1938 yılında İstanbul Nazım İmar Planı'nın avan projesi hazırlanmış!

1938 yılında İstanbul'un Nazım İmar Planı'nı hazırlayan Fransız Mimar Henri Porst, uygulanacak imar planının avan projesini hazırlamış. Avan proje kabul edildikten sonra Prost, İstanbul Nazım Planı'nı hazırlayacakmış.

İstanbul cihetinin imar planı

    Şehircilik mütehassısı B. Prost'un hazırladığı avan proje ile şehrin İstanbul ve Beyoğlu semtlerine daire maketlerini Atatürk'ün tetkik ve takdir buyurulduğunu yazmıştık. Mütehassısın hazırladığı avan proje ile maketler, evvelce de yazdığımız gibi, yalnız müstakbel planın umumi hatlarını gösteren bu proje tasvip edildikten sonra tatbikata ait asıl <<nazım>> planı hazırlanacaktır ki, bu plan, şehirde yapılacak imar hareketlerinin bütün teferruatını gösterecektir. Bu teferruat, caddelerin, meydanların genişliğine, sanayiye, kültüre, ticarete, sayfiyelere ayrılan mıntıkalarda yapılan binaların yüksekliğine taalluk edecektir. 

    Ankara'da tetkik ve tasvip edilen maketlerden biri İstanbul, diğeri de Beyoğlu semtlerine aittir. Kabartma olarak yapılan bu maketlerin fotoğrafları sarih bir fikir vermeyeceği için okuyucularımıza maketin tetkikini kolaylaştırmak için üzerine birer numara koyduk. Bu numaralara göre makette gösterilen binaları, tesisatı, yolları izah etmek mümkün olmuştur. 

    Şimdi yukarıya klişesini dercettiğimiz İstanbul semtine ait maketi numarasına göre birlikte tetkik edelim: 

    1- Makette görülen beyaz sütun Sultanahmet Meydanı'nda ve şimdiki Yüksek Ticaret Mektebi binası arasında dikilecek 140 metre yüksekliğindeki büyük inkılap abidesi.

    2- Şimdiki tapu binası arsasında yapılacak vilayet ve belediye binaları.

    3- Hapishane binası yerinde yapılacak Adliye Sarayı.

    4- Sultanahmet Cami

    5- Ayasofya Hamamı

    6- Ayasofya Müzesi 

    7- Topkapı Sarayı

    8- Topkapı Sarayı'nın alt kısmında ve denize uzanan sahada mevcut olan ve ileride yapılacak resmi müesseseler (bu saha arkeolojik mıntıkaya tahsis edilmiştir. Amfiteatr şeklinde teşekkül edecek mahalleler tesis edilecektir.)

    9- Yenikapı'da yapılacak müstakbel liman ile buradaki dalgakıran ve rıhtımlar (limanın civarı sanayi mıntıkasına tahsis edilecektir.)

    10- Karaköy Köprüsü

    11- Sirkeci Garı (mütehassıs burada yapılacak yeni tesisatın teferruatını nazım planla tespit edecektir.)  

    12- Şimendifer hattının bugünkü istikametini göstermektedir.

    Florya ile Sirkeci arasındaki şimendifer hattının istikametini değiştirmek ve Florya'dan başlayarak sahili takip etmek üzere Sarayburnu, Sirkeci, Eminönü'den Haliç'e gidecek geniş bir cadde açmak fikri de prensip olarak tespit edilmiştir. Ancak B. Prost bunu şimdi tanzim ettiği makette göstermemiştir. Avanproje tasdik edildikten sonra yapılacak nazım planda bunlar birer birer gösterilecektir.

Akşam 25 Kanunusani (Ocak) 1938

Abdullah Kutalmış MIZRAK/Emlakkulisi.com