyordu fakat çok nadirdi. Biz yerli olanaklarla bu sistemi üretip maliyetleri düşürünce süreç farklı ilerlemeye başladı. Daha ulaşılabilir bir teknoloji durumuna geldi sistem. Haliyle kullanım sayısı da yükseldi” ifadelerini kullandı.

İşte detaylar...

“SİSTEM GÖREVİNİ BAŞARIYLA YAPTI”

Kahramanmaraş merkezli on kenti etkileyen deprem çok büyük bir alana yayıldı. O bölgede sismik izolatöre sahip yapıların durumunu sorgulamasını yapıyoruz. Bilindiği gibi başta hastaneler olmak üzere bazı kamu kurumlarında bu sistem zorunlu tutuluyor. Özçamur, Kahramanmaraş, Malatya ve Hatay Dörtyol’daki devlet hastaneleri örneğini anlatıyor:

“Malatya’da depremlerden sonra bölge halkı hastaneye akın etmiş. ‘En güvenli yer burası’ algısı vardı. Bizim depremin olduğu 11 kentte izolatör sistemini kurduğumuz 8 hastane bulunuyor. Hepsinin tek tek incelemesini yaptık. Sistem görevini başarıyla yaptı ve hepsi tam not aldı. 11 kentteki hastanelerde kurulu sismik izolatörlerin verilerini de inceledik. Bazılarında 4-5 santimetre hareket olmuş, bazılarında 25 santimetre. Sistem güçlü sarsıntıya karşın üzerine düşeni yerine getirdi ve kimsenin burnu bile kanamadı.”

DEPREM İZOLATÖRÜNÜN MALİYETİ NE KADAR?

Uzman isim, bu sistemin maliyetine ilişkin şunları söyledi:

“Bu sistem projeye özel tasarlandığı için birim fiyatı çok farklı olabiliyor. Fakat biz kaba bir hesapla şunu söylüyoruz. Arsa payını dahil etmezsek, bir binanın yapım maliyetinin yüzde 10’unu aşmıyor bu sistemin kurulması. Arsa payını da dahil ederseniz, zaten bu oradan daha da aşağı düşüyor. Maliyet sorununun yanı sıra en önemli hususlardan biri de zaman. Zemin etüdü bitince proje süresine ortalama 4 ay ilave edilmesi gerek. Şimdi deprem yalıtımlı bir bina projesi yaptırmak istediğiniz zaman tecrübeli proje firma sayısı yok denecek kadar az. Bu işi yapabilecek deneyimli mühendis sayısı da çok kısıtlı. Bu tür yeni teknolojilerin üniversite eğitiminden başlanarak verilmesi zorunlu olması gerekiyor.”

Müteahhitler için Yargıtay’dan emsal gibi karar! Ağır cezalar geliyor!

EPDK’dan çok konuşulacak akaryakıt açıklaması! Araç sahipleri neye uğradığını şaşırdı!

EYT’lilerin ilk maaş tarihi yine erteleniyor! EYT’liler kulaklarına inanamadı!