Yüzde 25 zam sınırının bitmesine sayılı günler kaldı: Yeni dönemde ev sahipleri ve kiracıların hakları neler?
1 Temmuz sonrasında Kira artışında üst sınır son 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artış oranına göre belirlenecek. İşte detaylar...
İki senedir yürürlükte olan konut kiralarındaki yüzde 25'lik artış sınırı 1 Temmuz tarihinde kaldırılıyor. Bu tarihten sonra sözleşme yenileme dönemi gelen kiracılar son 12 aylık Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) artış oranını kiralarının üzerine ilave edip hesap yapabilecek.
Sabah'tan Merve Bilkay'ın haberine göre; konut sahipleri yılda bir kez zam yapabilecek ve TÜFE oranının üzerinde bir zam uygulamayacak. Yeni düzenlemeyle, konut sahipleri enflasyon karşısında gelirlerini koruyabilecek fakat kiracılar kaygılı. Hem kiracı hem de konut sahiplerinin hukuki haklarını doğru şekilde bilmesi oldukça önem arz ediyor.
İstanbul Ticaret Odası Gayrimenkul Komite Başkanı Hakan Akdoğan, yüzde 25'lik zam sınırının kalkmasıyla, kiracılarda bir tedirginlik başladığına vurgu yaptı ve "Bu uygulama kalktıktan sonra ev sahipleri keyfine göre zam yapacak diye bir şey mevcut değil" diye konuştu.
Akdoğan, yüzde 25'lik zam sınırı gelmeden önce de kiralarda bir üst sınırın olduğuna dikkat çekerek, "Borçlar Kanunu'nda açıkça belirtilmiş; ev sahipleri kiracılara yılda 1 kez, sözleşme yenileme döneminde zam uygulayabilir. Kiraya zam oranı da, TÜFE kadar olabilir. Ev sahiplerinin TÜFE oranı üzerinde zam isteme hakkı yasal olarak kesinlikle bulunmuyor" ifadelerine yer verdi.
Yalnızca, kiracı 5 yılını doldurduysa ve kira fiyatı piyasanın çok gerisinde kaldıysa taraflar kendi aralarında konuşup bir fiyat güncellemesine gidilebiliyor. Akdoğan, rafların anlaşamadığını takdirde, konut sahibinin dava açabileceğini söyledi ve "Mahkeme o bölgedeki rayiç bedel kadar ya da rayiç bedelin yüzde 10-15'inden daha düşük bir kira fiyatı belirler. Mahkeme, eski kiracılar için rayiç bedelin altında bir ücret belirliyor genelde" dedi.
İstanbul Emlak Brokerleri Kooperatifi Başkanı Ulvi Özcan ise konuya ilişkin "Kiracıyı korumaya yönelik ortaya çıkan yüzde 25 zam sınırı uygulamasının doğru bir uygulama olduğunu düşünüyorum. Bu düzenlemeyle birlikte belli bir planlama ve çözüm çalışmaları yapılması gerekiyordu. Yapılmadı. Yapılmayınca da yüzde 25 sınırı etkili olmadı, arkasından dolanıldı" diye konuştu.
Özcan, hiçbir zaman konut sahiplerinin keyfine göre zam yapamayacağının ve kiracıyı çıkaramayacağının altını çizerek, arz-talep dengesini oturtmaya yönelik sağlıklı konut üretimi yapılması gerektiğini aktardı ve cazip kredilerle, dezavantajlıları kollar şekilde düzenlemeler yapılması gerektiğine dikkat çekti.
Ayrıca, Özcan, Büyükşehirlere göçün engellenmesi gerekiyor. TOKİ, Hazine ve belediyelerin işbirliği yaparak sosyal konut üretimi gerçekleştirmesi gerekiyor. Öncelik kiralık konutlar olmalı ve dezavantajlı gruplar korunmalı. Örneğin, öğrenciler, bekâr kadınlar veya yeni evli çiftler için sosyal kiralık konutlar inşa edilmeli. Yeni vergi düzenlemelerinin çok doğru şekilde olduğunu düşünüyorum. Birkaç konuta sahip olan ve belli bir rakamın üstünde geliri olanların daha fazla vergi ödemesi gibi düzenlemelerin olması gerekiyor ki kamu kaynaklarından herkes faydalansın" şeklinde konuştu.
Avukat Ece Değer Kalyoncu da hem kiracı hem de ev sahiplerinin hukuki haklarını bilip bilinçli şekilde davranmasının çok önemli olduğuna vurgu yaptı.
"1 Temmuz'daki düzenlemeden sonra 5 yılını doldurmayan kiracılar, konut sahibi ile anlaşamazsa 'Kira tespit davası' değil, 'Kira Uyarlama Davası' yoluna gidebilir ve mahkemeden kiranın uyarlanmasını isteyebilirler. Sözleşme yapıldığı sırada taraflarca öngörülmeyen olağanüstü bir durum yaşanması durumunda uyarlama davası açılması mümkün. Enflasyon, salgın hastalık, dolar kuru, deprem vs olağanüstü durum şeklinde gösterilebilir" diyen Kalyoncu, 5 senedir evinde kiracısı olan ve TÜİK oranlarına uygun olarak yapılan zam ile dahi kayıp yaşayacağını öngören ev sahiplerinin, 'Kira Tespit Davası' açabileceğinin altını çizdi.
"TÜFE oranının üstünde bir zam söz konusu olduğunda haksız kira artış mevcut olacağından sebepsiz zenginleşme hükümlerine göre istihkak davası açabilir yahut ilamsız icra yoluna başvurabilir. Ev sahipleri, TÜFE oranına uygun şekilde zam yaptığı halde kiracının kira ödeme yapmaması durumunda, kiracının tahliyesini dava yolu ile talep edebileceği gibi icra yolu ile de talep edebilir" bilgilerini veren Kalyoncu, "İcra yolunda borçluya alacak ve tahliye talepli ödeme emri gönderilecek olup, eğer kiracı 7 gün içerisinde itirazda bulunmazsa; 30 gün içerisinde borcunu ödemezse taşınmazdan icra müdürlüğü kanalı ile tahliye edilecektir" ifadelerini kullandı.
HANGİ DURUMLARDA KONUT SAHİBİ, KİRACIYI TAHLİYE EDEBİLİR?
Konut sahibi, evin kirasının çevre evlere oranla çok düşük kalması durumunda kira uyarlaması davası açabilir. Yeni belirlenen kira bedelinin kabul edilmemesi halinde kiracısını çıkartabilir.
Konut sahibi 11. yılın sonunda mevcut kiracısının sözleşmesini yenilemeyebilir.
Kira kontratında belirlenen maddelerden herhangi biri ihlal edilirse,
Ev sahibinin birinci dereceden kan bağı bulunan bir kişinin konut ihtiyacı olursa,
Konutun tadilata alınması ya da satılması halinde,
Kiracının tahliye taahhüdüne imza atması,
Ödenmemiş kira için konut sahibi ihtarname çekebilir, 30 günlük ihtar süresinde kira alamaz ise sözleşmeyi feshedebilir,
Kiracı aileden birinin aynı kent içinde konutu olması,
Kiracı ve konut sahibi arasında açılan bir ceza davası olması,
Kiracının oturduğu eve zarar veren davranışlarının olması.
Gaziantep ve Malatya'da 32 adet arsa satılıyor! Belediyeler tarihleri duyurdu!
