Yüksek kiralara 'açık artırma' çözümü!
Türkiye gayrimenkul fiyatlarının yükselişi son 5 senede OECD ülkeleri arasında yüzde 157 artışla ilk sıraya yerleşirken, özellikle İstanbul’da aşırı talep gören yerlerde konut kiralamada “açık artırma” yöntemi başladı. Emlakçılar, uygulamanın daha çok yabancılara yönelik olduğunu belirtti.
Aşırı göç ve kentsel dönüşüm Türkiye’de gayrimenkul satış ve kiralama fiyatlarının yükselmesine neden oluyor. Dünya Gazetesi'nden Leyla İlhan'ın haberine göre; özellikle İstanbul’da arz sıkıntısının olduğu bölgelerde daha çok yabancılara yönelik kiralık konut talebinin karşılanması amacıyla emlakçılar açık artırmaya yöneldi.
Gayrimenkul Pazarlama ve Satış Profesyonelleri Derneği (GAPAS) Başkanı İsmail Özcan, son süreçte gayrimenkul fiyatlarında meydana gelen yükselişlerin üniversite öğrencilerinin öğrenim gördükleri kentlerdeki arayışı sebebiyle görüldüğünü dile getirdi.
Müteahhitlerin yeni konut geliştirmeden ziyade mevcut projelerini bitirmeye odaklanmaları ve son 2 seneden bu güne insanların yer değiştirmemesinden dolayı kiralık konut arzının sınırlı kaldığına dikkat çeken Özcan, “Talebin artması ve arzda kısıtlama olması nedeniyle emlakçılar sahip olduğu portföyler için farklı yöntemler geliştirdi. Bunlardan biri de açık artırma. Eldeki konutu en iyi rakama vermek önemli olduğu için talep ileten kişiler listeye alınıyor. Daha sonra örneğin başlangıç fiyatı 3 bin TL ise kişiler sırasıyla aranıp 3 bin 200 TL teklif alınınca bir sonraki kiracı adayı aranıp, ‘Siz ne kadar veriyorsunuz?’ denilip 4 bin TL’ye kadar çıkarmak için açık artırma usulü yöntem kullanılıyor. Arzın kısıtlı olmasının piyasaya getirdiği bir durum” diye konuştu.
Açık artırma, yabancıya kiralamada uygulanıyor
İstanbul Bahçeşehir Capital Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Ertap Erbay, Kovid-19 sebebiyle Bahçeşehir bölgesine yoğun bir talep oluştuğuna vurgu yaparak, "Elimizde 50 tane satılık 50 tane de kiralık listesi oluştu. Fiyatlar ise yüzde 300 oranında arttı. 4 bin TL'ye kiraya verilen bir evin kirası 15 bin TL'ye çıktı. Ev sahiplerinin istekleri fazlasıyla arttı. Örneğin, ‘10 bin liralık dairesi için 11 bin TL vereni kenarda tut, 12 bin TL vereni bulmaya çalış’ diyenler oluyor” diye konuştu. Erbay, özellikle yabancı ağırlıklı kiralama gerçekleştirilen Esenyurt bölgesinde bu tarz açık artırma yönteminin sıklıkla tercih edildiğinin altını çizdi.
Yine Bahçeşehir’de hizmette bulunan Coşar Gayrimenkul ve Danışmanlık Ortaklarından Coşkun Hurlu da, açık artırma ile kiralama sisteminin daha çok 1 oda 1 salon ve 2 oda 1 salon konutların yoğun olduğu Beşiktaş, Şişli gibi merkezi konumlar ile Esenyurt bölgesinde gerçekleştiğine vurgu yaptı.
Hakan Erilkun Danışmanlık Hizmetleri Yönetim Kurulu Başkanı Hakan Erilkun ise konuyla ilgili açıklamasında “İstanbul’da yüzde 51 oranında artan konut kiralarından ötürü emlak firmaları aynı anda birden fazla müşteri grubuna servis vererek adeta ‘serviste açık artırma’ yoluna gitmek zorunda kalıyor. Bir eve birden fazla talep olunca, eve en yüksek fiyat veren evi kiralıyor” ifadelerini kullandı.
“Öğrencilere oda oda kiralama başladı”
GAPAS Başkanı İsmail Özcan, konut sahiplerinin üniversite öğrencilerine ilişkin çözümler de ürettiğini dile getirdi. Bunlardan birinin de yurt dışında yaygın olan oda kiralama sisteminin Türkiye’de de uygulanmaya başlanması olduğunu aktaran Özcan, “Daire sahipleri bir daireyi bir iki öğrenciye kiralamak yerine her bir öğrenciye ayrı oda kiralama gibi yeni formüller geliştiriliyor. Salonların da bölündüğü bu modelde bir daireyi 2 bin 500 TL -3 bin TL’den bir kişiye kiralamıyor. Onun yerine öğrenci başına 1500-2 bin TL kira istenerek, bir daireden 5 bin liraya kadar gelir elde edilebiliyor” şeklinde konuştu.
“Bahçeşehir’de evler karaborsaya düştü”
Kiralık konut stoklarının birçok bölgede 2021 Ağustos döneminden itibaren eridiğinin altını çizen Hakan Erilkun, Kira bedellerinin ve konut sıkıntısının sadece köklü bölgelerde değil yeni havaalanı, Bahçeşehir, Kemerburgaz gibi başta olacak şekilde şehrin kayma gösterdiği yeni merkezlerde de görüldüğünü dile getirdi. Erilkun, şunları kaydetti:
“Özellikle Kemerburgaz gibi yeni merkezlerin odağı olan noktalarda kiralık daire neredeyse karaborsaya düşmüş durumda. Örneğin Bahçeşehir’de 1+1 kiralık bir dairenin fiyatı 3 bin TL’den başlıyor. Bu bölgeler yeni iş merkezleri ve üniversite kampüsleri gibi noktalara yakınlıktan ötürü büyük talep gördüğü için gayrimenkul sahipleri kiralık dairelerini eşyalı hale getirerek kira bedellerine en az bin TL daha ilave etmeyi tercih ediyorlar.”
